BM verilerine göre ABD liderliğindeki IŞİD’le Mücadele Koalisyonu’nun, bünyesinde YPG’nin de olduğu Suriye Demokratik Güçleri’yle IŞİD’den temizlediği Rakka’da operasyondan geriye büyük bir tahribat kalmış, kentin yüzde 80’ini yıkılmıştı. Konuyla yakından ilgilenen Uluslararası Af Örgütü, Rakka operasyonuna ilişkin soruşturmayı hızlandırmak amacıyla binlerce online aktivistle çalışacağını duyurdu.
Merkezi İngiltere’nin başkenti Londra’da bulunan Uluslararası Af Örgütü “Söz konusu soruşturmanın yeni aşamasının binlerce online aktiviste Rakka’nın uydu görüntülerini ve fotoğraflarını kullanarak 4 ay boyunca devam eden ve 2017’nin Ekim ayında sona eren operasyonun yol açtığı tahribatı ortaya koyma imkanı tanıyacağını” belirtti.
Birleşmiş Milletler’e göre, Rakka operasyonunda 10 binden fazla bina yıkıldı ve kentin yüzde 80’i tahrip oldu. Uluslararası Af Örgütü’nün operasyonları yakından takip eden uygulaması Amnesty Strike Tracker Airwars (Hava Savaşları) adlı uygulamayla işbirliği yaparak koalisyonun hava saldırıları ve top ateşiyle tam olarak ne zaman ve nerede hangi binaların tahrip olduğu konusunda tespitte bulunarak araştırmaya yardımcı olacak.
Uluslararası Af Örgütü bu çalışmayla IŞİD ile mücadele eden Amerika liderliğindeki koalisyonu daha fazla sorumluluk almaya ve operasyon sırasında gerçekleşen sivil can kayıplarına yönelik kendi soruşturmasını açmaya zorlamayı umuyor.
Koalisyonsa Rakka’da sivili can kayıplarından kaçınmak için çaba gösterdiğini belirtiyor. IŞİD’le mücadele koalisyonu sözcüsü Albay Sean Ryan “Yeni delil sunulduğu takdirde, inceleme ve gözden geçirmeye hazırız” mesajı verdi.
“Amaç koalisyonu sorumluluk almaya zorlamak”
Uluslararası Af Örgütü Rakka’daki tahribatın boyutunun kendi ekibinin tek başına bu çalışmayı yürütemeyecek kadar büyük olduğunu belirtti. Bir ay sürecek olan çalışmaya binlerce aktivisti dahil ederek kuruluş sınırsız miktarda verinin işleneceği çalışmada zaman kazanmayı amaçlıyor.
Uluslararası Af Örgütü’nün Kriz ekibinde görev yapan üst düzey danışman Milena Marin yapılacak çalışmayı “Strike Tracker bir binanın analiz edilmesi ve söz konusu binanın hava saldırısında ne zaman yıkıldığının tespit edilmesini isteyecek. Bu veri daha sonra görüntü ya da hava saldırısında can kaybı ve yaralanmalar gibi diğer delillerle birleştirilecek” sözleriyle anlattı.
Marin, “Geçen yıl yaşananlara ilişkin kapsamlı bir tablo ortaya koymayı ve koalisyonu bir kez daha operasyonlarında sorumluluğu kabul etmeye zorlamayı umuyoruz” dedi.
Uluslararası Af Örgütü Rakka içerisinde yürüttüğü çalışmanın bir önceki aşamasında koalisyonu 77 sivilin öldüğünü kabul etmeye zorlayacak yeni delil ortaya koymuştu. Koalisyon IŞİD’e yönelik operasyonda bugüne kadar 104 sivilin öldüğünü kabul etti.
Milena Marin, “Operasyondan bir yıl sonra hala enkazdan çıkan cansız bedenler ve ortaya çıkan toplu mezarlar ‘buzdağının sadece görünen kısmı’” diye konuştu.
Bugüne kadar Rakka’da enkazdan ve toplu mezarlardan 2500 cansız beden çıkarıldı, araştırma hala devam ediyor. Uluslararası Af Örgütü operasyon sırasında yüzlerce sivilin öldüğünden şüpheleniyor. Uluslararası Af Örgütü yürüttüğü araştırmanın sonuçlarını gelecek yıl başlarında yayınlamayı umuyor.
Suriye’nin Rakka kenti, geçtiğimiz yıla kadar Suriye ve Irak topraklarının üçte birini kontrol eden terör örgütü IŞİD’in sözde halifeliğinin başkenti olarak biliniyordu. Daha önce denetimi altına aldığı toprakların neredeyse tamamından çıkarılan IŞİD şu anda Suriye’de bazı küçük alanları elinde bulunduruyor.