Erişilebilirlik

18 Mayıs Amerikan Basınından Özetler


Türkiye ve Brezilya ile İran arasında varılan nükleer takas anlaşması günün Amerikan gazetelerinde yorumlara konu oluyor

Washington Post Türkiye ve Brezilya’nın uranyum takası konusunda İran’la vardıkları anlaşmayı kabul edilemez buluyor. Gazete, anlaşmanın zamanlamasına da dikkat çekiyor:

“İran’ın Brezilya ve Türkiye ile imzaladığı anlaşma, Tahran’ın nükleer programını hiçbir şekilde sınırlamıyor. Bu anlaşma Obama yönetiminin İran’a yönelik uluslararası baskıyı artırma çabasına darbe vuruyor, İran yönetimine uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürmesi ve ülke içi muhalefeti bastırması için zaman kazandırıyor. Bir başka ifadeyle, kendilerini küresel oyuncular olarak göstermek isteyen Türk ve Brezilyalı liderlerin bu isteğinden faydalanan İran, bu anlaşmayla büyük bir diplomatik darbe gerçekleştiriyor. Tahran, açıklanan anlaşmaya uysa bile, bu anlaşma Amerika tarafından kabul edilemez. İran eğer uranyum zenginleştirme faaliyetini yasaklayan Birleşmiş Milletler kararının uygulanmasını tartışmaya yanaşmazsa, Güvenlik Konseyi gündemindeki yaptırımlar hayata geçirilmelidir.”

Christian Science Monitor İran’ın yıllarca Batı’yı oyaladıktan sonra uranyum takasını kabul etmesini şüpheyle karşılıyor. Gazete, imzalanan anlaşmanın beklentileri karşılamaktan uzak olduğunu da vurguluyor:

“İran’dan doğalgaz alan Türkiye, Güvenlik Konseyi’nde tartışılan yaptırımlardan zarar görebilir. Bu nedenle, İran’la uluslararası toplum arasında bir çatışma yaşanmasını geciktirmek Türkiye’nin çıkarınadır. Anlaşmanın gerçekleşmesinde önemli bir rol oynayan Brezilya’nın da gizli bir nükleer programı olduğundan şüphe ediyor. Bu nedenle Brezilya da kendine yönelik küresel bir baskı uygulanmasından endişe duyuyor olabilir. Yine de bu anlaşmanın çökme ihtimali öyle yüksek ki, başkan Obama sabırlı bir politika izlemeyi tercih edebilir. Brezilya ve Türkiye de, İran’ın nükleer hedeflerine ulaşmak için uyguladığı samimiyetsiz politikalardan bıkan ülkeler arasına katılabilir. İran’ın her diplomatik hatası, Amerika’ya yaptırımlar konusunda yeni müttefikler kazandırabilir.”

Wall Street Journal İran’ın kabul ettiği uranyum takası anlaşmasının Amerika’nın Tahran’a daha sert yaptırımlar uygulama planı için bir tehdit oluşturduğunu yazıyor. Gazete, Türkiye ve Brezilya’nın çabasını ise şu sözlerle değerlendiriyor:

“Washington, da Silva ile Erdoğan’ın girişimlerinden haberdardı. Bazı Amerikalı yetkililer, Türkiye ile Brezilya’nın İran’ın uluslararası toplumun birliğini parçalama çabasına dahil olduğundan korkuyorlar. Ancak yine de Amerika, iki liderin çabalarından vazgeçmesi için bir baskı yapmadı. Beyaz Saray, da Silva ile Erdoğan’ı eleştirmemek konusunda hassas davrandı. İran’la finans ve enerji konularında önemli bağlantıları olan Türkiye ve Brezilya, Tahran’ın önemli diplomatik müttefikleri haline geldiler. Ancak her iki ülke de Amerika’ya düşman değil ve Türkiye Amerika’nın önemli bir askeri müttefiki. Yine de bazı Avrupalı ve Amerikalı liderler, bu iki ülkenin çabalarını eleştirdiler. İran konusunun Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecine ve Brezilya’nın Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olma çabasına zarar verebileceğini söylediler.”

New York Times Bağdat’ta oyların yeniden sayılmasının seçim sonucunu değiştirmediğini belirtiyor. Gazete böylece Irak’ta yeni hükümetin kurulmasının önündeki önemli bir engelin kalktığını kaydediyor:

“Irak Yüksek Seçim Kurulu’nun bu kararı, Irak’ın yeni ve meşru bir hükümet kurma yolunda ilerlediğini gösteriyor. Yeni Irak hükümetini zor ve ciddi sorunlar bekliyor. Yeni petrol yasasının çıkartılması ve Kerkük’ün geleceğinin belirlenmesi bu sorunların başında geliyor. Iraklı liderler, etnik ve dini ayrımların ötesine geçerek, bütün Irak halkını yönetme vizyonuna ve becerisine sahip olduklarını göstermelidir. Iraklı seçmenler, maalesef etnik ve dini temeller doğrultusunda oy kullandılar. Ancak İyad Allavi’ye verdikleri desteğin de hükümete yansıması gerekiyor. Ayrıca, Sünnilerin de siyasi sürecin içinde kalmaları ve 2005 seçimlerinden sonra olduğu gibi şiddet olaylarına yönelmemeleri için bir nedenleri olması gerekiyor.”

XS
SM
MD
LG