Amerika Dışişleri Bakanlığı 2009 insan hakları raporunu yayınladı.
Raporunun Türkiye bölümünde “bazı insan hakları sorunları ve suistimaller olduğu” belirtiliyor.
Raporda, Türkiye’de güvenlik güçlerinin cinayet işlediği, sorumluların yakalanıp yargılanmasında yetersiz kalındığı kaydediliyor. Raporda, insan hakları örgütlerine dayanarak, güvenlik güçlerinin işkence, dayak ve kötü muameleye başvurduğu bildiriliyor. Cezaevi koşullarının bir ölçüde iyileşmekle birlikte hala kötü olduğu belirtilen raporda gözaltına alınan kişilerin derhal avukatlarına başvurmasının engellendiğine dikkat çekiliyor.
Raporda, hükümet ve devlet yetkililerin yargının bağımsızlığını etkileyebilecek açıklamalarda bulunduğu belirtiliyor. Yargıçlar ve savcılar arasındaki yakın ilişki ve davaların uzun sürmesi de mevcut sorunlar arasında sıralanıyor.
Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın raporunda “hükümet, anayasal sınırlamalar, çok sayıda yasa ve medya holdinglerine vergi cezası uygulayarak ifade özgürlüğünü sınırlıyor” deniyor. Raporda, “internet özgürlüğünün sınırlandığı” da vurgulanıyor.
Raporda, ayrıca bazı dini grupların serbestçe ibadet etmesi, mal edinmesi ve din adamlarını eğitmesinin engellendiği kaydediliyor. Amerika Dışişleri Bakanlığı’na göre, Türkiye’de kadına karşı şiddet, namus cinayetleri ve tecavüz olayları da son derece ciddi bir sorun olmaya devam ediyor.
Çocukların evlendirilmesi sorununun devam ettiği belirtilen raporda, yolsuzluk olaylarının teşvik ettiği insan kaçakçılığı vakaları arasında kadın ticareti ve kaçak işçilerin istismar edilmesi sorunları vurgulanıyor.
Amerika Dışişleri Bakanlığı raporunda ayrıca sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasına son verildiği; TCK 301. Maddesi kapsamında açılan davalarda ciddi bir düşüş gözlendiği ve Kürtçe gibi dillerde ifade özgürlüğü açısından iyileşme kaydedildiği belirtiliyor. Raporda Kürtçe ve Ermenice yayınların arttırılması olumlu gelişmeler arasında sayılıyor.
"Yargının Bağımsız Olması Bizim İçin Önemli"
Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma’dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Michael Posner, Amerika’nın Sesi’nin, Washington’ın Ergenekon soruşturmasına konusundaki soruya “Şüphesiz, yargının bağımsız ve güçlü kalması bizim için önemli. Bizim için başlangıç noktası her zaman bu. Türkiye’de hükümete tehdit olarak algılanan bazı şeylere karşı nasıl önlem alınacağı konusunda bazı iç meseleler var. Ancak bizim temel çabamız ve diplomatik çabalarımız bu tip vakaların uygun yöntemlerle ele alınması yönünde oluyor” diye yanıt verdi.
Raporda İran'da İhlallerin Arttığı Belirtiliyor
Raporda özellikle İran, Çin, Afganistan ve Burma’daki insan hakları ihlallerine dikkat çekiliyor.
Raporda, İran’da vatandaşların hükümeti barışçı yollarla değiştirme hakkının ciddi bir şekilde sınırlandırıldığı vurgulanıyor. Amerika Dışişleri Bakanlığı, İran’da insan haklarının 2009 yılında önemli ölçüde gerilediği belirtiliyor.
Raporda, Çin’de insan hakları durumunun kötü olmaya devam ettiği, bazı bölgelerde insan hakları uygulamalarının daha da kötüleştiği yazıyor.
Afganistan’da militanların saldırılarını arttırması nedeniyle güvenlik durumunda ciddi bir bozulma yaşandığı belirtilen raporda saldırıların çoğunun sivillere zarar verdiği ifade ediliyor.
Amerika Dışişleri Bakanlığı Burma’daki insan haklarını ihlallerinin ise “korkunç” olduğu vurgulanıyor.
Raporu kamuoyuna açıklayan Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton – Amerika dahil – tüm
ülkelerin insan hakları standartlarını muhafaza etmekle yükümlü olduğunu söyledi. Clinton bu yıl Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi nezdinde Amerika’nın insan hakları uygulamalarının da ele alınacağını söyledi.
Raporda 2009 yılında teknoloji sayesinde insan hakları uygulamaları konusunda daha fazla bilgiye ulaşılabildiğini, ancak hükümetlerin ifade özgürlüğünü sınırlamanın yollarını bulmak için daha fazla çaba sarf ettiği belirtildi.
Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın insan hakları raporu her yıl Kongre’nin talimatıyla hazırlanıyor. Kongre, raporda yer alan bilgiler ışığında dış yardım miktarını belirleme dahil bazı ülkeleri hakkında değerlendirmede bulunuyor. Amerika Dışişleri Bakanlığı, raporda Amerika’ya yer verilmemesi eleştirilerini kabul ettiğini de açıkladı, ancak BM tarafından yapılan değerlendirmeye katılacağını bildirdi.
Raporun kamuoyuna açıklandığı basın toplantısını Dışişleri Bakanlığı'nda Evrim Bunn izledi.
İzlemek için sağ üst köşedeki Windows Media bağlantısına tıklayın.
