Başkan Donald Trump, Microsoft'un kısa video paylaşım platformu TikTok'un Amerika'daki faaliyetlerini içeren kolunu satın alma planıyla ilgili yorum yaptı. Trump, TikTok’u kim satın alırsa alsın, satış gelirinin önemli kısmının devlet hazinesine gitmesi gerektiğini söyledi. Trump, satış olmaması halinde TikTok’un faaliyetlerinin Amerika'da 15 Eylül’de yasaklanacağını belirtti.
TikTok’tan elde edilecek gelirin önemli kısmının devlet hazinesine gitmesi gerektiğini kaydeden Trump, ‘‘Çünkü bu anlaşmanın hayata geçmesini sağlayan biziz’’ diye konuştu.
Trump, TikTok’u kimin satın aldığının önemli olmadığını, bunun büyük, güvenilir ve ‘‘çok çok Amerikalı’’ bir firma olması gerektiğini söyledi.
Reuters haber ajansı da Pazar günü Trump’ın Çinli ByteDance firmasına TikTok’un Microsoft’a satışı konusunda müzakere etmesi için 45 gün süre tanıdığını bildirmişti.
Microsoft'un kısa video paylaşım platformu TikTok'un Amerika'daki faaliyetlerini içeren kolunu satın alma planı Çin'deki sosyal medya mecralarında büyük tepki toplarken TikTok'un sahibi olduğu ByteDance firmasının Çinli yatırımcılarından birinin eleştiri oklarının hedefi oldu.
Microsoft'ın TikTok görüşmeleri ne aşamada?
Amerikan teknoloji devi Microsoft, Çinli sosyal medya platformu TikTok'un ulusal güvenlik riski oluşturduğu ve bu nedenle Amerika'da yasaklanabileceği yönündeki açıklamalarından farklı olarak yön değiştirmesi ve iki firmaya anlaşmaya varmaları için 45 günlük süre tanıması üzerine dün TikTok'u satın almakla ilgilendiğini resmen açıklamıştı.
Microsoft, Amerika'da 100 milyon kullanıcısı olan TikTok'u satın alması durumunda Facebook ve Snapchat gibi sosyal medya devleriyle rekabet edebileceği nadir bir fırsat elde etmiş sayılacak.
İş dünyası ve kariyer odaklı sosyal medya ağı LinkedIn'in de sahibi olan Microsoft, TikTok'un Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'da faaliyet gösteren kollarını da satın almak istiyor.
TikTok'un sahibi ByteDance firmasıysa Microsoft'la TikTok'un Amerika kolunun satışına ilişkin görüşmeler yapıldığını resmen açıklamış değil. Ancak Reuters haber ajansı, ByteDance'in kurucusu ve CEO'su Zhang Yiming'in firma çalışanlarına gönderdiği mektupta, bir teknoloji firmasıyla ”TikTok uygulamasını Amerika'ya sunmaya devam etmesini sağlayacak” yolu açacak görüşmelere başladığını kaydettiğini bildirdi. Ancak habere göre CEO Yiming, bu teknoloji firmasının adını açıklamadı.
ABD- Çin ilişkilerini nasıl etkileyecek?
Reuters haber ajansı, milyarlarca dolar değerinde olacağı sanılan ve gergin olan ABD-Çin ilişkilerinde tansiyonu daha da yükseltebilecek anlaşmanın tüm tarafları memnun etme olasılığıysa oldukça düşük.
Çin'in en çok tanınan özel sermaye şirketlerinden biri olan ByteDance yatırımcılarından Primavera Sermaye Grubu Başkanı Fred Hu, ”Washington'un zoraki anlaşması, mevcut hissedarlar açısından olumsuz bir sonuç doğurması durumunda sonu gelmeyen bir hukuk mücadelesinin kapısını aralayabilir” dedi.
Fred Hu, Microsoft'un güvenilir bir alıcı olduğunu söylese de TikTok'un faaliyetlerinin büyük kısımlarının henüz büyüme evresinin daha çok erken aşamasında satılmasının ByteDance için nasıl iyi bir anlaşma olabileceğini sorguladı.
Hu, ”Bunun hiçbir mantığı yok. ByteDance, çılgın politikaların ve jeopolitik çekişmelerin masum bir kurbanıdır. Bu ByteDance için, girişimci kapitalizm için, küresel ticaretin geleceği için üzücü bir sonuç” dedi.
"TikTok ve Microsoft anlaşması standart bir birleşme olmaz"
Uzakdoğu'daki bankacılarsa anlaşma üzerinde çalışan yatırım bankalarının Trump'ın tepkisini çekmemek için dikkatli davranmaları gerektiği görüşünde.
Hong Kong'daki bir Amerikan bankasından kıdemli bir yetkili, TikTok ve Microsoft arasında varılancak bir anlaşma standart bir birleşme ve satın alma olmadığını, Washington'u memnun edecek bir anlaşmayı nasıl yapılandırmak gerektiği sorusuna yanıt verilmesi gerektiğini kaydetti.
ByteDance'in kurucusu ve CEO'su Zhang, şirket çalışanlarına gönderdiği mektupta, ticari anlaşmaların ulusal güvenlik riski oluşturup oluşturmadığını inceleyen ABD Yabancı Yatırım Komitesi'nin (CFIUS) TikTok'un Amerika'daki faaliyetleri tamamen elden çıkarması gerektiği yönündeki tavrını kabul etmediği kaydetti.
Reuters haber ajansının incelediği mektupta ”CFIUS'in vardığı bu sonuca katılmıyoruz, ama mevcut makro ortamda bu kararın alınmasını anlıyoruz” ifadesi yer alıyor.
ByteDance, Reuters'ın mektuba ilişkin açıklama talebini karşılıksız bıraktı.
Çin hükümetiyse Washington'un TikTok'u Amerika'daki faaliyetlerini satmaya zorlaması hakkında açıklama yapmayı reddetti.
Çin'de gündem TikTok'un ABD'deki faaliyetlerinin akıbeti
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, bir brifing sırasında Amerika'nın Çinli yazılım firmalarına karşı attığı adımlarla ilgili bir soruya, Amerika'nın ''ulusal güvenlik kavramını sündürerek'' kanıt göstermeden firmaların suçlu olduğunu ileri sürdüğünü kaydetti.
''ByteDance TikTok'un Amerika'daki faaliyetlerini elden çıkarmayı kabul etti'' şeklindeki başlık, Çin'in Twitter benzeri internet platformu Weibo'da bugün üzerinde en çok tartışılan ve yorum yapılan konu oldu. Başlık, 920 milyon kez tıklandı.
Kimileriyse Amerika'nın kara listeye aldığı bir başka Çin teknoloji devi Huawei Technologies kadar ''omurgalı'' tavır sergilemediği gerekçesiyle ByteDance'i eleştirdi.
Weibo'da yapılan ''ByteDance o kadar hızlı diz çöktü ki Çin hükümetinin misilleme yapmasına bile beklemedi'' şeklindeki yorum 5 bin beğeni aldı.
TikTok küresel olarak en tanınmış uygulaması olsa da ByteDance, gelirinin büyük kısmını, TikTok'un Çin pazarına yönelik uygulaması Douyin ve haber platformu Jinri Toutiao dahil Çin'de kullanılan pek çok uygulamaya verilen reklamlardan elde ediyor.
