ABD’li üst düzey bir istihbarat yetkilisi Rus füzelerinin NATO üyesi Polonya’da iki kişinin ölümüne yol açtığını iddia etti. Polonya da Rus yapımı bir füzenin Ukrayna sınırı yakınında bir köye düştüğünü bildirdi. Beyaz Saray, Dışişleri Bakanlığı ve Pentagon haberleri henüz doğrulamadıklarını belirtti. ABD Başkanı Joe Biden Polonya Cumhurbaşkanı ile görüşürken, NATO'nun Polonya'nın talebi üzerine yarın toplanması bekleniyor.
ABD Başkanı Joe Biden akşam saatlerinde Polonya Cumhurbaşkanı Andrey Duda ile telefonda görüştü.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, görüşmede Biden, Polonya'nın doğusunda meydana gelen patlamanın yol açtığı can kayıplarından dolayı başsağlığı diledi.
Görüşmede Duda, Ukrayna sınırına yakın bir noktadaki patlamayla ilgili Polonya'nın devam eden değerlendirmeleri hakkında Biden'a bilgi verdi.
Biden'dan Duda'ya "tam destek ve yardım" önerisi
Biden da Polonya'nın soruşturmasına ABD olarak tam boyutta destek ve yardım sunmayı önerdi.
Başkan Biden, ülkesinin NATO'ya olan sarsılmaz desteğini tekrar vurguladı.
İki lider, soruşturma süreci devam ederken bundan sonra atılacak uygun adımları belirlemek için kendileri ve ekiplerinin yakın temas halinde olması gerektiği mesajını da verdi.
Biden da görüşmeden bir fotoğraf da paylaştığı Twitter mesajında, "Polonya'nın doğusundaki can kayıplarından dolayı derin başsağlığı dileklerimi iletmek ve patlamayla ilgili soruşturmasında Polonya'ya tam desteğimizi önermek için Polonya Cumhurbaşkanı Andrey Duda ile görüştüm. Süreç ilerlerken atılacak bir sonraki uygun adımları belirlemek için yakın temas halinde kalacağız" ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray ayrıca, Biden'ın NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile de görüştüğü bilgisini paylaştı.
Polonyalı yetkililer de Duda'nın daha sonra Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini belirtti.
Polonya: "Rus yapımı roket Polonya köyüne düştü"
Polonya Dışişleri Bakanlığı, Rus yapımı bir roketin yerel saatle 15.40'da Ukrayna sınırı yakınındaki Przewodow köyüne düştüğünü bildirdi.
Açıklamada, olayla ilgili olarak Rusya büyükelçisinin bakanlığa çağrıldığı kaydedildi.
Duda: "Roketi kimin ateşlediği konusunda kesin kanıta sahip değiliz"
Polonya Cumhurbaşkanı Duda yaptığı açıklamada, köye düşen roketi kimin ateşlediği konusunda kesin bir kanıta sahip olmadıklarını söyledi.
Duda, çok sakin hareket ettiklerini belirtirken, ülkesinin yarın yapılacak NATO toplantısında, İttifak'ın Dördüncü Maddesi'ni harekete geçirmesinin çok muhtemel olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Duda, yaşananın "bir sefere mahsus bir olay" olduğunu, bunun bir tekrarının görüleceği yönünde bir işaretin bulunmadığını kaydetti.
Duda, "Bu füzeyi kimin ateşlediği konusunda şu an itibariyle herhangi bir kesin kanıta sahip değiliz. Büyük ihtimalle Rus yapımı bir füze ama şu anda bunların tamamı hala soruşturma altında" dedi.
Polonya Başbakanı: "Hava sahamızın denetimini arttıracağız"
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki de hükümetin acil toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Ukrayna sınırı yakınındaki köyde yaşanan patlamanın nedenlerini saptamaya çalıştıklarını söyledi.
Polonya'nın hava sahasının denetimini arttırmayı kararlaştırdıklarını belirten Morawiecki, tüm Polonyalılar'a sakin olmaları çağrısında bulundu.
NATO istişare için toplanıyor
İki Avrupalı diplomat NATO temsilcilerinin Çarşamba günü Polonya'nın talebi üzerine ittifakın müttefikler arasında istişare öngören 4. Maddesi uyarınca bir araya geleceğini söyledi.
NATO'yu kuran anlaşmanın Dördüncü Maddesi uyarınca müttefikler üye bir devletin güvenliğine ilişkin kaygı yaratan bir konuyu gündeme getirebiliyor.
Rusya gün içindeki füze saldırılarında Ukrayna’daki enerji tesislerini hedef almış, Polonya basını bugün öğleden sonra Ukrayna sınırındaki Przewodow köyüne bir füzenin isabet ettiğini ve iki kişinin öldüğünü aktarmıştı.
Beyaz Saray, Dışişleri ve Pentagon henüz haberleri doğrulamadı
Polonya'dan gelen haberler Beyaz Saray, ABD Dışişleri Bakanlığı ve ABD Savunma Bakanlığı'nın da gündemindeydi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Adrienne Watson, haberleri henüz doğrulayamadıklarını ve daha fazla bilgi toplamak için Polonya hükümetiyle birlikte çalıştıklarını söyledi.
Pentagon sözcüsü Pat Ryder da düzenlediği günlük basın toplantısında şu aşamada ellerinde haberleri doğrulayacak bir bilginin olmadığını; ancak haberleri ciddiye aldıklarını söyledi.
Pentagon sözcüsüne konuyla ilgili yöneltilen bir soruda daha önce NATO’nun her toprağının savunulacağı yönünde yapılan açıklamalar hatırlatıldı ve haberin doğrulanması halinde sonuçlarının ne olabileceği soruldu.
Sözcü şu aşamada bir tahminde bulunmak istemediğini; ancak NATO’nun “bir müttefike yapılan saldırı ittifaka yapılmış sayılır” ifadesini içeren Beşinci Maddesi konusunda çok net olduklarını belirterek NATO’nun her karış toprağını savunacaklarını yineledi.
ABD'li sözcü: "Haberler kaygı verici"
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcü yardımcısı Vedant Patel, günlük basın toplantısında konuya ilişkin soruları yanıtlarken Polonya’dan gelen haberleri doğrulamadıklarını ve varsayımlara girmek istemediklerini kaydetti.
Konuyla ilgili olarak çeşitli ortaklarla irtibatta olduklarını belirten sözcü gelen haberlerin son derece kaygı verici olduğunu söyledi, Washington'un tam olarak ne olduğunu ve bundan sonra atılabilecek uygun adımları belirlemek üzere çalıştığını belirtti.
Rusya Savunma Bakanlığı Polonya'dan gelen haberleri yalanlayarak iddiaların “kasıtlı provokasyon” olduğunu savunmuştu. Bu açıklama ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsüne soruldu. Sözcü Patel ABD'nin gerilimi tırmandırmaya çalışmadığını ifade etti.
NATO'dan açıklama
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ile görüştüğünü belirtti.
Twitter'dan bir mesaj paylaşan Stoltenberg, "Can kaybı sebebiyle başsağlığı dileklerimi ilettim. NATO durumu takip ediyor ve müttefikler yakın istişare halinde. Tüm olguların tespit edilmesi önemli" ifadelerini kullandı.
NATO'dan bir yetkili de Polonya'nın Ukrayna sınırına yakın bölgeden gelen patlama haberlerini incelediklerini belirtti, "Müttefikimiz Polonya ile koordinasyon içindeyiz" dedi.
Baltık ülkelerinden tepki
NATO üyesi Litvanya’nın Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, NATO’nun her karış toprağının savunulması gerektiğini söyledi. Litvanya Cumhurbaşkanı Twitter’dan paylaştığı mesajda, Polonya ile dayanışma içinde olduklarını ve yakın temasta olduklarını kaydetti.
Slovakya Savunma Bakanı Jaroslav Nad, Moskova'nın Ukrayna'nın altyapısına yönelik anlamsız saldırılarını durdurması ve Polonya'nın doğusunda yaşananları açıklaması gerektiğini belirtti. Nasıl bir yanıt verileceğini koordine etmek amacıyla Polonya ve diğer NATO müttefikleriyle irtibatta olacaklarını söyledi.
Letonya Başbakanı da güvenlik durumunu değerlendirmek ve atılabilecek adımlara hazır olmak amacıyla olağanüstü toplanma kararı aldıklarını açıkladı.
Estonya Dışişleri Bakanı Reinsalu da ortak ve kararlı bir yanıt için müttefiklerle istişare halinde olduklarını kaydetti.
AB: "Polonya'nın yanındayız"
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Polonya'daki durumu yakından takip ettiklerini, Varşova ve NATO müttefikleriyle temasta olduklarını belirtti.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte de tam olarak ne olduğunun belirlenmesi gerektiğini ve NATO ortaklarıyla irtibatta olduklarını söyledi.
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel de Twitter'dan paylaştığı mesajda, AB'nin Polonya'nın yanında olduğunu vurguladı.
"Polonya topraklarında füze ya da başka bir mühimmatın can kaybına yol açtığı haberlerinden şoke oldum" diye yazdı, ailelere başsağlığı diledi.
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly de Twitter'da paylaştığı mesajda, füzelerin Polonya'ya isabet ettiği haberlerini "acil bir şekilde" değerlendirdiklerini belirterek, "Polonyalı dostlarımız ve NATO müttefikleriyle temas halindeyiz" ifadesini kullandı.
Zelenski: "Ciddi bir tırmanma"
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Rus füzelerinin NATO topraklarını vurmasının gerilimde ciddi bir tırmanmaya işaret ettiğini söyledi.
Ukrayna lideri, "Rusya ne kadar dokunulmaz olduğunu hissederse Rus füzelerinin menzilinde bulunan herkes o kadar tehdit altında olacak. NATO topraklarına füze ateşlemek! Bu kolektif güvenliğe yönelik Rus füze saldırısı! Çok ciddi bir tırmanma. Harekete geçmeliyiz" ifadelerini kullandı.
