ABD’nin Suriye’den çekilmesi sürecine ilişkin Türkiye’nin kaygılarını anlatan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “ABD'nin bazı zorlukları olduğunu görüyoruz. Bir terör örgütüyle bu kadar iç içe olduktan sonra, bu kadar angaje olduktan sonra terör örgütünden ayrılmak o kadar da kolay olmuyor. ABD içerisinden farklı sesler geliyor” dedi.
Çavuşoğlu, bugün TBMM Dışişleri Komisyonu’nda Türk dış politikasındaki son gelişmeler konusunda siyasi parti temsilcilerini bilgilendirdi. Bu noktada “ABD’nin askeri çekilme kararı sonrasında Suriye’nin geleceği ve Türkiye’nin rolü”, Meclis’teki ana gündem maddesini oluşturdu. Çavuşoğlu, ABD Başkanı Donald Trump’ın 19 Aralık’ta açıkladığı Suriye’den askerleri geri çekme kararına rağmen süreçte ilerleme sağlanamamasını yorumladı ve Türkiye’ye yönelik “Kürtleri öldürme” söylemlerinden duyulan rahatsızlığı anımsattı.
Dışişleri Bakanı, ABD tarafıyla Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ve Brett McGurk’ün yerine IŞİD’e Karşı Küresel Koalisyon Özel Temsilcisi olarak atanan James Jeffrey’in Ankara ziyaretlerinde “koordinasyon” müzakeresi yapıldığına işaret etti. Çavuşoğlu, “Görüyoruz ki ABD’nin bu kararından vazgeçirmek için çaba sarfeden ülkeler de var. ABD içinde farklı sesler var. Tüm bunları konsolide etmeye çalışıyoruz. Muhataplarımızla bu konuları enine boyuna değerlendiriyoruz. Son günlerde ABD’nin mazeret olarak, özellikle 'Kürtleri öldürmeyin' gibi söylemlerini de şiddetle reddettiğimizi zaten defaatle söyledik. Sayın Cumhurbaşkanımız da dün grup konuşmasında gayet açık net bir şekilde vurguladı. Burada, çekilmede ABD’nin bazı zorlukları olduğunu görüyoruz. Bir terör örgütüyle bu kadar iç içe olduktan sonra, bu kadar angaje olduktan sonra terör örgütünden ayrılmak o kadar da kolay olmuyor. ABD’nin karşı karşıya kaldığı zorluklardan bir tanesi bu. Ama kendi içinde farklı kurumlardan farklı seslerin geldiğini de görüyoruz” dedi.
Türkiye’nin 19 Aralık’tan bu yana tekrarladığı “Suriye’de sahada boşluk oluşmaması” görüşünü de yineleyen Çavuşoğlu, “Buradan doğacak boşluktan terör örgütleri faydalanmasın. Ne DEAŞ, ne YPG/PKK. Bizim için hepsi aynıdır” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da dün yeniden ifade ettiği üzere Fırat’ın batısı ve doğusuna yönelik askeri operasyon hazırlıklarını da teyit ettiği gözlemlenen Çavuşoğlu, “YPG/PKK’nın Suriye topraklarında güçlenerek ülkemize tehdit oluşturmasının önüne geçmek için gerekli tedbirlerimizi aldık. Adımlarımızı nasıl Afrin’de attıysak, nasıl Fırat Kalkanı ile Fırat Nehri'nin batısında Cerablus bölgesinde ve El Bab’a kadar adımlarımızı attıysak, Fırat'ın doğusunda da bu adımları atmaktan hiçbir zaman çekinmeyeceğiz” diye konuştu.
Türkiye, Suriye’de siyasi çözüm için de Rusya ve İran ile çalışıyor
Sahada yeni sorunlar çıkmaması için ABD yanı sıra diğer aktörlerle de müzakereler yürüttüklerini kaydeden Çavuşoğlu, “Bu anlamda Moskova ziyaretimizi zaten takip etmiştiniz, aynı şekilde İran ile de yakın temas içindeyiz. Görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Seversiniz, sevmezsiniz yani bunu ABD ve diğer ülkeler için söylüyorum, İran da Suriye'de bir aktördür. Dolayısıyla burada var olan aktörlerle yapıcı bir şekilde çalışmaya devam etmemiz lazım” görüşünü aktardı.
Bakan Çavuşoğlu, Suriye’de siyasi çözüm süreci açısından önemli bir örnek niteliğindeki İdlib mutabakatı çerçevesinde Rusya ve İran ile çalışmayı sürdürdüklerini belirterek, özetle, “Sahada zorluklar var ama bunların üstesinden geliyoruz. Bir taraftan rejimin siyasi çözüm yerine askeri çözümü tercih etmesi, diğer taraftan sahada radikal grupların olması ki son zamanlarda bazı çatışmalar da var, işimizi zorlaştırsa da bugüne kadar İdlib muhtırasının uygulanmasında bir sorun yaşanmadı. Bundan sonra da yaşanmasını arzu etmiyoruz. Cenevre'de 3 dışişleri bakanı olarak bir araya geldiğimiz zaman BM Özel Temsilcisi ile beraber, anayasa komisyonu kurulması için çok önemli mesafe katettiğimizi söylemek isterim. Şimdi birkaç ismin dışında özellikle sivil toplum listesinde de bir mutabakat var. O isimler üzerinde de özellikle rejimin garantörleri olan Rusya ve İran'ın rejimle birlikte çalıştığını görüyoruz.” dedi.
Kıbrıs’ta yakın gelecekte müzakere beklentisi yok
Bu arada Türk dış politikasında diğer başlıkları da yorumlayan Çavuşoğlu, Kıbrıs sorununda Türkiye’nin yakın zamanda Birleşmiş Milletler’in (BM) çağrısına rağmen müzakereye başlanacağı beklentisi olmadığını da açıkladı. Çavuşoğlu, "Milli davamız dediğimiz Kıbrıs sürecinde de Mayıs ayına kadar herhangi bir müzakere başlaması, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinden dolayı gerçekçi görünmüyor. O zamana kadar gayri resmi şekilde, tüm taraflarla görüşmelerimizi sürdürerek bu sefer neyi ve ne için müzakere edeceğimizi önceden tüm taraflar arasında, adada iki taraf ve garantör ülkeler arasında, bir mutabakata varılarak müzakerelere başlamasından yanayız. Aksi takdirde yine tüm çabalarımız yarıda kalacaktır” diye konuştu.
Kıbrıs Rum tarafınca tek taraflı doğalgaz arama çalışmaları yürütülmesine karşılık Türkiye’nin de Kıbrıs Türk tarafıyla birlikte çalışmalar yürütmeye devam edeceği mesajını da veren Çavuşoğlu, Fatih-1 Gemisi’nin Alanya-1 bölgesinde sondaja başladığı aktardı. Kıbrıs Türk halkının, hidrokarbon sondajındaki haklarını garanti altına almak istediklerini vurgulayan Çavuşoğlu, “İkinci gemimiz de Kıbrıs etrafında sondajlarına başlayacak” değerlendirmesini yaptı.
