TBMM Facianın Ardından Soma’yı Araştıracak

ANKARA —  Oysa Manisa Milletvekili Özgür Özel’in öncülüğünde Cumhuriyet Halk Partisi, 301 can kaybına neden olan Soma’daki faciadan önce 29 Nisan’da araştırma komisyonu kurulmasını önermişti. Ancak iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi o gün bu önergeyi reddederken ölümlü kaza sonrasında araştırma komisyonu kurulmasından yana tavır aldı.

Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs'ta yaşanan ve resmi açıklamaya göre 301 işçinin ölümüne neden olan maden faciası, Türkiye'yi yasa boğdu. Bu acı gelişme üzerine hükümet, Maden Yasası’nda değişiklik yapacağını açıklarken aynı zamanda TBMM’deki parti grubu AKP de Soma madenciliğiyle ilgili araştırma komisyonu kurulması için önerge verdi. CHP ile diğer muhalefet partileri MHP ile HDP-BDP daha öncesinde Soma ile ilgili araştırma talebiyle TBMM Başkanlığı’na önergelerini sunmuştu. O araştırma önergeleri, dün başlayan TBMM Genel Kurulu’ndaki tartışmalı görüşmeler sonrasında birleştirilerek Soma’daki maden kazalarıyla ilgili TBMM Araştırma Komisyonu kurulması kabul edildi. Ancak bugün Soma’nın gündemde olduğu TBMM Genel Kurulu’nda 339 milletvekilinden sadece 78’i vekil sıralarındaydı. TBMM’deki düşük katılım Türkiye’de eleştiri konusu oldu.

Şimdi TBMM çatısı altında Soma madenleriyle ilgili Meclis Araştırma Komisyonu kurulacak. TBMM İç Tüzüğü uyarınca 17 vekilden oluşacak komisyonda, Meclis’teki sandalye dağılımı itibariyle AKP ezici çoğunluğa sahip olacak. Dolayısıyla eğer ek süre talebi olmazsa 3 aylık araştırma komisyonu sürecinde ortaya çıkacak resmi rapor ve önerilerde AKP’nin tutumu da belirleyici olacak.
29 Nisan’da CHP önergesi reddedilmişti

Bugünkü TBMM Genel Kurulu’nda en dikkat çekici konuşmayı ise, CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel gerçekleştirdi. Özel, kürsüye elinde siyah bir işçi baretiyle geldi ve 22 gün önce sarı baretle bu kürsüye çıktığını anımsatarak, "Bu baret siyaha boyandıysa bunun sorumlusu Meclis'tir. Bizler görevimizi yerine getirmedik. Araştırma komisyonu kurulmasını istemiştik ama o madene birileri kefil oldu" dedi.

Özel’in sert eleştirisi arkasında ise 29 Nisan’daki TBMM Genel Kurulu’ndaki çağrısına yanıt alamaması vardı. Soma’da 301 işçiye mezar olan kömür madeni faciası öncesinde Özel kendisi ve diğer CHP’li Manisa milletvekilleri adına TBMM Genel Kurulu’na seslenmişti. O gün elinde sarı renkli bir madenci baretiyle kürsüye gelen Özel, 51 CHP milletvekili tarafından imzalanan önergeyle 1 Mayıs Emek Bayramı öncesinde Soma’daki maden kazalarıyla ilgili araştırma komisyonu kurulması çağrısında bulundu. Soma’daki maden ocaklarında yaşanan patlamalar nedeniyle iş güvenliği açısından alınan tedbirlere ilişkin araştırma yürütülmesini talep ettiklerini belirten Özel’in o gün CHP adına kürsüde savunduğu önerge TBMM’deki AKP çoğunluğuyla reddedilmişti.

CHP’li Özel, bugün elinde siyah baretle yaptığı konuşmada ise, Soma'da siyaset, sendika ve sermaye üçgeninde bir kara delik oluştuğunu ve bu Bermuda Şeytan Üçgeni'nin 301 canı yuttuğunu ifade etti.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, maden faciası ile ilgili açıklamalarını eleştiren Özel, “‘Bu mesleğin fıtratında ölüm var’ dedi. Keşke Başbakan'ın fıtratında da biraz insaf, vicdan, insan sevgisi olsaydı. Keşke iki yaşında kız çocuğunun yetim kalmasının ne demek olduğunu anlayacak vicdan olsaydı, keşke oğlunu toprağa gömen babanın neler hissettiğini anlayacak vicdan olsaydı" diye konuştu.
HDP’li Kaplan özür diledi.

HDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ise, Soma'da meydana gelen facianın ardından kimsenin sorumluluk alıp halktan özür dilemediğini ifade etti. "Hükümet’in yapmadığını yapıyorum" diyen Kaplan, yaşanan faciadan dolayı kürsüde başını önüne eğip özür diledi.

Vekiller kavga etti

İktidara yönelik eleştiriler üzerine TBMM’ye AKP adına sunulan önergedeki imza sahiplerinden AKP Manisa Milletvekili Hüseyin Tanrıverdi kürsüye geldi. Soma'da yaşanan facianın hemen ardından bölgeye gittiklerini kaydeden Tanrıverdi, devletin tüm kurum ve kuruluşlarının seferber edildiğini, oluşturulan kriz masası sayesinde kamuoyuna sık sık bilgilendirme yapıldığını savundu.

Tanrıverdi, konuşmasını sürdürürken, kendisini eleştiren CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören'e, "Ben her sene ramazanda onlarla yer altında iftarı paylaşırım. Siz ocağa bile hala inmediniz" dedi ve Ören'i şov yapmakla suçladı. Hasan Ören ise "Şov yapanın Allah belasını versin" diyerek, faciada Tanrıverdi'nin de sorumluluğu olduğunu iddia etmesi üzerine tartışma kavgaya dönüşünce TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, oturuma ara verdi. Ancak sonrasında vekiller kısmen sakinleşince görüşmelere devam edildi.

Kavgalı ve yüksek gerilimli TBMM Genel Kurulu’nda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de söz aldı. Çelik, şunları dile getirdi:

“Soma'daki madende 8 kez programlı 8 kez şikayet üzerine teftiş yapıldı. Teftiş yapan maden mühendisleri. Ocak canlı bir organizma. Bir gün sonra bir saat sonra ne olacağını bilemiyoruz. Savcılık el koydu, ihmaller ortaya çıkacak. Taşeron sistemi emeğin sömürüsüdür. Bu araştırma önergesi çok önem arz ediyor, tabi ki önemli tespitler ortaya çıkacak. Suçlu kimse, en ufak şüpheniz olmasın, teftiş kurulları bu olayın nereden kaynaklandığını ortaya çıkartacaklar."

Konuşması sırasında Bakan Çelik'e CHP sıralarından "İstifa etmeyi düşünüyor musunuz?" sorusu yöneltildi ancak Çelik, bu soruya herhangi bir yanıt vermedi.

Maden Yasası değişikliği yolda

TBMM’deki görüşmeler sırasında Bakan Çelik, gazetecilere hükümetin yeni maden yasası hazırlığıyla ilgili de bilgi verdi. Soma'daki maden faciasında hayatını kaybeden işçilere, bir gün dahi sigorta pirimi yatması halinde ölüm aylığı bağlanabilmesi için çalışma başlattıklarını açıkladı. Çelik, "Mevcut yasada ölüm aylığı alabilmeleri için 5 yıl sigortalı, 900 gün pirim ödemleri gerekiyor ancak ölen işçilerden 44'ünün bu şartları taşımadığı tespit edildi. Bunun için yeni bir düzenleme yapacağız. Bu işçilerin 1 gün sigortalı çalışmaları yeterli olacak. Bu işçilerin ailelerine ölüm aylığı bağlanacak" diye konuştu.