Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Bali'de G20 zirvesi çerçevesinde görüştü. En son Prag'da yapılan Avrupa Siyasi Topluluğu görüşmesinde biraraya gelen iki lider, Ukrayna, Doğu Akdeniz ve Yunanistan, ikili siyasi ve ticari ilişkileri ele aldı.
Fransa ve Türkiye arasında Doğu Akdeniz, Libya ve Suriye krizlerinin ardından gerilen ilişkiler son 2 yıldır iki liderin karşılıklı görüşmeleriyle de rayına oturtulmaya çalışılıyor. NATO ve Avrupa Siyasi Topluluğu zirvelerinde görüşen Erdoğan ve Macron, G20 zirvesinde de biraraya geldi.
İstanbul'daki terör saldırısından hemen sonra gerçekleşen görüşmede Macron, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a İstiklal Caddesi'nde yaşanan terör saldırısında yaşamını yitirenler için taziye dileklerini iletti.
Elysee Sarayı, zirve öncesi, Macron'un Bali'den Türkiye'ye gidebilmesi için nabız yokladı. Ancak sıcak gündem ve yoğunluk nedeniyle ziyaret, G20 sonrasına yetişmedi. Bu nedenle iki liderin G20 zirvesi sırasında biraraya gelmesi kararlaştırıldı.
İki liderin ana gündem maddesi Ukrayna ve Rusya savaşı ile ikili ilişkiler oldu. Liderler, Ukrayna'daki savaşın sona ermesi için tarafların çabalarını sürdürmesi ve işbirliği içinde kalınması yolunda ortak görüş belirtti.
Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Rusya ve Ukrayna arasındaki yoğun müzakerelerin ardından, tahıl koridorunun yeniden işlemeye başladığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, mutabakatın devamı için Avrupa Birliği'nin de üzerine düşeni yapması gerektiğini dile getirdi.
Türkiye-Fransa ilişkileri ve bölgesel konuların ele alındığı görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan, "ticaretin yanı sıra savunma ve enerji sektörlerinde de iki ülke arasında işbirliğini geliştirmenin her iki ülkenin de ortak menfaatine olduğunu" söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıca Yunanistan’ın dürüst, samimi ve anlamlı diyaloga teşvik edilmesi gerektiğini de belirtti.
Macron'dan Türk halkına başsağlığı
Elysee kaynaklarından edinilen bilgilere göre, Macron, Pazar günü İstanbul'da gerçekleştirilen saldırının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve tüm Türk halkına taziyelerini iletti, Türkiye'ye terörle mücadelede Fransa'nın desteğine dair güvence verdi.
Cumhurbaşkanı Macron, saldırı günü de, Türkçe paylaştığı mesajıyla başsağlığı dileklerini iletmişti.
Görüşmede Ukrayna'daki savaş hakkında konuşulduğunu belirten Elysee, "Cumhurbaşkanı Macron, Rusya'nın tansiyonun yükselmesi yolundaki seçiminden duyduğu derin endişesini yineledi. İki Cumhurbaşkanı, Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterme taahhütlerini yinelediler" dedi.
Elysee'den yapılan açıklamada, "İki lider, gerek 10 milyon ton tahılın tahliyesini olanaklı kılan Türkiye ve BM himayesindeki Karadeniz Tahıl Anlaşması yoluyla olsun; gerekse yaklaşık 15 milyon ton tahılın kara ve nehir yoluyla taşınmasını mümkün kılan Avrupa Birliği'nin "dayanışma koridorları" aracılığıyla; dünya gıda güvenliği yararına, Ukrayna tahıllarının tahliyesi için çalışmaya devam etme kararlılıklarını yinelediler" ifadesine yer verildi.
Macron, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, "Rusya ve Beyaz Rusya'ya karşı uygulanan Avrupa yaptırımlarını delme girişimlerine karşı, AB'nin mücadelesine yardımcı olmak için Türkiye'nin dikkatli yaklaşımına güvendiğini" de söyledi.
Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılması konusunu da gündeme getiren Macron, "bu iki ülkenin katılımının ittifakın güçlendirilmesine önemli ölçüde katkıda bulunacağı sürece, hızlı bir şekilde başarılı olabileceklerine dair umudunu yineledi.
Türkiye-Ermenistan yakınlaşmasına tam destek
Erdoğan'ın gündeme getirdiği Yunanistan ile Doğu Akdeniz'de yaşanan gerilim konusunda da Macron, "Herhangi bir gerilimin yeniden ortaya çıkmaması ve geçen yıl başlatılan gerilimi azaltma dinamiğinin sürdürülmesini destekleyeceklerini" söyledi.
Macron, Ermenistan ve Azerbaycan arasında Güney Kafkasya'da yaşanan durumla ilgili olarak Erdoğan'ı, "Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki müzakerelere elverişli koşulları yaratmak için birlikte çalışmaya" davet etti. Macron, Türkiye ile Ermenistan arasında başlayan ilişkilerin normalleşme sürecine tam desteğini de yineledi.
Elysee diplomatları, iki liderin Suriye ve Libya'daki diğer bölgesel krizleri de ele aldıklarını belirtti.
VOA Türkçe'ye bilgi veren Türk diplomatlar, Fransa-Türkiye ilişkilerinin "yavaş ama yükselme yolunda, sorunsuz ilerlediğini" vurguluyor, hemen her fırsatta iki cumhurbaşkanının görüştüğüne dikkat çekiyor. Diplomatlar, arada karşılıklı açıklamalarda bir takım sorunlar ortaya çıksa da artık iki ülke ilişkilerinin olumlu bir raya oturduğunu dile getiriyor.
30 Kasım'da Paris'te JETCO Toplantısı
Dışişleri Bakanı Catherine Colonna'nın göreve gelmesinin hemen ardından gerçekleştirdiği Ankara ziyaretiyle ivme kazanan iki ülke arasındaki ilişkilerin bundan sonraki adımı, 30 Kasım'da Paris'te yapılacak olan Jetco toplantısı.
Türkiye-Fransa Ekonomi ve Ticaret Karma Komisyonu (Jetco) protokolü, ikili ticari ilişkilerden karşılıklı yatırımlara ve müteahhitlik hizmetlerine, üçüncü ülkelerle işbirliğinden sürdürülebilir tedarik zincirleri ve AB Yeşil Mutabakatı'na birçok alanı kapsıyor. Toplantıda enerji, tarım, ulaştırma ve çevre ve şehircilik alanında işbirliği olanakları masaya yatırılacak.
İtalya Başbakanı Meloni ile de görüştü
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bali Adası’nda düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’ndeki temasları kapsamında, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile de biraraya geldi.
İtalya hükümeti tarafından yapılan açıklamada, görüşmede yasadışı göç ve Libya'daki krize çözüm konusunun ele alındığı belirtildi.
Açıklamada, Pazar günü İstanbul'da meydana gelen bombalı saldırının ardından Meloni'nin Türk halkına başsağlığı dilediği ve her iki liderin de teröre karşı mücadeleye devam edilmesi konusunda mutabık kaldığı ifade edildi.
Ayrıca iki liderin, "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırı savaşındaki gelişmeleri ve Türkiye ile İtalya'nın ortaklaşa angaje olduğu uluslararası toplumun karşı karşıya olduğu temel sorunları" ele aldığı da açıklamada yer aldı.
