Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, tatil için geldiği Bodrum'da Başbakan
Tayyip Erdoğan'la görüştü. Suriye ile İsrail arasında Türkiye'nin
arabulucuğunda süren dolaylı barış görüşmeleri ve İran'ın nükleer programı
hakkında görüş alışverişinde bulunan Esad ile Erdoğan'ın, Ortadoğu'da barışın
sağlanması için ülkelerarası diyaloğu geliştirme kararı aldıkları belirtildi.
Türkiye'ye gelmeden önce Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'la
görüşüp, bu ülkenin nükleer programına destek veren Esad'ın Bodrum tatili,
Türkiye gündemi için sürpriz oldu. Önümüzdeki hafta İstanbul'da Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül'ün konuğu olacak İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın ziyaretine
ilişkin hazırlıkların yoğunlaştığı bir dönemde Bodrum'a eşi ve çocuklarıyla
gelen Suriye lideri Esad, Başbakan Erdoğan'la iki ülke ilişkileri başta olmak
üzere bölgesel ve uluslararası tüm konularda değerlendirme yapma fırsatı buldu.
Başbakan Erdoğan, Bodrum havaalanında karşıladığı Esad'la Bodrum Rixos
Otel'de öğle yemeğinde biraraya geldi. Beşar Esad'ın eşi Esma Esad'la,
Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın da katıldığı yemekte, Esad ve Erdoğan'ın
tercümanlığını Erdoğan'ın kızı Sümeyye Erdoğan yaptı. Yemeğin ardından
gerçekleştirilen heyetlerarası görüşmelere Suriye Dışişleri Bakanı Velid
Muallim ve Erdoğan'ın Dış Politika Başdanışmanı Ahmet Davutoğlu da katıldı.
Kritik dosyalar
Esad-Erdoğan buluşması, İsrail ile Suriye arasında Türkiye'nin
arabuluculuğunda bugüne kadar 4 tur halinde gerçekleştirilen dolaylı barış
görüşmelerinin geleceği, nükleer faaliyetler konusunda İran'ın Batı'yla
yürüttüğü müzakereler ve Ortadoğu'nun istikrarı için yürütülen diğer diplomatik
çabalar açısından kritik önem taşıyordu. Öyle ki, İsrail ve Suriye, İstanbul'da
yürüttükleri dolaylı barış görüşmelerinde 4. turu geride bırakırken, 5 ve 6.
turlar için de buluşma tarihlerini belirledi. Görüşmelerin 'yapıcı ve olumlu'
yönde ilerlediğine dair taraflarca yapılan 'eş zamanlı' açıklamalar sürüyor. Bu
noktada, tarafların doğrudan görüşmelere geçip geçmeyeceği de merak konusu.
Türkiye Dışişleri Bakanı Ali Babacan, sürecin tarafların 'ciddi siyasi iradesi'
ile ilerleyeceğine ilişkin görüşünü her defasında yinelerken, Türkiye'nin
doğrudan görüşmeler konusunda umutsuz olmadığına yaptığı vurgu ile dikkat
çekiyor. Esad- Erdoğan görüşmesine ilişkin gelen haberler de, iki liderin
görüşmelerin 'sağlıklı diyalog' çerçevesinde ilerlemesi için 'ortak irade'
beyanında bulundukları yönünde.
Bodrum ziyaretinden önce Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'la
buluşan Suriye lideri Beşar Esad, nükleer program konusunda İran ile Batı
arasında yürüyen müzakere sürecini de yakından izliyor. Esad, Erdoğan'la
görüşmesinde İran ile Batı arasındaki müzakerelerde, neredeyse İsrail ve Suriye
arasındaki diyaloğu kolaylaştırmak için oynadığı role benzer bir rol oynayan
Türkiye'ye 'takdirleri'ni iletti. Tahran'da, Ahmedinejad'a nükleer program
konusunda destek veren Esad'a, Başbakan Erdoğan'ın mesajının ise
"Bölgemizde kitle imha silahı istemiyoruz. Nükleer program, sadece enerji
üretimine katkıyla sınırlı olmalı" şeklinde olduğu belirtildi. İki liderin,
Ortadoğu'da barışın sağlanması için ülkelerarası diyaloğu geliştirme yönünde de
karar aldıkları, bu karar doğrultusunda da önümüzdeki dönemde daha sık biraraya
gelecekleri kaydedildi.