Birleşmiş Milletler Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesiyle ilgili raporunu açıkladı. Raporda Prens Selman ve Suudi yetkililerin Kaşıkçı'nın öldürülmesinde rol oynadıklarına dair güçlü kanıtlar olduğuna vurgulandı.
BM İnsan Hakları Raportörü Agnes Callamard tarafından hazırlanan raporda, Suudi asıllı gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın, İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu binasına girdikten sonra kaybolması ve öldürülmesinden Suudi yönetiminin sorumlu olduğuna dikkat çekildi.
"Suudi yetkililerin cinayette ve delillerin yok edilmesinde rolü var"
Callamard raporunda, Suudi yetkililerin cinayetten sorumlu olduklarına dair güçlü kanıtlar bulunduğunu dile getirdi. Bu bağlamda Veliaht Prens Selman ve Suudi yetkililer hakkında soruşturma açılması gerektiği vurgulandı. Suudi Prens'in soruşturma sonuçlanana kadar yurt dışındaki kişisel mal varlıklarının dondurulması ve ekonomik yaptırımlar uygulanması tavsiyesinde de bulunuldu.
Raporda olayın cinayetle suçlanan 11 kişinin ötesinde isimlere uzandığı ifade ediliyor. BM Raportörü, Suudi yetkililerin cinayet sonrası delillerin yok edilmesi sürecine de katkı sağladıklarını belirtiyor.
Raporda Callamard, Suudi Veliaht Prens Selman'ı doğrudan işaret eden net bir kanıt olmasa da kendisinin bu cinayet planından haberdar olduğunu dile getiriyor. Cinayete karışan 15 kişi olduğu ve bu kişilerin cinayeti işlemesi için gerekli tüm şartların yetkililer tarafından sağlandığına dikkat çekiliyor.
"Suudiler Türkiye'den özür dilemeli"
Callamard raporunda ayrıca diplomatik kuralların ihlal edilmesinden dolayı Suudi Arabistan yönetiminin, Türkiye'de özür dilemesi gerektiğini savundu.
BM İnsan Hakları Raportörü, Amerika'nın da FBI aracılığıyla cinayete ilişkin özel bir soruşturma başlatması gerektiğini belirtti.
Callamard ayrıca Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'e de çağrıda bulunarak BM'nin de cinayete ilişkin bir soruşturma başlatmasını talep etti.
Kaşıkçı cinayetinin uluslararası bir suç olduğunu söyleyen BM raportörü, ülkelerden evrensel yargıyı yürürlüğe sokmalarını istedi. Gazetecilere açıklama yapan Callamard, evrensel yargının şüphelilerin tutuklanması anlamına mı geldiği sorusu üzerine, ''Bu kişilerin sorumluluğu kanıtlanırsa ve de kanıtlandığında, eğer ki bu sorumluluk tutuklanmalarını gerektiriyorsa, kesinlikle'' dedi.
Ceza hukukunda savaş suçları ve işkence gibi ciddi suçlar için evrensel yargı yetkisini tanıyan ülkeler, suçun nerede işlendiğine bakmaksızın bu suçları soruşturabilir ve kovuşturma başlatabilir.
Çavuşoğlu: "BM tavsiyelerini kuvvetle destekliyoruz"
Riyad'dan, yaklaşık 100 sayfalık raporda belirtilen ve Suudi yetkilileri töhmet altında bırakan bulgulara ilişkin henüz bir tepki gelmedi.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Uzmanı isim yönetiminde hazırlanan rapor, Türkiye'den destek buldu. Konuyla ilgili konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "BM'nin Kaşıkçı cinayetinin aydınlatılmasına, sorumlularının hesap vermesine yönelik tavsiyelerini kuvvetle destekliyoruz" dedi.
“ Genel Sekreter Guterres raporu değerlendiriyor”
Raporun açıklanmasının ardından BM soruşturmasın da nasıl başlayacağı yönünde tartışmalar başladı.
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, raporun kendilerine medya ile eşzamanlı olarak gönderildiğini söyledi. Gazetecilerin Kaşıkçı soruşturmasının nasıl başlayacağı ve usul yönündeki çeşitli sorularını yanıtladı.
Sözcü Dujarric, “ Rapor sizlerle birlikte eş zamanda ve henüz elimize geçti. Okuyoruz, inceliyoruz, üzerinde çalışıyoruz. Rapor bir farklı yerlere farklı harekete geçme çağrıları yapıyor. Genel Sekreter Guterres, gazetecilerin korunmasına ilişkin yönelik tavsiyeleri tam olarak değerlendirecektir. Genel Sekreter Guterres,Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgili, dünyanın dört bir yanındaki insanları şok eden korkunç bir suç olduğuna inanıyor. İlk raporlar ortaya çıktığından beri cinayeti açıkça kınandı. Cinayetten sorumlu olanlara hızlı, eksiksiz ve şeffaf bir soruşturmayla hesap verebilirlik çağrısında bulundu. Genel Sekreter Guterres, hala böyle düşünüyor. Genel Sekreter Guterres, söylediğimiz gibi tek başına bir ceza soruşturması başlatma yetkisine sahip değil. Bunu yapma gücü ve yetkisi BM’ye üye devletlerdedir. Üye devletler bu konuda soruşturma açılmasını isterse Guterres, soruşturmayı başlatır. Bir başka seçenek de BM Güvenlik Konseyi bu yönde bir karar alırsa Genel Sekreter Guterres soruşturma başlatılır” dedi
CPJ: “Adalet yolunu açacak çok önemli bir adım”
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Direktör yardımcısı Robert Mohoney, raporla ilgili ana başlıkların açıklanmasından sonra yaptığı açıklamada hazırlanan raporun cinayetin aydınlanması yönünde atılan çok önemli bir adım olarak değerlendirdi. Mohoney,” Bu rapor, Cemal Kaşıkçı cinayetini işleyenlerin adalet önüne çıkartılması için önemli bir ilk adım. ABD hükümeti ve Birleşmiş Milletlere üye devletlerinin, bu tavsiyeleri uygulamak için ahlaki bir görevi vardır. Bunun aksini yapmak, gazetecileri öldürenlerin cezasız kalabileceği mesajını verir. ” dedi.
