Türkiye’de "3’üncü Yargı Paketi" niteliğinde olan ve Corona virüsü salgını sebebiyle cezaevlerindeki doluluğu azaltmayı amaçlayan düzenlemede, çoğu tutuklu yargılama kararları nedeniyle hapisteki gazeteciler ve siyasi suçlular için tahliye öngörülmedi. Pakette adi suçlar nedeniyle hapiste olan 90 bin kişiye ise kısmi af getirilecek.
Türkiye’nin son haftalarda tartıştığı paket, bugün AKP ve MHP’nin işbirliğiyle TBMM Başkanlığı’na 70 maddelik yasa teklifi olarak sunulmasıyla gün yüzüne çıktı. Teklifte, muhalefet partileri ve kadın hak örgütlerince “kırmızı çizgi” olarak tepki gösterilen cinsel suçlar ve kadına şiddet suçları nedeniyle cezaevinde olanlar af kapsamına dahil edilmedi.
TBMM’deki muhalefet partileri CHP, İyi Parti ve HDP’nin talep ettiği gibi, uyuşturucuyla ilgili suçlar nedeniyle verilen cezalar da af ya da indirim kapsamına alınmadı. Ancak teklifle “ev hapsi” uygulamasıyla birlikte özellikle “adi suçlar” olarak adlandırılan suçlar kapsamında cezaevindeki 90 bin kişiye tahliye yolu açılacak.
MHP Grup Başkanvekili Levent Bülbül de imza attığı teklif için Adalet Komisyonu Başkanı AKP’li Hakkı Köylü’nün Perşembe günü vekilleri toplantıya davet edeceğini belirtti.
Komisyondan teklifi hızla geçirmeyi planlayan AKP, gelecek hafta TBMM’de teklifi yasalaştırmayı öngörüyor. AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan, MHP Grubu’yla birlikte hazırladıkları yasa teklifini bugün TBMM’de beraberinde AKP’li Ramazan Can ve Yılmaz Tunç ile birlikte basın toplantısıyla tanıttı.
"Terör suçları ayrım gözetmeksizin kapsam dışı"
Özkan da, “Teklifte, cinsel suçlar, uyuşturucu suçları, kasten adam öldürme, terör, kadına şiddet hariç olacak” ifadesiyle muhalefet ve kadın hakları örgütlerince karşı çıkılmış suçları kapsama almadıklarını teyit etti.
Özkan, “Terör suçları hiçbir ayrım gözetilmeksizin kapsam dışında bırakılmıştır” bilgisini verdi.
Gazetecilere ve siyasi suçlulara tahliye yolu açılmadı
Teklifte, CHP ve İyi Parti’nin tutuklu yargılanan gazeteciler ve hak savunucuları ile HDP’nin parti üyeleri için talep ettiği ifade özgürlüğü ve siyasi suçlamalar ile ilgili düzenleme yapılmadı.
Özkan, teklifle haklarında hüküm verilmiş kişilerle ilgili düzenleme yapıldığına işaret ederek, “Ceza infaz kurumlarında geçen süreler yeniden belirlenmektedir. Cinsel suçlar, uyuşturucu suçları, kasten adam öldürme, terör, kadına şiddet hariç olmak üzere diğer suçlarda kalıcı infaz oranı 1/2 olarak düzenlenmiştir” dedi.
Yani “terörle mücadele” gerekçeli siyasi suçlamalar da teklif kapsamına alınmadı. “Adi suçlar” olarak adlandırılan suçlamalarla ilgili cezalandırmalarda ise yarı yarıya indirim yapılacak.
Denetimli serbestlik uygulamasında da değişiklikler yapılacağını vurgulayan Özkan, “65 yaşını doldurmuş yaşlılar, 0-6 yaş arası çocuğu bulunan kadınlar ve adli tıp raporu çerçevesinde kendisine bakamayacak durumda olanların belirli şartlarda konutta infazını mümkün haline getiriyoruz. İstisna olan suçlar kapsam dışında olacak” açıklaması yaptı.
Denetimli serbestlik süresi suça bağlı olarak değişecek
Özkan, “Denetimli serbestlik süresini 3 yıla çıkarıyoruz. Mevcut denetimli serbestlik uygulamasında az cezalı suçlarda toplumda cezasızlık algısına yol açmaktadır. Yapanın yanına kaldığı bu uygulamayı ortadan kaldırıyoruz. Denetimli serbestlik uygulamasını değiştirerek herkese maktu bir yıl uygulamak yerine hükmolunan cezayla orantılı bir ceza öngörülmektedir” diye konuştu.
Teklif yasalaştığında cezaevlerinden kaç kişinin tahliye olacağı sorusunu da yanıtlayan Özkan, “(Corona virüsü salgını nedeniyle) açık cezaevine gelmiş cezası infaz edilen hükümlülerin cezalarını konutta çekilmesinin önü açılıyor. 2 aylık süreyi öngörüyoruz. Bunun zaruret teşkil etmesiyle 2 kez uzatılmasını mümkün hale getiriyoruz. Şu anda geçici ve kalıcı infaz düzenlemeleri kapsamından yaklaşık 45 bin kişi yararlanıyor. Salgın hastalık nedeniyle açık ceza evinden, konutta cezaya geçeceklerle beraber bu sayı 90 bin olacak” dedi.
"İyi hal" gerekçeli salıverilme kararlarında yeni kurulacak komisyon söz sahibi olacak
Özkan, “İyi hal düzenlemesiyle ilgili de otomatik bir geçiş vardı. Bu düzenleme ile iyi hal otomatik sistemden çıkarılarak oluşturulan gözlem ve idare komisyonuna bırakılmıştır. Sadece cezaevinin içinde yapılan hatalar ve yanlışlarla ilgili değil, hastane ve adliyedeki durumları da dikkate alınacaktır” dedi.
Bu durumda artık sanıklarla ilgili “iyi hal” gerekçeli salıverilme kararlarında yeni oluşturulacak "Gözlem ve İdare Komisyonu" söz sahibi olacak.
Tefecilik gibi suçlarda ceza artışı yapılacak
Özkan, “Bazı suçlarda suç ve ceza politikası gereği cezalar artırılacaktır. Çıkar amaçlı suçlarda çok düşük cezalar vardır. Bunun taban ve taban oranını ikişer yıl artırıyoruz. Örneğin tefecilik suçunun da cezasını artırmayı düşünüyoruz” bilgisini de verdi. Bunun yanı sıra Özkan, “İnfaz hakimliği sistemi getiriyoruz. İnfaz hakimleri görev ve yetkileri genişletiliyor” ifadelerini kullandı.
