Trump yönetiminin İran’la yapılan nükleer anlaşmaya yeni maddeler getirme isteği, Fransa’da şüpheyle karşılandı. Paris’te Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian’la görüşen Dişişleri Bakanı Rex Tillerson “imzalar sözünün arkasında durmalıdır” yanıtını aldı.
Görüşmede Le Drian, ABD’nin Avrupa’ya İran nükleer anlaşmasını yeniden düzenleme baskısı yapmasından duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.
Le Drian, BM nükleer gözlemcilerinin de İran’ın anlaşmaya uyum gösterdiği tespitinde bulunduğunu kaydetti.
Fransız bakan, “Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’ne göre İran anlaşmaya uyuyor. Bunun aksini düşünmemizi gerektirecek bir durum yok. Bir anlaşmaya imza atıldığında her imzacı anlaşmaya saygı duymalıdır. Tillerson da bunu biliyor” diye konuştu.
Le Drian, anlaşmaya imza atan taraflar arasında Rusya ve Çin de varken Trump yönetiminin neden “topu Kongre ve Avrupa’ya attığını” da sorguladı.
Trump yan anlaşma istiyor
Trump yönetimi Avrupa’yla İran konusunda bir yan anlaşmaya varmaya çalışıyor. Washington, İran’ın balistik füze denemelerine devam etmesi, BM’nin kritik tesislerde denetleme yapmasını reddetmesi ve nükleer anlaşma kademeli olarak izin verse de ileri nükleer çalışmalara geri dönmesi halinde Tahran’a yeni yaptırımlar uygulanmasını istiyor.
İran’la yapılan nükleer anlaşma eski başkan Barack Obama yönetiminin en önemli dış politika başarılarından biri olarak görülmüştü. Ancak anlaşma Trump tarafındansa ABD’nin imzaladığı en kötü anlaşma olarak değerlendiriliyor. Trump yönetimi, Washington’un nükleer anlaşmaya katılımını düzenleyen yasayı değiştirmek için Kongre’yle çalışma yürütüyor.
Tillerson, Paris’ten önce Londra’da temaslarda bulunmuş ve ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın nükleer anlaşmaya eklemeler yapılması konusunda görüş birliğinde olduklarını kaydetmişti. Tillerson, dört ülkenin anlaşmadaki eksiklikleri gidermek için uzmanlardan oluşan bir çalışma grubu kurmak konusunda hemfikir olduklarını belirtmişti.
Nükleer anlaşma, İran’ın nükleer programında kısıtlamalar yapması karşılığında milyarlarca dolarlık yaptırımların kaldırılmasını öngörüyor.
İran ise yeni bir anlaşmayı müzakere etmeyi reddediyor.
