Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan son doğalgaz krizi Washington’da tartışılan konular arasında olmaya devam ediyor. En son Brookings Enstitüsü ile Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından ortak düzenlenen bir panelde uzmanlar Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan krizin ayrıntılarını ve geleceğini tartıştı. Tartışılan konulardan biri de Rusya – Ukrayna boru hattına alternatif bulunup bulunamayacağıydı.
Toplantıda tartışılan alternatif projeler arasında Nabucco boru hattının da adı geçti ancak panele katılan uzmanlar Nabucco boru hattının bazı yapısal sorunlarla karşı karşıya olduğunu ve bu sorunlar halledilmeden projenin hayata geçirilemeyeceğini savunuyor.
Toplantıya konuşmacı olarak katılan Brookings Enstitüsü Enerji Uzmanlarından Jonathan Elkind bu durumu şöyle izah ediyor: "Nabucco boru hattı projesi şu anki yapısıyla bir çok sorunu da beraberinde taşıyor. En büyük sorun doğalgazın nereden ve kimden sağlanacağının hala belli olmaması. Projenin ortağı şirketlerin koalisyon temsilcileriyle yaptığım son görüşmede iki farkı kaynaktan sağlanmak üzere yılda 14 ila 16 milyar metreküp doğal gaz akışı sağlamak istediklerini söylemişlerdi. Şu ana kadar bu talebi karşılayacak kaynak bulunamadı. Öte yandan Nabucco projesinin yapılandırılması da alışılmışın dışında. Normalde bu tür projeler kaynağı hazır olan özel şirketler tarafından başlatılır. Nabucco ise aracı ülkeler ortaklığı ile yapılıyor. Ben Nabucco işlemez ya da işleyemez demiyorum ama büyük sorunlarla karşı karşıya olduğu açık ve bu sorunların üstesinden gelinmesi için de yaratıcı ve ticari açıdan pratik çözümler gerekiyor"
Toplantıya katılan bir diğer uzman Edward Chow Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan son krizin iki ülkeye de hem ekonomik hem siyasi açıdan zarar verdiğini söylüyor. Rus ve Ukraynalı uzmanların bir gecede yeni bir anlaşma imzalamalarını da gerçekçi bulmadığını belirten Chow normalde bu tür kontratları yenilemenin yıllar alabileceğini ve aceleyle yapılan bir anlaşmanın da güvenilir olamayacağını söylüyor.
Eski diplomat Steven Pifer da Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan krizin sıradan bir ticari anlaşmazlık olmadığını ve krizin asıl boyutunun siyasi olduğunu belirtti. Pifer Rusya’nın amacının NATO ve Avrupa Birliği’ne yakınlaşmayı hedefleyen Ukrayna’yı Avrupa’nın gözünde güvenilmez bir ülke olarak göstermek olduğunu söyledi. Ukrayna’ya gönderilen gazın kesilmesi kararını da Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in verdiğini söyleyen Pifer Putin’in Ukrayna’nın dış politikasından rahatsız olduğunu belirtti. Pifer Rusya ve Ukrayna arasındaki sorun kalıcı olarak çözülmediği sürece iki ülkenin de ekonomik açıdan büyük riskle karşı karşıya olduğunu ve Nabucco projesinin Rus doğalgazının müşterisinden çalacağını savundu.
Ancak Elkind Rus gazından bağımsız bir Avrupa fikrinin gerçekçi olmayacağını düşünüyor.Elkind şöyle konuşuyor: "Bazen Avrupa’nın Rusya’dan hiç gaz almamasına dair fikirler ortaya atılıyor. Bu fikirler gerçekçi değil. Rusya dünyanın en büyük doğal gaz rezervine sahip ve yıllardır Avrupa’ya doğal gaz temin ediyor. Rusya’nın Avrupa’ya aktardığı doğal gaz hattında sorunlar yaşandığı doğru ama bu sorunların Avrupa ülkeleri tarafından dikkatlice değerlendirilmesi lazım. Ama Rus gazına dokunmamak benim destekleyeceğim bir uygulama değil. Bu ekonomik açıdan da gerçekçi değil"
Uzmanlar Rusya doğalgazının Avrupa için ne derece önem taşıdığı konusunda hemfikir. Ancak Rusya’nın müşterilerini kaçırmaması ve güvenilirliğini yitirmemesi için Ukrayna ile siyasi sürtüşmeye son vermesi gerekiyor.
