Amerika'da geçen hafta işsizlik yardımı başvurusu yapanların sayısı hafif artış gösterirken Haziran ayında özel sektörde istihdam edilenlerin sayısı da arttı. Bu veriler, ekonomik resesyon riskinin büyümesine rağmen istihdam piyasasının sağlam seyretmeye devam ettiğine işaret ediyor.
Bugün açıklanan ve işten çıkarılanların işsiz kaldıkları sürelerin kısaldığını gösteren veriler ayrıca ABD Merkez Bankası'nın (FED) Haziran ayında verilen aradan sonra bu ay faiz artışına yeniden başlaması olasılığını yükseltiyor.
Veriler ayrıca yarın açıklanacak olan ve merakla beklenen Haziran ayı istihdam raporu öncesinde işgücü piyasasına ilişkin iyimser bir tablo oluşturuyor ve ekonominin yılın geri kalanı için büyük endişe yaratan gerilemeyi atlatması ihtimalini de arttırıyor.
Ekonomik veri analizi şirketi High Frequency Economics'ten Rubeela Faruki, “Daha kısıtlayıcı para politikaları nedeniyle işten çıkarmalarda tahmin edilen artış henüz verilere yansımış değil. Güçlü işgücü piyasası, yetkililer arz ve talepte somut dengelenme görünceye kadar faizleri artış çizgisinde tutmaya devam edecek” şeklinde konuştu.
ABD Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı rapora göre eyaletlerde yapılan işsizlik yardımı başvuruları, 1 Temmuz'da sona eren hafta itibarıyla 248 bin olarak kaydedildi. Bu sayı, mevsimsel etkilerden arındırılmış veriyi yansıtıyor. Bir önceki haftaya ilişkin işsizlik yardımı başvurusu sayısı ise revize edildi ve daha önce bildirilen rakamın 3 bin altında gerçekleşti.
Reuters'ın anketine katılan ekonomistler, 1 Temmuz'da biten haftada 245 bin başvuru yapılacağı tahmininde bulunmuştu. İşten çıkarmaların teknoloji sektörü dışına da sıçraması ve faiz oranlarındaki değişimlerden etkilenen konut ve finans gibi sektörlere yansıması nedeniyle işsizlik yardımı başvuruları, Haziran'ın ilk üç ayında son 20 ayın en yüksek seviyesine çıkmıştı.
Artıştaki etkenler
Başvurularda artış kaydedilmesinde, Minnesota eyaletinin kısa süre önce okullarda saatlik ücretle çalışan binlerce elemanın yaz tatili boyunca işsizlik yardımı başvuruları yapmasına olanak tanıması da rol oynadı.
Michigan, New York, Kentucky ve Ohio eyaletlerindeki işsizlik yardımı başvuruları, yaz aylarında otomotiv imalatçılarının fabrikalarını rölantiye alması nedeniyle yükseldi. Teksas ve New Jersey'de başvuru sayısının azalması ise bu eyaletler arasında denge sağladı.
Ekonomistlere göre işsizlik yardımı başvurusu sayısının haftada 280 bini aşması, istihdam piyasasındaki büyümede ciddi bir yavaşlama olduğuna işaret ediyor. Amerika'da bu yıl istihdam, ayda ortalama 314 bin arttı.
İşverenler hala eleman arayışında
2022 Mart ayından bu yana FED'in 500 baz puanlık faiz artışına rağmen, işgücü piyasası dirençli kalmaya devam etti. Geçen yapılan bir anket, tüketicilerin işgücü piyasasına ilişkin görüşlerinin Haziran ayında Mayıs ayına kıyasla daha iyimser olduğunu gösterdi.
Mali piyasalar, FED'in 25-26 Temmuz tarihlerindeki toplantısından 25 baz puanlık faiz artışı kararı çıkacağını fiyatlandırıyor.
İşe alımların bir göstergesi olan ilk hafta yardımlarının ardından yardım alanların sayısı, 24 Haziran'da sona eren haftada 13 bin azalarak son dört ayın en düşük seviyesi olan 1 milyon 720 bine geriledi. Devam eden başvurular olarak adlandırılan bu rakam tarihsel normlara göre çok düşük olup, işten çıkarılan bazı işçilerin hızla yeni iş bulduğunun işareti.
Çalışma Bakanlığı'nın ikinci raporuna göreyse eleman talebini ölçen ve açık iş pozisyonlarına işaret eden gösterge, Mayıs ayının son günü itibarıyla 496 bin geriledi ve 9 milyon 824 bin olarak kaydedildi.
İstihdamda artışlar ve işten çıkarmalar
Doldurulmayı bekleyen açık pozisyonların sayısı 2021 yılı Nisan ayından bu yana en düşük seviyeyi görse de bu sayı, COVID-19 pandemisi öncesinin hala yaklaşık 7 milyon üzerinde.
İşten çıkarmalar Mayıs ayında azalırken 4 milyon kişi, istifa etti. Bu sayı, Nisan'dan bu yana 250 bin arttı.
Hizmet sektöründe istihdam Haziran ayında artış gösterdi.
İnsan kaynakları yönetimi firması ADP'nin ulusal istihdam raporuysa Haziran'da 497 bin kişinin istihdam edildiğini ortaya koydu. Amerika'da istihdam, ADP'ye göre Mayıs'ta da 267 bin artmıştı.
Reuters anketine göre Mayıs'ta 339 bin artan tarım dışı istihdam Haziran'da da 225 bin yükseldi. Mayıs ayında yüzde 3,7 olarak kaydedilen işsizlik oranının Haziran'da yüzde 3,6'ya gerilemesi bekleniyor.
Küresel iş bulma firması Challenger, Gray & Christmas'ın yayınladığı raporsa ABD’de işverenlerin Haziran'da 40 bin 709 kişiyi işten çıkardığını, bu sayıda Mayıs'a kıyasla yüzde 49'luk azalma olduğunu ortaya koydu. Şirketler, ikinci çeyrek için 187 bin 793 kişiyi işten çıkarmayı planlamıştı.
Challenger, Gray & Christmas'tan Andrew Challenger, “Enflasyon ve faiz oranlarına bağlı olan iş kayıplarının kısa sürede sona ermemesi olasılığının bulunduğunu” ifade etti.
