ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, merkezi Çin’de bulunan altı medya kuruluşunun daha ABD operasyonlarını, yabancı misyon olarak tanıdıklarını açıkladı.
Pompeo Dışişleri Bakanlığı’nda düzenlediği basın toplantısında ABD'nin Cuma günü Avrupa Birliği ile Çin konusunda bir diyalog başlatacağını da söyledi.
Pompeo’nın isimlerini paylaşmadığı basın kuruluşlarıyla ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı’ndan yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, Yabancı Misyonlar Yasası kapsamındaki yetkilere uygun olarak, Dışişleri Bakanlığı’nın Yicai Global, Jiefang Daily, Xinmin Evening News, Social Sciences in China Press, Beijing Review ve Economic Daily'nin ABD operasyonlarını, yabancı misyonlar olarak belirleyen yeni bir karar yayınladığı bildirildi.
Açıklamada, "Bu altı kuruluşun tamamı, büyük ölçüde yabancı bir hükümetin sahip olduğu veya etkin bir şekilde kontrol ettiği" kuruluşlar oldukları için, Yabancı Misyonlar Yasası kapsamındaki tanıma uygundur. Bu durumda da, Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti tarafından etkin bir şekilde kontrol edilmektedirler" denildi.
Dışişleri Bakanlığı, yabancı misyon olarak tanınmalarının, bu kuruluşların ABD’deki yayınlarına herhangi bir kısıtlama getirmediğinin altını çizdi. Açıklamada bu kuruluşların Çin kontrolundaki propaganda mecraları olarak tanındığına dikkat çekildi.
Yabancı misyon olarak tanınan kuruluşların, ilişkili hükümetlerinin ABD’deki basın faaliyetleriyle ilgili şeffaflığı arttıran belirli şartlara uymak zorunda olduğunu da belirten bakanlık, "Amacımız ABD’de basın özgürlüğünü korumak ve Amerikan halkının haberlerinin özgür basından mı yoksa kötü niyetli bir yabancı hükümetten mi geldiğini bilmesini sağlamaktır" ifadeleri kullanıldı.
Bakanlık açıklamasında, "Son on yılda ve özellikle Genel Sekreter Xi Jinping'in görev süresinde Çin Komünist Partisi; Çin'in devlet destekli propaganda organlarını bağımsız haber ajansları olarak gizlemeye çalışırken daha fazla kontrol sahibi olduğunu gösterdi. Genel Sekreter Xi'nin kendisi, ‘Partinin sahip olduğu medya parti iradesini içermeli, partinin otoritesini korumalı. Eylemleri parti ile son derece tutarlı olmalıdır’ dedi. Dünyanın dört bir yanındaki özgür medya gerçeğe bağlıyken, Çin Halk Cumhuriyeti medyası Çin Komünist Partisi’ne mecbur kalmıştır. Bugün ABD bu gerçekliği bu tanımayla açıkça kabul ediyor" ifadeleri yer aldı.
ABD, 18 Şubat'ta Xinhua Haber Ajansı, China Global Television Network, China Radio International, China Daily Distribution Corporation ve Hai Tian Development USA basın kuruluşlarını, 22 Haziran'da da China Central Television, China News Service, The People's Daily ve Global Times’ı yabancı misyon olarak tanımıştı.
Bakanlık, Çin’e bağlı belli başlı medya kuruluşlarının ABD bürolarında çalışan gazetecilerin sayılarını da 160’tan 100’e indireceğini açıklamıştı.
Bakanlığın açıklaması, 3 Kasım başkanlık seçimlerine kısa süre kala ABD’nin Çin'in faaliyetlerini frenlemek için attığı adım oldu. Çin’e sert yaklaşım, Başkan Donald Trump'ın temel dış politika yaklaşımlarından biri.
ABD geçen ay, üst düzey Çinli diplomatların ABD üniversite kampüslerini ziyaret etmeden veya elçilik ya da konsolosluk gibi misyonları dışında 50'den fazla kişiyle kültürel etkinlikler düzenlemeden önce Dışişleri Bakanlığı onayını almaları gerektiğini bildirmişti.
