Erişilebilirlik

Brüksel’deki NATO Zirvesinde Neler Konuşulacak?


Belçika’nın başkenti Brüksel, yarın başlayacak ve iki gün sürecek NATO zirvesine ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.

NATO’nun tarihindeki 29’uncu zirvesinde bir araya gelecek üye ülkelerin liderlerini yoğun bir gündem bekliyor. Bundan önceki zirve Temmuz 2016’da Polonya’nın başkenti Varşova’da yapılmıştı.

Toplantıda ittifakın caydırıcılık ve savunma kabiliyetlerinin güçlendirilmesi, teröre karşı mücadelenin dozunun arttırılması ve yük paylaşımının daha adil bir çizgiye çekilmesi gibi konular tartışılacak.

NATO ülkeleri 2014 yılında, 10 yıl içerisinde gayri safi yurtiçi hasılalarının (GSYH) yüzde 2’sini savunmaya ayırma yönünde adım atmayı kabul etmişti. Bu konuda önemli ilerleme sağlandığını belirten NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Bu yıl 8 müttefikin GSYH’lerinin en az yüzde ikisini savunmaya ayırmalarını bekliyoruz. 2014’te bunu yapan müttefik sayısı sadece üçtü” dedi.

Stoltenberg ayrıca, NATO üyelerinin yeni ekipmanlara milyarlarca dolar yatırım yaptığını, dünya genelindeki misyonlar ve operasyonlara katkılarını arttırdığını söyledi.

NATO ülkelerinin ortak savunmaya katkılarını arttırması ABD Başkanı Donald Trump ve yönetiminin de üzerinde hassasiyetle durduğu bir konu.

Trump hafta başında paylaştığı Twitter mesajında, "ABD, NATO mensubu diğer ülkelerden daha fazla ödüyor. Bu adil ve kabul edilebilir değil. Ben Başkan olduğumdan beri bu ülkeler katkı paylarını arttırsalar da, bu yeterli değil, daha fazla yapmalılar, Almanya yüzde 1, ABD yüzde 4 katkı yapıyor. Avrupa, ABD'nin yaptığı katkıdan çok geride. Bazı hesaplarda, ABD NATO'nun giderlerinin yüzde 90'ını ödüyor. Halbuki bazı ülkeler taahhüt ettiği yüzde 2'ye bile yaklaşmadı. Üstelik, AB, ABD ile yaptığı ticarette 151 milyon dolarlık bir ticaret fazlasına sahip. Hayır!" diyerek NATO'da AB ülkelerine baskı yapacağının sinyallerini verdi.

Liderler, NATO’nun teröre karşı mücadeledeki rolünü arttırma yönünde de kararlar alacak. Beklenen bu kararlar arasında Irak’taki yeni eğitim misyonunun başlatılması yer alıyor. Bu misyona yüzlerce NATO eğitmeninin katılması öngörülüyor. Ayrıca, Iraklı güçlerin profesyonellik kabiliyetlerini güçlendirmeye yönelik askeri okulları kurulması da planlanan adımlar arasında bulunuyor. NATO müttefikleri, Tunus ve Ürdün dahil Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki kilit ortaklara desteğin seviyesini yükseltme yönünde de mutabakat ortaya koyacak.

NATO’nun caydırıcılık ve savunma mekanizmasını güçlendirmeye yönelik bir girişimin de zirvede onaylanması bekleniyor. “Teyakkuz Girişimi – Dört 30’lar” adı verilen girişim, 2020 yılına kadar 30 gün ya da daha az sürede 30 zırhlı tugay, 30 uçak filosu ve 30 savaş gemisinin kullanıma hazır hale getirilmesini öngörüyor.

Müttefikler NATO’nun komuta yapısının yeniden düzenlenmesi ve yapısal reform konusunu da masaya yatıracak. Planlanan yeni yapı içerisinde, Amerika’nın Virginia eyaletindeki Norfolk’ta Atlantik Kuvvetleri Komutanlığı için, Almanya’nın Ulm kentinde de Avrupa’daki askeri seferberlik için yeni bir komutanlığın ve Siber Operasyonlar Merkezi’nin kurulması gibi adımlar yer alıyor.

Bunun yanında, NATO’nun hibrit tehditlere karşı koyma yolları ele alınacak ve bu bağlamda risk altındaki müttefiklere yardım için destek timleri oluşturulacak.

Planlanan bir diğer adım da, isim sorunu konusundaki tarihi anlaşmanın tam olarak yürürlüğe girmesiyle Makedonya’ya üyelik görüşmelerine başlamak için davet sunulması.

Brüksel’in bir diğer önemli gündem maddesi de Afganistan olacak. NATO liderlerinin, Afgan güçlerine mali desteğin 2020 ötesine uzatılması yönünde görüş birliğine varması ve Devlet Başkanı Eşref Gani’nin barış girişimi ve reform çabalarına destek ifade edilmesi bekleniyor.

NATO Genel Sekreteri, “Afganistan’daki varlığımız, ülkenin bir daha asla uluslararası terörizm için barınak olmamasını sağlamak adına hayati önem taşıyor” diye konuştu.

Zirvede, Baltık ülkelerindeki NATO varlığının artırılması, AB ile yeni işbirliği, NATO 'nun yapısal modernizasyonu ve bölgesel istikrar gibi konular da ele alınacak.

Zirve, Trump yönetiminin, Çin ve müttefik ülkelere de dahil, ithal ürünlere gümrük vergilerini arttırmasının ardından patlak veren ticaret savaşları, Avrupa’da Rusya’ya yönelik tepkilerin yoğunlaştığı bir dönemde Trump-Putin zirvesinin yapılacak olması, iklim anlaşması üzerindeki görüş ayrılıkları, Amerika’nın İran nükleer anlaşmasından tek taraflı çekilmesi, Trump’ın yük paylaşımı ve ticaret konularında NATO ve AB’yi sert sözlerle hedef alması, mülteci sorunu gibi gelişmelerin gölgesinde yapılacak.

Başta Paris ve Berlin olmak üzere AB başkentleri ise Trump'ın meydan okumalarına karşı koymak için birlik görüntüsü vermek için kulis yürütüyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG