Amerika’daki üniversitelerin üst düzey yöneticileri, Başkan Trump’ın nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan yedi ülkenin vatandaşlarına geçici seyahat yasağı uygulanmasını öngören kararnamesine karşı çıkıyor.
Yasağın yürürlüğe girmesinden buyana bazı üniversiteler, İran, Irak, Libya, Somali, Sudan, Suriye ve Yemen vatandaşlarına uygulanan yasağı eleştiriyor. Listede olmayan Suudi Arabistan, Amerika’ya en çok öğrenci gönderen dördüncü ülke. Şu anda Amerika’da 61 bin Suudi öğrenci öğrenim görüyor.
Üniversiteler, kararnamenin araştırma ve akademik çalışmaları sekteye uğrattığını savunuyor. Hatta kimi üniversite yöneticileri, hukuki açıdan mümkün olduğu takdirde yasağı delme önerisinde bile bulundu.
Amerika’daki 62 üniversiteyi temsil eden Amerikan Üniversiteler Birliği, Başkan Trump’ı yasağı iptal etmeye çağırdı. Birliğe göre en iyi akademisyenler, Trump’ın kararnamesi nedeniyle Amerika’ya gelmekten kaçınacak ve Kanada, Avustralya ve Almanya gibi ülkelere gidecek.
Seyahat yasağına karşı çıkanlar, Endonezya, Pakistan ve Nijerya gibi nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ancak listede yer almayan ülkeleri gündeme getiriyor.
Kimileriyse yasağın Amerikan ekonomisine zarar vereceğini kaydediyor. Uluslararası Eğitimciler Birliği’nin ekonomi verilerine göre yabancı öğrenciler Amerika’ya yılda 32 milyar 800 milyon dolar gelir getiriyor.
Birlikten yapılan açıklamada, ”En iyi öğrenciler, bilimadamları, mühendisler ve akademisyenleri cezbetmeye devam etmek ekonomimiz ve ulusal çıkarlarımız açısından hayati önem taşıyor. Bu nedenle özellikle 11 Eylül 2001 saldırılarından sonraki yönetimlerle, Amerika’ya zarar verecek bireyleri dışarıda tutarken ülkemize büyük katkıda buunan yeteneklerin önünü açacak bir vize sistemi oluşturmak için yakın işbirliği içine girdik” deniyor.
Amerika’da bir milyondan fazla yabancı öğrenci öğrenim görüyor. Dışişleri Bakanlığı verilerine göre bunların 17 binden fazlası, başkanlık kararnamesinde adı geçen yedi ülkenin vatandaşları. Bu 17 bin öğrencinin 12 bini de İranlı.
Harvard, Northeastern ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü gibi üniversitelerin bulunduğu Boston ve civarında yaşayan akademisyenler, bazı yabancı akademisyen ve öğrencilerin Amerika’ya girişinin yasaklanmasına tepkili.
Massachusetts Üniversitesi’nin Dartmouth’taki kampusunda görevli iki İranlı profesör, yasak kapsamında 27 Ocak’ta Boston Logan Havalimanı’nda gözaltına alındı.
New York, Massachusetts, Virginia ve Washington eyaletlerinden federal yargıçlar, Amerikan Sivil Bağımsızlık Birliği ACLU’nun talebi üzerine yasağı geçici süreliğine durdurma kararı aldı. Yasaklı listesindeki ülkelerin vatandaşı olan ve yasaktan önce Amerika dışına çıkan öğrenci ve akademisyenlerse hukuki bir açmazın içinde.
Massachusetts Üniversitesi Rektörü Marty Meehan, ”Bu öğrenci ve akademisyenleri Amerika’da eğitim görmeye, eğitim vermeye ve araştırma yapmaya çağırdığımızda vaadettiğimiz ülke bu değildi” dedi.
Oregon eyaletindeki Portland Eyalet Üniversitesi Rektörü Wim Wiewel, yasağın Müslümanlar ve diğer yabancı ülkelerden gelen öğrenciler üzerinde soğuk duş etkisi yarattığını söyledi.
Hayalkırıklığı içinde olduklarını söyleyen Rektör Wiewel’a göre üniversitenin bin 900 yabancı öğrencisi arasında İran, Irak, Libya, Yemen ve Suriye’den gelen 76 öğrenci bulunuyor.
Indiana Üniversitesi ise yasaklı ülkelerin vatandaşı olan yabancı öğrencilerine Amerika’dan çıkmamaları tavsiyesinde bulundu. Üniversite, açtığı özel internet sitesi üzerinden öğrencilerine güncellenmiş bilgi akışı sağlıyor.
Indiana Üniversitesi’nden yapılan bir başka açıklamada ise kusursuz bir eğitim için katılımcı, kapsayıcı ve çok çeşitliliği teşvik edici bir toplumun şart olduğu, hangi milletten olursa olsun tüm yabancı öğrencilerin Indiana Üniversitesi’nde kabul görecekleri belirtiliyor.
Michigan Üniversitesi’nden de benzer bir açıklama geldi.
Açıklamada, Michigan Üniversitesi’nin, uluslararası programların yürütülmesiyle ilgili federal zorunluluklara uyduğu, ancak öğrencilerin göçmenlik statüsü gibi hassas konularda bilgi paylaşımı yapmayacağı kaydedildi.
Princeton, Stanford, Columbia ve New York gibi üniversiteler de yasağı eleştirdi.
Amerikan Eğitim Konseyi Başkan Yardımcısı Terry Hartle ise yaptığı açıklamada, ”Ülkemizin güvenliğini sağlamak federal hükümetin görevidir. Ancak aynı zamanda dünyanın en iyi öğrenci ve akademisyenlerinin bir numaralı tercihi olmak, Amerika’nın çıkarınadır” dedi.
Amerikan Eğitim Konseyi verilerine göre mühendislik ve iş yönetimi, Amerika’ya gelen yabancı öğrencilerin en çok rağbet ettiği alanlar.
Buarada Washington’daki Johns Hopkins Üniversitesi ise Kamu Sağlığı programında Suriyeli mültecilerin başvurabileceği iki tam burs açtığını duyurdu.
Suriyeli mültecilere burs veren diğer tek eğitim kurumu, Brown Üniversitesi.
Aralık 2016’da yayınlanan bir raporda, Amerika’daki üniversitelerde eğitim gören öğrenciler arasında kritik önem taşıyan bazı dilleri konuşanların az sayıda olmasının yarattığı olumsuzluğa dikkat çekiliyor.
Hintçe ve Swahili gibi diller üzerine araştırma yürütmenin Amerika’nın önemli stratejik çıkarlarını gözeteceği belirtilen rapora göre dünyadaki birçok bölgeyle daha sıkı ilişkiler kurmak için dil eğitimi şart.
Öte yandan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü profesörlerinden Hazhir Rahmandan, Google’da yabancı yolcuların Amerika’ya giriş yaptıklarını ya da gözaltına alındıklarını listeleyebilecekleri, kamuya açık bir belge oluşturdu. İran doğumlu Rahmandan, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü İşletme Fakültesi’nde sistem dinamiği üzerinde uzmanlaşmış bir profesör.
Profesör Rahmandan’a göre, Massachusetts, New York ve Virginia’daki federal mahkemelerin sadece bir hafta geçerli olacak kararı, şu anda Amerika dışında bulunan göçmenlerin giriş yapabilmeleri için önemli bir fırsat oluşturuyor.
