Erişilebilirlik

Çin’e 'Uygur Profesörü Serbest Bırak' Çağrısı


İlham Tohti

Pekin’de bir üniversitede görevli ekonomi profesörü İlham Tohti’nin gözaltına alınmasının ardından ülkedeki insan hakları eylemcileri harekete geçti ve derhal serbest bırakılmasını istedi.

Tohti, geçen hafta evine gelen polisler tarafından gözaltına alınmıştı. Yetkililer, Tohti’nin neden suçlandığına açıklama getirmiyor ancak Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Uygur profesörün “suç işlediği için zanlı muamelesi gördüğü” belirtildi.

Tibetli insan hakları eylemcisi Woeser’in web sitesinde, Pekin hükümetinden ya Tohti’yi serbest bırakması, ya da suç işlediğine yönelik kanıt sunması çağrısı yapıldı. Woeser’ın açtığı imza kampanyasına çoğu Çin içinden 1100’ü aşkın kişi katılmış durumda.

Öte yandan Çin devlet medyasında Profesör Tohti’yi ağır bir şekilde eleştiren bir dizi makale yayınlandı. Komünist Parti’nin İngilizce yayın organı Global Times, İlham Tohti’yi Şincan olarak adlandırdıkları Doğu Türkistan’da “ayrılıkçılığı ” ve “terörist eylemleri teşvikle” suçladı.

45 yaşındaki İlham Tohti, Pekin’de bir üniversitede ekonomi profesörü olarak görev yapıyor. Tohti, daha önce de görüşlerinden dolayı gözaltına alınmış ve defalarca tacize uğramıştı.

Kasım ayında Amerika’nın Sesi’ne konuşan İlham Tohti, polisin aracına çarptığını, cep telefonuna el koyduğunu ve medyadaki yorumları yüzünden kendisini öldürmekle tehdit ettiğini açıklamıştı.

İlham Tohti, Çin’in Doğu Türkistan politikalarını sık sık eleştiren biri. Pekin hükümeti, Doğu Türkistan’daki ayrılıkçıların “dış destekli teröristler” olduğunu iddia ediyor. İnsan hakları örgütleri ve sürgündeki Uygurlar, Çin’in resmi politikalarının, dindar Müslümanları baskı altında tutmayı amaçladığı görüşünde.

Çin, Doğu Türkistan’daki son olaylardan, yasadığı örgüt Doğu Türkistan İslam Hareketi’ni (ETIM) suçluyor. ETIM militanları Pakistan’da eğitim görüyor. ETIM aynı zamanda 11 Eylül 2001’deki terör saldırılarından sonra Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın terör örgütleri listesinde de yer alıyor. Çin örgütün el Kaide ve örgütün üç yıl önce öldürülen lideri Usame bin Ladin’le bağlantısı olduğunu savunuyor.

İlham Tohti 2011’de Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, Çin’in tezinin çarpıtma olduğunu savunmuştu. Tohti, “Kendini el Kaide ya da Usame bin Ladin’le özdeşleştiren grupların ‘akılları varsa çenelerini kapamaları’ gerektiğini” söylemişti.

2023 TÜRKİYE SEÇİMLERİ

STÜDYO VOA

ABD’de ilk: Trump’a 37 federal suçlama - 9 Haziran
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:58 0:00
XS
SM
MD
LG