Erişilebilirlik

Eski Başkan Trump’ın sus payı davasından çıkacak karar 2024 seçimlerini nasıl etkiler?


Eski Başkan Trump’ın sus payı davasında jüri, önümüzdeki hafta karara varabilir. Jüri Trump’ı suçlu bulabilir, beraat kararı verebilir ya da oybirliği sağlayamaması durumunda yargıç, hatalı yargılama ilan edip davayı düşürebilir.
Eski Başkan Trump’ın sus payı davasında jüri, önümüzdeki hafta karara varabilir. Jüri Trump’ı suçlu bulabilir, beraat kararı verebilir ya da oybirliği sağlayamaması durumunda yargıç, hatalı yargılama ilan edip davayı düşürebilir.

Eski bir ABD başkanına karşı açılan ilk ceza davasının jüri üyeleri, sus payı davasında önümüzdeki hafta karara varabilir. Jürinin vereceği kararınsa 2024 başkanlık seçimleri üzerinde büyük etkileri olabilir.

Trump, 2016 seçimlerinden kısa bir süre önce porno yıldızı Stormy Daniels’a cinsel ilişki hakkında sessiz kalması için yapılan sus payı ödemesini örtbas etmek için iş kayıtlarında tahrifat yaptığının iddia edildiği 34 suçlamayı reddetmişti. Daniels, 2006 yılında Trump ile yaşadığını iddia ettiği ve Trump'ın reddettiği cinsel ilişkiyi kamuoyuna açıklama tehdidinde bulunmuştu.

New York'taki dava, Trump'ın karşı karşıya olduğu dört cezai kovuşturma arasında en önemsiz olanı olarak görülüyor. Ancak dava Cumhuriyetçi başkan adayının son haftalarda seçim kampanyası yapmaktan çok mahkemede zaman geçirmesine neden oldu. Trump’ın Demokrat Başkan Joe Biden ile karşı karşıya geleceği 5 Kasım'daki seçimden önce mahkemeye gitmesi muhtemel tek davaya ilgi ise büyüktü.

Peki jüriden çıkabilecek üç olası sonuç; suçluluk kararı, beraat ya da jürinin oybirliğiyle karara varamaması, başkanlık kampanyasını nasıl etkileyebilir?

Trump suçlu bulunursa ne olur?

Kamuoyu yoklamaları, Trump'ın suçlu bulunmasının, seçimlerin çekişmeli geçmesi öngörülen birkaç eyalette Trump için önemli bir siyasi tehlike oluşturabileceğini gösteriyor.

Reuters/Ipsos'un Nisan ayında kayıtlı seçmenler arasında yaptığı bir ankete göre, her dört Cumhuriyetçi seçmenden biri, ceza davasında suçlu bulunması halinde Trump'a oy vermeyeceğini söyledi. Aynı ankette bağımsızların yüzde 60'ı da bir suçtan hüküm giymesi halinde Trump'a oy vermeyeceklerini belirtti.

Cumhuriyetçi ve Demokrat danışmanlar Trump’ın suçlu bulunması halinde bunun nasıl bir etki yaratacağı konusunda farklı görüşlere sahip.

Cumhuriyetçi Partili anketçi Whit Ayres, suçlu bulunması halinde Cumhuriyetçiler’in dörtte biri kadarının Trump'tan gerçekten uzak duracağından şüphe duyuyor. Ancak Ayres, az sayıda daha ılımlı Cumhuriyetçi ve bağımsız seçmenin suçluluk kararından rahatsızlık duyması halinde bile bunun, başabaş giden bir seçimde Biden'ın işine yarayabileceğini söyledi.

Bununla birlikte Ayres, Demokrat bir savcı tarafından açılan ve emsali olmayan yasal stratejilere dayanan davanın, Trump ve diğer Cumhuriyetçiler’in suçluluk kararını siyasi bir saldırı olarak tanımlamalarına yardımcı olacağını söyledi.

Ayres, "Cumhuriyetçiler’in partizan cadı avı olarak tanımlayacağı bir dava tasarlamaya çalışsaydım, tam olarak New York'ta açılan davayı tasarlardım" dedi.

Trump'ın eski rakibi Vivek Ramaswamy'nin kampanyasında çalışan Cumhuriyetçi danışman Tricia McLaughlin, suçlu bulunmasının Trump üzerinde psikolojik bir etki yaratacağını çünkü Trump’ın kaybetmekten nefret ettiğini söyledi. McLaughlin ayrıca Trump'ın suçlu bulunması halinde kararı temyize götüreceğinin neredeyse kesin olması nedeniyle hukuki harcamalara daha fazla mali kaynak aktaracağını da sözlerine ekledi.

Washington'daki düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü’nden uzman ve araştırmacı Bill Galston, suçluluk kararının başkanlık yarışı üzerinde önemli bir etkisi olmasını beklemediğini söyledi.

Demokratlar’ın başkanlık kampanyalarında görev yapmış olan Galston, "Sonuçta bu, seks hakkında yalan söylemekle ilgili bir dava. Muhtemelen Amerikalılar’ın çoğunluğunun görüşünün herkesin seks konusunda yalan söylediği yönünde olduğunu düşünüyorum" dedi.

Galston, 1990'larda Beyaz Saray'daki görev süresine seks skandalları damgasını vuran Başkan Bill Clinton'ın yönetiminde de görev yapmıştı.

Beraat kararı

Siyasi yelpazenin farklı kesimlerinden danışmanlar, beraat kararının Trump için büyük bir zafer olacağı konusunda hemfikir. Trump defalarca, bu davanın başkanlık yarışını raydan çıkarmayı amaçlayan düzmece bir siyasi zulüm olduğunu iddia etmişti.

Cumhuriyetçi danışman Tricia McLaughlin’e göre Trump, New York'tan çıkabilecek bir beraat kararını kampanya sürecinde, kendisine karşı açılan diğer davaların da hukuki dayanaktan yoksun olduğunu iddia etmek için kullanabilir.

Trump, Washington ve Georgia’da 2020'de Biden'a karşı aldığı yenilgiyi tersine çevirmeye çalışmakla ve Florida'da 2021'de Beyaz Saray'dan ayrıldıktan sonra gizli belgeleri usulsüz şekilde kullanmakla suçlanıyor. Trump, her üç davada da suçsuz olduğunu savunmuştu.

McLaughlin, "Bu Trump için harika bir yem. ‘Bu düzmece davayı, New York'taki bu cadı avını kazandım ve diğer davalarda da böyle olacak’ diyecek" şeklinde konuştu. Reuters/Ipsos, beraat kararının seçmenlerin başkanlık yarışı hakkındaki görüşlerini nasıl etkileyeceği konusunda bir anket yapmadı.

Clinton döneminde Beyaz Saray'da çalışmış olan Demokrat danışman Karen Finney, "beraat kararının Trump’ın çekirdek destekçilerini haklı ve onaylanmış hissettireceğini" söyledi.

Ancak Finney, duruşmada ortaya çıkan ayrıntıların ve davanın ana iddiası olan Trump'ın bir porno yıldızına sus payı ödemesi ayarladığı iddiasının, jüri üyeleri suçsuz bulsa bile Trump’a zarar verebileceğini söyledi.

Finney, "Dava sırasında ortaya çıkanlar, banliyölerde yaşayan kadın seçmenleri Trump'tan soğutabilir" dedi, ancak Trump’ın beraat kararını "büyük bir zafer" olarak sunacağını söyledi.

Jürinin oybirliğine varamaması ne anlama gelir?

Hukuk uzmanları, 12 jüri üyesinin oybirliğiyle bir karara varamaması halinde, jüri kararının askıda kalacağını ve hakimin hatalı yargılama ilan etmek zorunda kalacağını söylüyor.

Siyasi danışmanlar ve analistler, Trump'ın böyle bir durumu bir zafer olarak yorumlayacağını, ancak beraat kararının kendisine sağlayacağı onayı alamayacağını söylüyor.

Cumhuriyetçi danışman John Feehery, davanın Trump'ı basında göz önünde tuttuğu ve bunun Trump'ın hoşuna gittiği görüşünde. Feehery, davanın düşmesi durumunun bunu sona erdireceğini ama aynı zamanda Trump'a "temiz sicil" vermeyeceğini söyledi.

Karar ne olursa olsun, Trump'ın yargıç tarafından konulan yayın ve basına konuşma yasağından kurtulmasını bekleyen Demokrat danışman Finney, dava sonuçlandığında Trump'ın düşman olarak algıladığı kişilere daha da sert bir şekilde saldırmasını öngörüyor.

Jüri kararından bağımsız olarak, davanın çirkin gerçeklerinin artık kamuoyunun gözü önüne serildiğini hatırlatan Finney, davanın düşmesinin seçmenlere en azından bazı jüri üyelerinin Trump'ın suçlu olduğuna inandığını göstereceğini de söyledi.

Forum

STÜDYO VOA

Eylem Tok ve oğlu Boston’da gözaltına alındı – 14 Haziran
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG