Amerika’da partilerin, Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimine katılacak adayını belirlemek için ikinci önseçim dün New Hampshire’de yapıldı. Bu eyalette Cumhuriyetçi Parti'den Arizona Senatörü John McCain, Demokrat Parti'den de New York Senatörü Hillary Clinton kazandı.
New Hampshire önseçimlerinin şüphesiz en heyecanlı çekişmesi, Demokrat adaylar arasında yaşandı. Son iki günde New Hampshirelı seçmenler arasında yapılan kamuoyu yoklamaları, Illinois Senatörü Barack Obama’yı, New York Senatörü Hillary Clinton’a karşı farklı bir şekilde önde gösteriyordu. Ve iki aday arasındaki çekişme, gecenin ilerleyen saatlerine kadar devam etti. Associated Press haber ajansının yayınladığı tahminler, Hillary Clinton’ın New Hampshire’da zaferini ilan etti. En nihayetinde Barack Obama, kampanya ofisinde seçmenlerine seslenerek, Hillary Clinton’ı kutladı. Obama konuşmasında diğer eyaletlerdeki önseçimlerde de, mücadelesine devam edeceğini söyledi. Obama ayrıca, “Biz 11 Eylül’ü seçmenleri korkutma aracı olarak kullanmayacağız. 11 Eylül Amerika’yı birleştirmesi gereken bir olaydır,” diye konuştu.
Barack Obama’nın geçen haftaki Iowa galibiyeti ve Hillary Clinton’ın sürpriz bir şekilde bu eyalette üçüncülükte kalmasının etkilerinin, New Hampshire’a yansıması bekleniyordu. Öyle ki bir gün öncesine kadar Hillary Clinton bile kamuoyu yoklamalarındaki sonuçları ve New Hampshire’da olası bir yenilgiyi kabul etmişti. Ama sonuçlar bekleneni getirmedi. Clinton coşkulu seçmenlerinin önünde yaptığı zafer konuşmasında, “Biz daha uzun bir süre yarışın içindeyiz,” diye konuştu.
New Hampshirelı seçmenin, Amerika genelindeki seçmen tavrına yakın olduğu düşünülüyor. O yüzden aday adayları, bu eyaletteki kampanyalarına büyük ağırlık veriyor. 1952’den bu yana tüm başkanlar, New Hampshire önseçimlerini kazandı; son iki başkan dışında.
McCain 8 Yıl Sonra Yeniden New Hampshire'da
Kamuoyu yoklamaları, Demokrat Partili adayların çekişmesinde doğru sonucu yansıtmasa da, Cumhuriyetçilerde sonuç beklendiği gibi oldu. Arizona Senatörü John McCain’in galibiyeti daha oy sayımlarının ilk saatinde kesinleşti. McCain 2000 yılındaki başkanlık seçimlerine de katılmış ve New Hampshire’daki Cumhuriyetçi seçmenlerin oyunu almıştı. Buna rağmen McCain, o dönem yarışı mevcut Başkan Bush’a kaybetti.
New Hampshire’da sekiz yıl sonra ikinci zaferini kazanan 71 yaşındaki Cumhuriyetçi senatör, Başkan Bush’un politikalarına destek veren bir aday. John McCain, konuşmalarında sıklıkla “radikal İslam’ı” büyük bir tehlike olarak gördüğünü ve Amerika’yı bu tehlikeden koruyacak tek aday olduğunu dile getiriyor. Vietnam savaşında yıllarca esir tutulan John McCain ayrıca, Meksika sınırına tel örgü çekilmesini, ülkedeki kaçak yabancılara kısmi af getirecek yasa tasarısını, mevcut Irak ve terörle savaş politikalarını destekliyor.
Amerika başkanlık seçimlerinin iki önemli ayağı olan Iowa ve New Hampshire seçimleri sona erdi, ama yarış önümüzdeki aylarda da devam edecek.Yarışa devam edecekler, önümüzdeki günlerde diğer eyaletlerdeki önseçimlere katılacak. Bu önseçimlerin en büyüğü – üçüncü ayak – diyebileceğimiz Süper Salı. Yani 5 Şubat Salı günü 22 eyalette birden önseçim yapılacak. Süper Salı, aday adaylarının konumunu daha da kesinleştirmiş olacak.
Amerika’da başkan adaylarının belirlenmesi de partili seçmenlerinin kararına kalmış durumda. Partilerin kesin adaylarının belirlenmesi aylar sürüyor. Ancak önseçimler tamamlandığında adaylar kesinleşecek. Önce Ağustos ayında Demokrat Parti’nin, Eylül ayında yapılacak kurultaylarında Cumhuriyetçi Parti’nin başkan ve başkan yardımcısı adayları resmen açıklanacak. Kurultaylarda bütün eyaletlerdeki önseçim sonuçlarına göre tüm delegeler oy kullanıyor.
Amerikan siyasetinin önemli bir geleneği de Kasım ayının ilk Salı günü yerine getirilecek ve Amerikalı seçmen o gün, sandık başına giderek yeni başkanını seçecek.
