Irak ordusu Bağdat’ın batısında bir köyde kısaca IŞİD denen Irak ve Şam İslam Devleti militanlarıyla savaşıyor.
Ancak militanlar Suriye ve Ürdün sınırı boyunca control altına aldıkları bölgeyi genişleterek bir İslam devleti kurmak için yeterince toprak kazanma hedeflerine biraz daha yaklaştı.
Brookings Enstitüsü güvenlik uzmanı Kenneth Pollack durumdan kaygılı.
“Bu bir iç savaş. İç savaşın eşiğinde değiliz, ya da iç savaşa doğru gitmiyoruz. İç savaşın içindeyiz.”
Musul’da durumlarını güçlendiren militanlar Kuran dağıtıyor ya da trafiği yönetiyorlar. Irak‘ın kuzeyi ve batısının büyük bölümü militanların elinde.
Savaş Araştırmaları Enstitüsü’nde görevli Irak uzmanı Ahmed Ali durumu 2004 yılına benzetiyor.
“Ülkenin bu kesimlerinde yaşananlar Irak devletinin çökmekte olduğunu gösteriyor. Bu durum 2004 yılına çok benziyor. O zaman da Irak hükümeti ülkenin büyük bölümünü kontrol edemiyordu.”
Amerikan ordusu Irak güvenlik güçlerine militanlarla mücadelede yardım etmek için bölgeye malzeme ve destek gücü gönderiyor. Durumu değerlendirecek 300 askeri danışmanın ilk grubu Irak’ta. Bazı uzmanlar militanları durdurmak için Amerikan hava gücüne ihtiyaç olacağını söylüyor.
Hiç bir ülke Bağdat’ın teröristler tarafından işgaline ve özellikle daha da güneye inerek kutsal kentleri tehdit etmesine göz yumamaz.
Kutsal yerleri koruma sözü veren Şii lider Muktada el-Sadr’a bağlı silahlı binlerce milis Bağdat’ta geçit töreni yaptı. Mehdi ordusu denen milisler amaçlarının ülkeyi korumak olduğunu söylüyor.
“Bu yürüyüş kimseyi tehdit etmiyor. Sadece terörizm ve arkasındaki destekçileri tehdit ediyor.”
Irak’ta mezhep kökenli şiddet olaylarının arttığı, iki tarafın da kıyım yaptığı ve IŞİD’in bir mezhep savaşını kışkırtmaya çalıştığı yolunda haberler alınıyor.
Uzman Kenneth Pollack ılımlı siyasetçilerin hedef alındığını söylüyor.
“Daha çok ılımlı, laik, siyasi açıdan bağımsız kişiler hedef alınıyor, öldürülüyor, mallarına el konuyor. Sözü edilen kuzey ve batı bölgelerinde ülke çökmüş durumda.”
Uzman Ahmed Ali, Irak’ın bölünmesini önlemek için Amerikalı yetkililerin Şii ağırlıklı Maliki hükümetine Sünniler’le Kürtler’e de yer vermesi için baskı yapması gerektiğini savunuyor.
“Irak’ta Sünni bölgelere özerklik getirecek bir federal düzenleme yapılabilir. Tıpkı Irak’ın Kürt bölgesinde olduğu gibi.”
Uzmanlara göre Irak’ta siyasi bir çözümün alternatifi sadece uzun ve çok kanlı bir iç savaş olarak görünüyor.
