ABD, Afganistan’dan askerlerini çekmeye hazırlanırken Dışişleri Bakanlığı Kabil’deki ABD Büyükelçiliği’nde görevli personelin önemli kısmının Afganistan’dan ayrılması talimatını verdi.
ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Senato Dış İlişkiler Komisyonu’na verdiği ifadede Amerikan askerlerinin Afganistan’daki 20 yıllık varlığını devam ettirmenin artık anlamsız hale geldiğini bildirdi. Büyükelçi Halilzad, Afganistan’da kadın hakları ve azınlık haklarının çekilmenin ardından tehdit altında kalabileceği konusunda Kongre üyelerinin kaygılarını paylaştığını da dile getirdi.
Askerlerini çekmesinin ardından ABD’nin bu grupların haklarını korumak için elinde kozu kalıp-kalmayacağı sorulduğundaysa Halilzad, Afganistan’da kadın haklarına ve diğer insan haklarına saygı gösterilmezse yardım ve diğer diplomatik desteğin kesileceğini bildirdi.
Halilzad’ın konuşmasından kısa süre önce Dışişleri Bakanlığı Kabil’deki büyükelçilikte bulunan tüm personeline görevleri fiziksel olarak Afganistan’da kalmayı gerektirmediği sürece ülkeyi terk etmeleri talimatını verdi.
Afganistan için seyahat uyarısını güncelleyen Bakanlık, görevini başka yerde yapabilecek devlet memurlarının Afganistan’dan ayrılması talimatı verildiğini bildirdi. Seyahat uyarısında Amerikan vatandaşlarının Afganistan’a seyahat etmemesi ve Afganistan’da bulunan ancak ülkeden ayrılmak isteyenlerin de ticari uçuşlar sona ermeden ülkeden ayrılmaları istendi.
Kabil’deki ABD Büyükelçiliği’nin güvenliğini büyük ölçüde ABD ordusu sağlıyor. Büyükelçilik çalışanlarının sayısı Trump yönetiminin ABD askerlerinin Afganistan’dan 1 Mayıs’a kadar ayrılacağını açıklamasının ardından azaltılmaya başlanmıştı.
Biden yönetimi ise bu tarihi 11 Eylül 2001 terör saldırısının 20’nci yıldönümüne kadar ertelemiş, ancak çekilmeyi hızlandırmıştı.
Kabil’deki en üst düzey Amerikalı diplomat olan maslahatgüzar Ross Wilson, ülkeden ayrılma talimatının giderek artan şiddet ve tehdit haberlerinin ardından çıktığını söyledi. Ancak Wilson talimatın nispeten az sayıda personeli etkileyeceğini ve büyükelçilikte verilen hizmetlerin devam edeceğini kaydetti.
ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Org. Kenneth McKenzie, yönetimin Kabil’de faaliyet halinde bir büyükelçilik bırakma kararına bağlı olduğunu söylemiş, “Ancak orada büyükelçiliğin güvenliğini sağlamak için çok gerekli olan kısıtlı bir askeri varlığımız olacak” diye konuşmuştu.
Dışişleri Bakanlığı’nın talimatı Amerika’nın Afganistan’daki en üst düzey komutanı Org. Austin Miller’ın ABD ordusunun ülkedeki operasyonlarını sonlandırmaya başladığını ve Afgan güvenlik güçlerinin görevi devralmaya hazır olması gerektiğini söylemesinin ardından geldi.
Washington’un 2 bin 500 ile 3 bin 500 arasındaki askerinin ve 7 bin NATO askerinin Afganistan’dan çekilmeye başlama tarihi 1 Mayıs olarak açıklanmış olmasına rağmen Miller çekilmenin başladığını söylemişti.
ABD ordusu geçen yıl Şubat ayında ülkedeki küçük üslerini kapatmaya başlamıştı. Nisan ortasında, Biden yönetimi geri çekilmenin son aşamasının 1 Mayıs'ta başlayacağını ve 11 Eylül'den önce tamamlanacağını bildirmişti.
ABD askerlerinin ve NATO koalisyonunun çekilmesi, Afgan hükümeti ile El Kaide’ye sığınak sağlayan Taleban arasında bir anlaşma olmaksızın ilerliyor.
Taleban ve Afgan hükümeti arasındaki müzakereler bir süredir askıda, görüşmelerin önümüzdeki aydan önce başlaması beklenmiyor. Bu da yabancı güçlerin geri çekilmesinin topyekun bir iç savaşın yeniden başlamasına yol açabileceği endişesini arttırıyor.
