Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleriyle birlikte Türkiye’de iktidar cephesince anayasa değişikliği gerekçesiyle halkoylaması yapılmasına zemin yaratıldığı ve muhalefet ile Meclis’te uzlaşma aranmadığı görüşü tartışılıyor.
AKP ile MHP, başörtüsü serbestliğine güvence sağlanması gerekçesiyle kamusal alanda laiklik ilkesine aykırı şekilde dini inanç gerekçeli her türlü kıyafete kapı açacağı yorumları yapılan anayasa değişikliğini gelecek hafta Meclis’te görüşmeye açacak.
İktidardaki Cumhur İttifakı, başörtüsü serbestliği gerekçeli maddenin yanısıra “kadın-erkek birlikteliği” şeklinde evlilik tanımı içerikli anayasa teklifiyle ilgili yasama süreci başlatıyor. Anayasa Komisyonu’nda görüşülmesine başlanacak teklif, eğer TBMM Genel Kurulu aşamasında 400’ün üzerinde “kabul” oyu ile yasalaşmaz ancak 360 veya üzerinde olumlu oy alırsa halkoylamasına sunulacak.
Keza Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugünkü açıklamasında son haftalarda yinelediği üzere seçim yılında üçüncü sandık kurulabileceği yönünde mesaj verdi. Erdoğan, “Bu önemli teklif konusunda Meclisimiz’in gerekli adımı atacağına inanıyorum. Son sözü milli irade söyleyecek, son kararı milletimizin kendisi verecektir. Hangi siyasi partiden olursa olsun hiçbir milletvekilimizin sorumluluktan kaçarak böyle bir vebalin altına girmeyeceğini düşünüyorum” dedi.
Muhalefet cephesi ise, “İktidar tarafından siyasi baskılar ile uzlaşma kültürüne aykırı adımlar atıldığı” görüşüyle AKP ile MHP’nin sözkonusu iki maddelik anayasa değişikliği teklifini “dayatma” ile kabul ettirmeye çalıştığını vurguluyor. Muhalefet, teklifte Anayasa’daki laiklik ve eşitlik ilkelerine aykırı bölümlerde mutlaka düzeltmeler yapılması gerektiğini belirterek, bunun için “AKP, Meclis’te samimi uzlaşma arayışında değil” görüşünü paylaşıyor. Muhalefet, iktidarca başörtüsü meselesi ve aile kavramı üzerinden seçim propagandası yapılması hedefiyle hareket edildiğini söylüyor.
Muhalefet, HDP’ye kapatma davası sürecinde Hazine yardımı blokajı getirilmesini ve şimdi de TBMM’de CHP’li Ali Mahir Başarır ile İyi Parti’li Lütfü Türkkan’ın dokunulmazlıklarının kaldırılması girişimi başlatılmasını “uzlaşma yerine baskı” olarak yorumluyor. Bu nedenle HDP’nin ardından CHP ve İyi Parti grupları da AKP heyetince anayasa değişikliği teklifiyle ilgili komisyon aşamasından önce görüşme talebini reddetti.
AKP ve MHP anayasa teklifi görüşmelerini başlatacak
AKP heyeti, bugün Meclis’te siyasi parti gruplarını ziyaret edecekti ancak HDP’nin yanısıra CHP ve İyi Parti’nin de kapıyı kapatması üzerine sadece iktidar ortağı MHP’yle görüştü.
AKP Grup Başkanvekili İsmet Yılmaz ve Grup Başkanvekili Özlem Yılmaz, MHP Grup Başkanvekilleri Erkan Akçay ve Muhammed Levent Bülbül ile biraraya geldi.
Basına kapalı görüşmeden sonra, AKP’li Yılmaz, “MHP grup başkanvekili arkadaşlarımızla yaptığımız istişarede, milletimizin değerlerini temsil eden başörtüsüyle ilgili düzenleme, milletimizin değeri olan ailenin korunmasına yönelik düzenlemeyi önümüzdeki hafta Anayasa Komisyonu’nun gündemine alınması konusunda mutabakata vardık” açıklaması yaptı.
Erdoğan gibi muhalefetçe teklife “kabul” oyu verilmesi gerektiğini belirten ve aksi takdirde halkoylaması ihtimaline işaret eden Yılmaz, “Şu ana kadar açıkça ‘biz buna karşıyız’ diyeni gördünüz mü? Hayır, milleti temsil eden hiçbir partinin, milletin değerlerini temsil eden iki maddelik Anayasa değişikliği teklifine 'hayır' diyebilmesi mümkün değil. Ancak 360 ila 400’ün altında kalırsa Sayın Cumhurbaşkanımız’ın bu Anayasa değişikliği teklifini referanduma sunmaktan başka alternatifi kalmaz ama inanıyoruz ki temel hak ve hürriyetlerin halkoyuna sunulmaması esastır. Temel hak ve hürriyetlerin kanun konusu olmaması da esastır. Bütün partilerin, milletten talimat alırlarsa bu değişikliği destekleyeceklerini düşünüyoruz” diye konuştu.
MHP’li Akçay da, “Önümüzdeki günlerde Anayasa Komisyonu sürecine başlayacağız. Diğer parti gruplarının şimdilik flu olan tutumlarının da Komisyon ve Genel Kurul safhasında mecburen ortaya çıkacağını, neticede de 400’ü aşan bir kabul oyuyla bu değişiklik teklifinin Meclis'te kabul edileceğini ümit ediyor ve bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
AKP ve MHP, “dokunulmazlık şantajı” yapıldığı görüşünü reddetti
CHP ve İyi Parti’nin “vekillerine yönelik dokunulmazlıklarını kaldırma girişimiyle Meclis’te samimi uzlaşma aramak yerine anayasa değişikliği teklifiyle seçim sürecinde algı yaratmak için AKP-MHP’nin siyasi manevraya giriştiği” görüşü de gündemdeydi. Hem AKP Grup Başkanı İsmet Yılmaz hem de MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, muhalefet cephesince yapılan “dokunulmazlık şantajı” görüşünü reddetti.
AKP’li Yılmaz, “Anayasa çalışmasıyla diğerlerini birbirine karıştırmak doğru değil. Milletimiz yine bunu da değerlendirir. Ne yapılıyorsa en küçük şey bile milletimizin gözü önünde yapılıyor. Milletimiz her birini tartacak, değerlendirecektir. Milletin hükmüne, kararına hepimiz şimdiden razıyız” dedi.
MHP’li Akçay da “Gözünüzün üzerinde kaşınız var gibi birtakım bahanelerin üretilmemesi gerekir. Dokunulmazlık dosyalarının Meclis'e gelmiş olması, Anayasa değişikliği teklifi görüşmelerine katılmama gerekçesi olamaz. Bu, kabul edilemez. Bir haklılık da taşımaz. Böyle bir pazarlık sözkonusu da olamaz. Neyin pazarlığı olacak? Ortada gayet net, açık iki maddelik teklif var. Süreç bu doğrultuda olacak. Aksi takdirde diğer tutumlar bahane üretmekten öteye gitmez” diye konuştu.
CHP'li Özel: “Siyasi mühendislik ile saray aklı fezlekeleri gündeme aldı”
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel ise, bugün de dokunulmazlık fezlekeleriyle AKP’nin anayasa değişikliğinde herhangi bir şekilde uzlaşma arayışında olmadığını ortaya koyduğunu söyledi.
Özel, “Adalet ve Kalkınma Partisi de bir yandan bir Anayasa değişikliği için parti gruplarından randevu isteyip, bir diyalog ortamı yaratmaya çalışıyorken... Karma Komisyon önünde bulunan 1760 dosyadan özenle seçip aldığı 2 dosyayı görüşmeye başlayacak. Bunlardan bir tanesi İyi Parti Milletvekili Lütfü Türkkan’a ait. Bir tanesi de milletvekilimiz Ali Mahir Başarır’a ait dosyalar. İlgili komisyonun önünde 1760 dosyanın içinde, yok yok. Cezadan ceza beğen, iddiadan iddia beğen, suçtan suç beğen. Ama yerleşik uygulama gereği dönem sonu beklenirken; bir siyasi mühendislik ile saray aklı, iki dosyayı öne çekiyor ve Meclis’e, Türkiye’ye böyle bir gündem dayatıyor. İttifak ortağımız İyi Parti ile birlikte hem Adalet ve Kalkınma Partisi’nin gruplardan istediği görüşme talebini reddettik, hem de bugün ilgili komisyona girmeyeceğimizi, böyle bir hukuksuzluğa ve adaletsizliğe meşruiyet kazandırmayacağımızı söyledik” açıklamasında bulundu.
“Türkkan’ın dokunulmazlığını gündeme getirmek etik değil”
İyi Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu da, AKP’den gelen görüşme talebini neden reddettiklerini, “Grup Başkanvekilimiz Sayın Müsavat Dervişoğlu, Sayın (Özlem) Zengin’e şöyle bir hassasiyetimizi iletti; ‘Sayın Lütfü Türkkan’ın dokunulmazlığının Karma Komisyon’a getirildiği bir gün görüşme talebini bize getirmek, gerçekten kabul edilebilir ve etik bir anlayış değil’. Biz, bu sebeple böyle bir görüşmeyi yapmama kararı aldık. Ancak bununla birlikte, önümüzdeki günlerde bir görüşme yapıp yapmayacağımızı, birkaç gün içerisinde yetkili kurullarımızla Sayın Genel Başkan’ımız paylaşarak nihai bir görüşmenin önümüzdeki günlerde olup olmayacağını sizlerle, kamuoyuyla paylaşacağız” sözleriyle açıklamıştı.
HDP: “İktidar demokratik siyasete kast etmiştir”
HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç da, “HDP’ye yönelik bir intikam davası olan kapatma davasının bütün hızıyla devam ettirilmesi, en son partimizin anayasal hakkı olan Hazine yardımının iktidar blokunun baskısı sonucu bir hak gaspı olarak AYM tarafından Anayasa’ya aykırı bir şekilde bloke edilmesi ve bunun gerçekleşmesi için AYM üzerinde Cumhur İttifakı’nın ağır baskısının yaşanması nedeniyle, AKP ile anayasa değişikliği teklifi hakkında görüşmeme kararı aldık. Anayasa’nın her gün çiğnendiği, hukukun askıya alındığı bir süreçte getirilen anayasa değişikliğini samimi, inandırıcı ve güven verici bulmuyoruz. Seçim ortamında yargı vesayetiyle siyasetin dizayn ediliyor olması ve HDP'ye yönelik demokratik siyasetten ağır tasfiye politikalarının devam etmesi; seçimlerin adil ve demokratik bir ortamda yapılmayacağına dair önemli işaretlerdir. Demokratik siyasete kastedilmiştir iktidar tarafından. Bu nedenle Cumhur İttifakı’nın AYM üzerindeki açık baskısını gözönünde bulundurduğumuzda, bu teklifin tartışılmasını samimi ve güven verici bulamadığımızı vurguluyoruz” demişti.
