Brüksel'de dün başlayan ve bugün de devam eden AB Liderler Zirvesi’nin sonuç bildirisinde, Türkiye ile ilgili bölüm açıklandı.
Avrupa Birliği (AB), Türkiye ile işbirliğine dayalı ve karşılıklı yarar sağlayan bir ilişki geliştirilmesinde stratejik çıkarı bulunduğunu belirterek, bu kapsamda Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlatılmasına değinildi.
Bildiride, "AB, Türkiye ile işbirliğini de geliştirebilecek olan Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasına ve ilerlemesine büyük önem vermektedir" denildi.
AB'nin konunun çözüme kavuşturulması için Birleşmiş Milletler (BM) himayesindeki sürece bağlı olduğunun vurgulandığı bildiride, "AB, elindeki tüm uygun araçlarla, BM liderliğindeki sürecin tüm aşamalarını desteklemede aktif rol oynamaya hazır" ifadesi kullanıldı.
Avrupa Konseyi’nin, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi olarak María Angela Holguín Cuéllar'ın atanmasının memnuniyetle karşılandığı da belirtildi.
Borrell'in önerileri de görüşüldü
Zirvenin dış ilişkiler oturumunun Türkiye ile ilgili kısmında, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve AB Komisyonu'nun 2023 yılı Kasım ayında sunduğu ortak rapor da görüşüldü.
Raporda, "2019'da askıya alınan AB-Türkiye Ekonomi, Enerji ve Ulaştırma Yüksek Düzeyli Diyalogları'nın yeniden etkinleştirilmesi, Ortaklık Konseyi ve Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog toplantılarının bakanlar düzeyinde yeniden başlatılması, iklim, sağlık, göç ve güvenlik, tarım ile araştırma ve yenilik konularında sektörel üst düzey diyalogların sayısının artırılması" gibi öneriler yer almıştı.
Ancak bu öneriler, Türkiye'nin, Doğu Akdeniz'deki tüm yasa dışı sondaj faaliyetlerinden, egemenlik ve egemenlik haklarına saygı göstermeyen diğer tüm eylemlerden kaçınmaya devam etmesi koşuluna bağlanmıştı.
Zirvenin sonuç bildirisinde de bu önerilerle ilgili çalışmaların ilerletilmesi talep edildi.
Bu önerilerin "aşamalı, orantılı ve geri döndürülebilir" şekilde ve gerektiğinde AB Konseyi'nin takviye rehberliğine tabi olarak yürütülmesi için AB Daimi Temsilciler Komitesi'ne (COREPER) talimat verildiği de ifade edildi.
Bildiride, "Türkiye'nin yapıcı katılımı, raporda belirlenen çeşitli işbirliği alanlarının ilerletilmesinde faydalı olacaktır" değerlendirmesi yapıldı.
Dışişleri Bakanlığı: "Stratejik vizyon eksikliğinin yeni bir örneği"
Türk Dışişleri Bakanlığı ise yazılı bir açıklama ile sonuç bildirisine tepki gösterdi ve edilen kararlardan duyulan memnuniyetsizliği ifade etti.
Açıklamada "17-18 Nisan 2024 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Avrupa Birliği (AB) Devlet ve Hükümet Başkanları Özel Zirvesi’nde ülkemize ilişkin kabul edilen kararlar, AB’nin ülkemize ve küresel gelişmelere dair stratejik vizyon eksikliğinin yeni bir örneğidir" denildi.
Zirve sonuçlarında Türkiye ile işbirliği ve karşılıklı fayda sağlamaya yönelik bir ilişki geliştirilmesinin AB’nin stratejik menfaatine olduğu vurgulandığı kaydedilerek, "Buna karşın, AB Komisyonu Başkan Yardımcısı/AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell ve AB Komisyonu tarafından hazırlanan AB-Türkiye ilişkilerine dair Ortak Bildirimde yer alan tavsiyelere ilişkin somut bir karar alınamaması ciddi bir tutarsızlıktır" denildi.
"Türkiye-AB ilişkilerini Kıbrıs meselesine indirgeyen anlayıştan vazgeçilmesi gerekmektedir"
"Türkiye-AB ilişkilerinde ilerleme sağlanmasıyla Kıbrıs sorununun ilintilendirilmesi tarafımızdan hiçbir zaman kabul görmeyecektir" denilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Çok yönlü Türkiye-AB ilişkilerini Kıbrıs meselesine indirgeyen anlayıştan vazgeçilmesi gerekmektedir. Böylesi bir zihniyet, Kıbrıs sorununa veya diğer bölgesel ve küresel meselelere olumlu ve yapıcı bir katkı sunamaz. Aday ülke Türkiye, AB üyeliği konusunda kararlılığını korumaktadır. Bununla beraber, işbirliğimizin seçici bir anlayışla, bazı alanlarla sınırlanmasını reddediyoruz. AB ile diyaloğumuzu, mütekabiliyet çerçevesinde, AB'nin önümüzdeki dönemde Türkiye'ye yönelik adımlarının hızı, düzeyi ve kapsamına göre ele alacağız."
Michel'den de Kıbrıs vurgusu
Zirvenin ilk gün oturumlarının ardından açıklama yapan AB Konseyi Başkanı Charles Michel de Kıbrıs’a vurgu yapmıştı.
Michel, AB liderlerinin Türkiye ile ilişkiler konusunda stratejik bir tartışma yapmak istediğini ve oturumun sonunda görüş birliğinde olduğunu söylemiş ve “Türkiye ile olumlu yönde ilişkiler kurmak istiyoruz. İstikrarlı ilişkiler geliştirmek istiyoruz. Aşamalı, orantılı ve geri döndürülebilir bir yaklaşımla çalışmak istiyoruz” demişti.
Michel, “Kıbrıs’ın durumunun son derece önemli olduğunu vurgulamak isterim. Kıbrıs’ın durumuyla özel olarak ilgileniyoruz. Özellikle BM’nin çözüm süreciyle” değerlendirmesini yapmıştı.
Forum