Güney Afrika’da Corona virüsünün aşıya dirençli olabileceği endişesi yaratan yeni bir varyantının ortaya çıktığının tespit edilmesi üzerine birçok Avrupa ve Asya ülkesi, sınırlarını bazı Afrika ülkelerine kapatmaya başladı.
İngiltere, Güney Afrika ve komşusu olan Afrika ülkelerinden uçuşları durdurma kararı alırken bu ülkelerden dönen İngiliz vatandaşlarına da karantina zorunluluğu getirdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Avrupa Birliği ülkelerinin bölgeden seyahatleri durdurma hazırlığında olduğunu söyledi.
Von der Leyen, 27 üye ülke temsilcisine, "Durum çok hızlı değişiyor. Bu varyantın yayılmasını yavaşlatmak için elimizden gelenin en iyisini yaptığımızdan emin olmak istiyoruz" diyerek toplantı çağrısı yaptı.
Ancak AB'de pek çok ülke, Komisyon kararını beklemeden önlem almaya başladı. İtalya, Sağlık Bakanı Roberto Speranza, Güney Afrika, Lesoto, Botswana, Zimbabve, Mozambik, Namibya ve Eswatini'den gelen uçuşları askıya aldıklarını duyurdu.
Fransız hükümeti de bu sabah Güney Afrika uçuşlarını durdurduklarını açıkladı. Fransa, en az 48 saat süreyle Güney Afrika, Lesoto, Botsvana, Zimbabve, Mozambik, Namibya ve Eswatini'den gelen uçuşları askıya aldı. Bu ülkelerden birine son 14 gün içinde seyahat eden kişiler, yetkililere rapor vermeye ve mümkün olan en kısa sürede bir PCR tarama testi yapmaya davet edildi. Almanya da bölgeyi riskli alan sınıfına alacağını belirtti.
Küresel piyasalar olumsuz etkilendi
Uzmanlar, hafta başında tespit edilen yeni varyantla ilgili bilgiler edinmeye çalışırken yeni seyahat kısıtlamalarının yaygınlaşması endişesi, küresel piyasaları ve petrol fiyatlarını olumsuz etkiledi. Özellikle kırılgan durumdaki Afrika ülkelerinde ekonomik etkilerin daha sert olması bekleniyor.
Japon yatırım bankası Daiwa'nın ekonomik araştırmalar sorumlusu Chris Scicluna, ”Piyasalar bir süredir pandemi konusunda rahattı çünkü ekonomiler, kapanma önlemlerine karşı ayakta durabiliyordu. Ancak havayolu seyahatlerine getirilen yeni acil kısıtlamaların petrol fiyatları üzerinde etkisi olacağını görebiliyoruz” dedi.
Ekim ayının başından bu yana en düşük seviyeye doğru gerileyen küresel hisselerin değeri yüzde 0,8 oranında düştü.
Avrupa borsalarıysa yüzde 2,7 oranında değer kaybederek 2020 yılı Eylül ayından bu yana en kötü gününü yaşadı. Seyahat, eğlence gibi sektörlerin hisseleri özellikle olumsuz etkilendi.
Alman DAX endeksi yüzde 3, İngiliz FTSE 100 ise yüzde 2,7 değer kaybederek bir aydan uzun zaman sonra en düşük seviyeye geriledi.
Kumarhane ve meşrubat hisseleri Hong Kong'da düşüşe geçerken seyahat firmalarının hisseleri Sydney ve Tokyo'da geriledi.
Japon Nikkei endeksi yüzde 2,5 oranında değer kaybetti. S&P 500 vadeli işlemleri yüzde 1,8 geriledi. Broker şirketi HYCM'den döviz analisti Giles Coghlan, ABD piyasalarının Perşembe günü Şükran Günü nedeniyle kapalı olmasının olumsuz etki yarattığını söyledi.
Coghlan, ”Bu varyantın ne kadar bulaşıcı olduğunu görmemiz gerekiyor. Aşıları etkisiz hale getiriyor mu? Bu bilgi kritik. Uzmanlar yeni varyant hakkında daha net bilgiye sahip olana kadar bu meselenin birkaç gün daha gündemi meşgul etmesini bekliyorum” dedi.
Petrol fiyatları da borsalarla beraber düşüşe geçti. ABD'de ham petrolün fiyatı yüzde 5,7 gerileyerek varil başına 73,96 dolara düştü. Brent petrolün fiyatı da yüzde 4,66 azalarak varil başına 78,38 dolara indi.
Yatırımcılar güvenli varlıklara yönelirken Japon yeni, yüzde 1'den fazla değer kazandı. Bir ABD doları 113 Japon yeninden işlem gördü. Euro ise yüzde 0,4 oranında arttı. Bir Euro, 1,1251 ABD dolarından işlem gördü.
Ancak Euro, İsviçre frangı karşısında son 6 buçuk yılın en düşük seviyesine geriledi.
Avustralya'daki Hyperion Varlık Yönetimi'nden yatırım uzmanı Mark Arnold, ”Covid-19 öncesi dünyaya geri dönüş olacağını düşünmüyorum. Zaman içinde yeni mutasyonlar olacak ve bu durum, insanların ekonomi içinde nasıl hareket ettiklerini değiştirecek. Yeni gerçeklik bu” dedi.
İngiltere Taşımacılık Bakanı Grant Shapps, Güney Afrika’dan uçuşların askıya alınması kararı ardından Sky News kanalına yaptığı değerlendirmede, “Bilim adamları bunun şu ana kadar görülen en etkili varyant olduğunu söylüyor” dedi. Yeni varyanta karşı aşıların tam olarak nasıl bir koruma sağlayacağı net olarak bilinmiyor. Ancak İngiltere Sağlık Güvenliği Dairesi tarafından yapılan açıklamada, yeni varyanttaki yapısal farklılığın, aşıların koruyuculuğu açısından endişeler doğurduğuna dikkat çekildi.
WHO toplanıyor
Dünya Sağlık Örgütü de (WHO) konuyu değerlendirmek üzere bugün bir toplantı yapıyor. Toplantıda yeni varyantın yaratacağı riskler ele alınacak.
Bazı uzmanlar, şu anda bile bölgeye yönelik seyahat kısıtlamaları getirmek için geç kalınmış olabileceğine işaret ediyor.
Buna karşın Güney Afrika Cumhuriyeti yetkilileri, seyahat kısıtlaması kararının yeniden değerlendirilmesi amacıyla bugün İngiltere hükümetiyle yeniden görüşeceklerini açıkladı.
Asya ülkeleri de önlemleri arttırıyor
B.1.1.529 kodlu varyantın Güney Afrika dışında Botswana’da da görüldüğü belirtiliyor.
Asya ülkelerinden Hindistan da Güney Afrika ve çevresindeki ülkelerden gelenlerin kontrollarının sıkılaştırılması kararı alındığını açıkladı. Singapur, bölgeden uçuşları durdurma kararı alan bir diğer ülke oldu. Japonya da Güney Afrika ve 5 bölge ülkesinden seyahatlere yönelik kontrolları arttırma kararı aldı. Tayvan, bölge ülkelerinden gelenlerin zorunlu karantinaya alınacaklarını duyurdu.
