Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'la Paris'te görüştü. Erdoğan'a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji Bakanı Berat Albayrak, Savunma Bakanı Nurettin Canikli, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ve AB Bakanı Ömer Çelik eşlik ediyor.
Zirvede en önemli hedef, Türkiye'de 15 Temmuz'da yaşanan darbe girişiminin ardından Avrupa ülkeleri ve AB ile yaşanan gerilimi düşürmek, yeniden iletişime geçebilmek. Ziyaret darbe girişiminden bu yana Erdoğan'ın ilk Fransa ve Avrupa ziyareti olması açısından önem taşıyor. Ayrıca Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un seçilmesinden bu yana da ilk ziyaret olma özelliğini taşıyor.
Almanya'da henüz bir hükümet kurulmuş değil ve Başbakan Angela Merkel'le Ankara arasındaki ilişkiler gergin. Durum böyle olunca, Ankara, Paris'i AB ilişkilerinin açılım penceresi olarak seçti.
Her ne kadar Türkiye, Avrupa Birliği konusunu öne çıkarsa da, iki liderin gündemindeki en önemli konu Suriye'de çözüm süreci, Kudüs krizi, Irak ve İran.
Öncelik Suriye, Irak ve Kudüs
Macron-Erdoğan görüşmesinde önceliğin Suriye ve Irak'taki geçiş süreci olduğu belirtiliyor. Göreve geldiği günden bu yana "hiper aktif" bir diplomasi izleyen Macron'u en çok Suriye konusu ilgilendiriyor. Macron, Esat karşıtı politikasıyla müzakere masasından dışlanan Fransa'yı yeniden güçlü bir şekilde masaya çekmek ve Suriye'de politik geçiş müzakerelerine dahil olmak istiyor.
Fransa Cumhurbaşkanı ayrıca, Fransızlar'ı en çok endişelendiren Suriye'de IŞİD saflarında savaştıktan sonra ülkeye geri dönmek isteyen teröristler konusunda Türkiye'yle devam eden işbirliğini geliştirmek istiyor. Terörle mücadelede ve göçmen krizinde de Türkiye'yle yakın çalışmaya önem veriyor. Macron bütün bu alanlarda Türkiye'yi "vazgeçilmez bir partner" olarak görüyor ve Ankara'yla "karşılıklı çıkarların korunduğu" yeni bir ilişki biçimi geliştirmek istiyor.
Avrupa Birliği konusu
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin (AKPM), Türkiye'yi denetim sürecine alması, Merkel'in müzakereleri askıya almayı önermesi, Gümrük Birliği güncellenmesi görüşmelerinin askıya alınması, vize serbestisi görüşmelerinin tıkanması gibi olumsuz gelişmeler nedeniyle Avrupa Birliği'yle ilişkiler fiilen durma noktasında. AB, Türkiye'nin, darbe girişiminin ardından başlattığı yoğun işten alma ve tutuklama politikasını sert biçimde eleştiriyor. Memurların görevden alınması, gazetecilerin ve akademisyenlerin tutuklanması nedeniyle Türkiye ile köprülerin atılması noktasına gelindi. Başta Berlin olmak üzere Avrupa'da pek çok başkent Türkiye ile müzakerelerin askıya alınmasını istedi. Ancak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, "Demokrasi ve AB değerlerinden sapma çok endişe verici olsa da Türkiye'yle köprüler atılmamalı ve müzakerelere devam edilmeli" diyerek farklı bir politika izledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Paris ziyaretinde, Avrupa ile durma noktasına gelen ilişkilere yeni bir ivme kazandırmak istiyor. Ve 2018'in ilk haftasında başlattığı bu yeni politikayı Paris'ten başlatmak istiyor. Erdoğan, AB ile müzakerelerin yeniden canlandırılması ve hatta yeni bir başlık açılması konusunu gündeme getirmeye hazırlanıyor. Ancak diplomatik kaynaklar, bu konuda temennilerin ötesinde somut bir adım atılmasını beklemediklerini belirtiyor.
İnsan hakları ve basın özgürlüğü konusu
Erdoğan-Macron görüşmesinin üçüncü başlığının Türiye'de özellikle darbe girişiminin ardından insan hakları, hukuk devleti ve basın özgürlüğü konularındaki uygulamalar olması bekleniyordu. Macron, gazetecilerle yeni yıl buluşmasında bunu açıkça dile getirdi. Galatasaray Üniversitesi başta olmak üzere akademisyenlere uygulanan baskı, tutuklu gazeteciler, tutukluluk süreleri ve genel olarak Olağanüstü Hal uygulamasının sona ermesi konularını ele almaya hazırlanıyor.
İki birebir, dört telefon görüşmesi
İki lider daha önce Mayıs ayında Brüksel'de NATO zirvesi, Eylül ayında New York'ta yapılan 72'inci BM Genel Kurulu çerçevesinde biraraya geldi. Macron ve Erdoğan, yaz aylarında Türkiye'de tutuklanan iki Fransız gazetecinin durumunu konuşmak için iki kez, Suriye müzakerelerinin ele alındığı Soçi Zirvesi öncesi ve Kudüs krizinin ardından toplam dört kez telefonda görüştü.
Erdoğan Paris'te Macron'la Elysee Sarayı'ndaki görüşmenin ardından Fransız İşadamları Derneği MEDEF'te işadamlarıyla biraraya gelecek. Türkiye'nin Paris Büyükelçiliği'nde Türk sivil toplum örgütleriyle de görüştükten sonra aynı akşam Ankara'ya dönecek.
Çavuşoğlu Almanya'ya geçecek
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'ysa, Alman Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel'le görüşmek üzere, Gabriel'in doğum yeri olan Almanya'nın kuzeyindeki Goslar kentine gidecek. İki bakan geçtiğimiz yıl Çavuşoğlu'nun memleketi Antalya'da görüşmüştü. Paris’teki görüşmede, Türkiye'deki referandum öncesinde yaşanan miting krizi, tutuklu gazeteciler ve Alman vatandaşlarının Türkiye'de tutuklanması nedeniyle AB ile kopma noktasına gelen ilişkilerin yeniden normale dönebilmesi konusu ele alınacak.
