Erişilebilirlik

ABD'deki İranlı Öğrenciler Endişeli


4 Ocak 2020 - Washington, DC USA
4 Ocak 2020 - Washington, DC USA

1980’li yıllarda İranlı öğrenciler çizgili cezaevi üniforması giyip başlarına kapüşon geçirerek hep birlikte Amerikan üniversitelerinde kendilerini zincirleyerek ABD-İran politikalarını protesto etmişti.

Bu öğrencilerin İran kökenli çocukları ya da İran’dan gelen uluslararası öğrenciler şu an Amerika’da protesto eylemi düzenlemeye korktuklarını, böylesi bir adımın kendilerini nefret suçları ya da göçmenlik alanında zorluklara maruz bırakacağından endişe ettiklerini söylüyor.

İran’da doğan ve 4 yaşındayken ailesiyle birlikte Amerika’ya göç eden Sınırötesi İran Birliği adlı kuruluşun müdürü Mana Kharrazi, “İleri yaştaki İranlılar ve Amerikalılar, İranlı öğrencilerin geçmişte Amerika’da siyasal anlamda ne kadar görünür olduğundan bahsediyor. Ancak artık böyle bir gerçeklik yok. Şu an bir kabus yaşıyoruz” diyor.

Amerika’daki genç İranlılar ise Amerika’nın İran ordusunun en güçlü üyesini Irak’ta hedef alarak öldürmesiyle tırmanan ve uluslararası bir boyuta ulaşan siyasi kargaşanın Amerika’daki yaşamlarını, okul hayatlarını ve kariyerlerini kararttığını söylüyor.

Harvard Üniversitesi ve Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) eğitim görmüş Sam Sinai, Twitter’dan paylaştığı bir mesajında, “Herhangi bir savaşa hazırlık için yapılan propaganda özellikle Amerika’daki İranlıları savunmasız bırakıyor” diyor ve ekliyor: “Göçmenlerin genel anlamda bir tehdit olarak nitelendirildiği bir dönemde televizyonda her gün şeytan gibi gösterilen bir ülkeden geliyor olmak oldukça korkutucu olabiliyor.”

Kharazzi, dünyadaki en iyi eğitim kurumlarının birçoğunun Amerika’da olduğuna vurgu yaparak İranlı öğrencilerin de diğer tüm uluslararası öğrenciler gibi buradaki imkanlardan yararlanıp iş bulmak için Amerika’ya geldiklerinin altını çiziyor. Ancak İran’da süregelen kargaşa ve istikrarsızlık ve ABD-İran arasında yükselen gerginlik, Amerika’daki Ortadoğulu göçmenlere ve Müslümanlara yönelik nefret suçları ve siyasal söylemlerle birleşince, Amerika’da kaliteli eğitim imkanları, bu özgürlükler ve fırsatlardan faydalanmak isteyen İranlı öğrencilerin durumunu zorlaştırıyor.

Kharazzi 2013 yılında Amerika’nın İran yaptırımlarını sıkılaştırmasının ardından Minnesota Üniversitesi’ndeki İranlı öğrencilerin banka hesaplarının hiçbir açıklama yapılmadan kapatıldığını hatırlatıyor. O dönemde Minnesota Radyosu, bu durumdan etkilenen öğrencilerin okul harçlarını bile ödeyemediklerini aktarmıştı.

Kharrazi ve Sinai, İranlı öğrencilere son dönemlerde sadece tek girişlik vize verildiği yönündeki haberlere de dikkat çekerek bunun öğrencilerin seyahat imkanlarını da kısıtladığını belirtiyor.

Vizelerle ilgili sıkıntı yaşayan İranlı öğrencilerin ülkelerindeki ailelerini ziyaret etme konusunda da zorlandığını söyleyen Sinai, “Açıkçası ben şahsen harika bir desteğe sahip olduğum için şanslıyım. Ancak buradaki toplumumuz içinde insanların yaşadığı sıkıntıların boyutunu da görebiliyorum. İnsanlar arasında öfke, kafa karışıklığı, tedirginlik ve depresyon hakim” diyor.

Amerika’nın Sesi yorum alabilmek için ülke genelinde İranlı öğrencilere ulaşmaya çalıştı ancak irtibata geçilen İranlı öğrencilerden hiçbiri yanıt vermedi. Kharrazi öğrencilerin göçmenlikle ilgili zorluklar, sınır geçişlerinde yaşanan ertelemeler ve ülkeden çıkarılma riski nedeniyle kamuoyu önünde açıklama yapmalarının şu an pek olası olmadığını savunuyor.

Uluslararası öğrenciler Amerika’ya genelde F-1 ya da M-1 vizeleriyle giriş sağlıyor. Bu vizelere sahip olanlar aslında vizenin geçerlilik süresi devam ederken başka ülkelere seyahat edebiliyorlar. Mezun olduklarında ise Optional Practical Training (OPT) programı kapsamında, mezun olduktan sonra üniversitede eğitim gördükleri alanda üç yıla kadar çalışma hakkına sahip oluyorlar. Değişim programları kapsamında gelen J-1 vizeli ziyaretçiler arasındaysa doktorlar, diğer alanlardaki uzmanlar, eğitmenler ve araştırma görevlileri yer alıyor.

Öte yandan, tek girişli vizelerde öğrenciler eğitim sürelerinden daha az bir süre için verilen vizeleri yenilemek zorunda kalıyor. Bu da daha fazla vize işlem ücreti ödemeleri anlamına geliyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın mali desteğiyle hazırlanan Uluslararası Eğitim Enstitüsü’nün 2019 Açık Kapılar Raporu’na göre uluslararası öğrencilerin eğitim için Amerika yerine artık başka ülkeleri tercih etmelerinin ardından yatan başlıca nedenler arasında göçmenlik statüsü ve vizelerle ilgili zorluklar geliyor.

Geçen yıl Amerika’da eğitim gören 1 milyondan fazla uluslararası öğrencinin yarısından fazlası Çin ve Hindistan gelen öğrencilerden oluşuyordu. İran’ın bu listedeki yeriyse 13’inci sıradaydı. Geçen yıl İran’dan Amerika’ya 12 bin 141 öğrenci geldi. Bu rakam bir önceki yıla oranla yüzde 5 daha azdı. İngiltere, Almanya ve Fransa ise daha da az öğrenci gönderiyor.

Diğer taraftan, tahsilli göçmenleri tercih eden ülkeler İranlı öğrencilerin ilgisini çekmek için yarışa giriyor. Montreal’daki McGill Üniversitesi’nin internet sayfasında dikkat çekici bir şekilde kırmızı harflerle yazan duyuruda, ‘Ocak ayındaki son başvuru tarihleri tüm İranlı öğrenciler için uzatılacak’ denildi.

Kanada Uluslararası Eğitim Bürosu verilerine göre Kanada’da eğitim görmek için kayıt olan uluslararası öğrencilerin sayısı geçen yıl yüzde 16’dan, son beş yıl içindeyse yüzde 73 oranında yükseldi.

Kanada’daki okullara kayıt olan öğrenciler, Kanada’daki toplumun hoşgörülü ve ayrımcılık karşıtı olarak tanınması ve ülkenin genel anlamda güvenli olması nedeniyle bu tercihi yaptıklarını söylüyor.

Kharazzi, İranlı öğrencileri Amerika’ya çeken unsurlardan birinin de Los Angeles başta olmak üzere ülkenin çeşitli bölgelerinde yaşayan İran diyasporası olduğuna dikkat çekiyor: “Arkadaşlarınızın ve aile üyelerinizin olduğu bir ülkeye taşınmak daha kolaydır. Amerika ile İran arasında kültürel bir aşk hikayesi var. Bunun unutuyor olmamız talihsiz bir durum. Onlarca yıl boyunca kültürel paylaşımlarımız oldu.”

Sinai, Amerikan okullarındaki diğer öğrencilerin İranlı öğrencilere kendi toplulukları haricinde de Amerika’da onlara yardım edecek topluluklar olduğunu hatırlatmalarının etkili olacağı görüşünde.

Sinai bir tweetinde “Bu zor dönemlerde, İranlı öğrencilere – özellikle de Amerika’dakilere – karşı duyarlı olalım. Geçtiğimiz on yıl İran ile bağı olan birçoğumuz için, siyasal duruşumuz ne olursa olsun, çok yıkıcıydı” mesajını verdi.

İranlılar’ın şu an, 52 Amerikalı’nın Tahran’da 20 Ocak 1981’e kadar, 444 boyunca İran Devrimi’ni destekleyen İranlı üniversite öğrencilerince rehin alındığı dönemde hissettikleri gibi hissettiklerini söyleyen Kharazzi, “Artık burada hoş karşılanmıyoruz” diyor.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG