Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, Afgan hükümetinin üst düzey 3 Taleban yöneticisini serbest bırakması karşılığında, Taleban’ın da 3 yıldır elinde tuttuğu iki batılı rehineyi bırakacağını açıkladı.
Gani, rehineler konusundaki pazarlığın aralarında Amerika’nın da bulunduğu uluslararası ortaklarla yürütülen görüşmeler neticesinde yapıldığını söyledi. Afganistan Cumhurbaşkanı, bu girişimin Taleban’la görüşmeler ve istikrar ve barış çabalarının bir parçası olarak niteledi.
Amerikalı 62 yaşındaki Kevin King ve Avustralyalı 50 yaşındaki Timothy Weeks 2016 yılının Ağustos ayında Taleban tarafından kaçırılmışlardı. İkili Kabil’deki Amerikan Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yapıyorlardı.
2017 yılının Ocak ayında Taleban iki öğretim görevlisinin görüntülerini yayınlamıştı. Görüntülerde iki rehine ailelerinden, Amerika hükümetine Taleban’la cezaevindeki liderlerin serbest bırakılması konusunda görüşme yapması için baskı yapmaları çağrısında bulunuyorlardı.
13 dakikalık videoda öğretim üyelerinden Timothy Weeks gözyaşları içerisinde Taleban’ın Bagram Hava Üssü’nde tutulan üyelerinin bırakılmasını istediğini anlatıyordu. Aynı videoda diğer öğretim üyesinin de gözyaşları içerisinde olduğu görülüyordu.
Yapılan görüşmeler neticesinde iki öğretim görevlisinin serbest bırakılması karşılığında Afgan hükümeti de aralarında Hakkani grubunun lideri Siraceddin Hakkani’nin kardeşi Anasa Hakkani’ninde bulunduğu 3 Taleban üyesini serbest bırakacak. Serbest bırakılacak diğer iki isim de Hacı Mali Han ve Abdül Raşid olarak açıklandı.
Cumhurbaşkanlığı’na yakın kaynaklar, Taleban iki öğretim görevlisini teslim edene kadar 3 Taleban üyesinin CIA’e teslim edileceklerini ve muhtemelen Katar’da tutulacaklarını söyledi.
Katar uzunca bir süredir Taleban’la Amerika arasında yürütülen görüşmelere de ev sahipliği yapıyor.
Taleban Sözcüsü Zebiullah Mücahid de yaptığı açıklama Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin açıklamasından haberdar olduklarını ancak Taleban üyelerinin serbest bırakıldığından emin olana kadar bir girişimde bulunmayacaklarını söyledi.
İki rehinenin serbest bırakılmasının Amerika ve Taleban arasındaki görüşmelerin yeniden başlamasına da yardımcı olması bekleniyor.
Amerika’nın Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad’ın da geçen ay İslamabad’a yaptığı ziyaretin rehinelerin serbest bırakılması girişimlerinin bir parçası olduğu ifade ediliyor.
Pakistan Başbakanı İmran Han da Temmuz ayında Washington’a gerçekleştirdiği ziyarette Başkan Trump’a rehinelerin serbest bırakılması adına kendisinin de çaba sarf ettiğini söylemişti.
Anas Hakkani 2014 yılında Amerika tarafından Bahreyn’de yakalanmış ve Kabil’e getirilmişti. Hakkani’nin abisi Siraceddin Hakkani, Taleban’ın hiyerarşik yapısı içerisinde ikinci sıradaki isim olarak kabul ediliyor. Taleban’ın içerisindeki en güçlü gruplardan kabul edilen Hakkani grubu özellikle Amerika ve NATO güçlerine yönelik yaptıkları kanlı saldırılarla tanınıyorlar.
Şubat ayında Siraceddin Hakkani de Halilzad’la görüşmeler yapan Taleban heyetine dahil olmuştu. Afgan hükümeti Taleban’ın beyin takımına yakın olan bir ismin serbest bırakılmasına karşı çıkıyordu.
Birkaç yıl önce Hakkani grubu tarafından düzenlenen bir saldırının ardından Afgan hükümetine elinde tuttuğu kardeş Hakkanı’yi idam etmesi için baskılar yapılmış ancak Taleban’ın bunun ‘korkunç sonuçları olur’ uyarısı üzerine bundan vazgeçilmişti.
