Ağustos ayında yaşanan kur krizi sonrası 7 Türk Lirası’nı gören dolar kuru, Ekim ayının ilk günü yüzde 2 dolaylarında değer kaybederek 5,92’ye kadar geriledi.
Dolar kuru 6 liranın altına inerken Euro da 7 TL olarak kabul edilen 'psikolojik sınırın' altına inerek 6,88-6,90 aralığına düştü.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsa’nın BIST 100 Endeksi de yeniden 100 bin seviyelerine çıktı.
12 aylık ihracat tarihi zirvesinde: 165,1 milyar dolar
Bir olumlu gelişme de ihracat sektöründen geldi.
Ticaret Bakanlığı’nın resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, Eylül ayında ihracat 14 milyar 476 milyon dolarla tarihin en yüksek Eylül ayı performansını gösterdi. İthalatsa geçen yılın aynı dönemine göre %18,1 gerileyerek 16 milyar 368 milyon dolar oldu.
İhracat rakamlarıyla ilgili değerlendirmede bulunan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Yıllıklandırılmış ihracatımız 165,1 milyar dolara ulaşarak yeni bir zirveyi görmüştür. Eylül ayında ithalatımız 16,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş olup, böylece ihracatın ithalatı karşılama oranı %88,4 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu son dokuz yılın en yüksek düzeyi. İhracat hedefini 170 milyar dolar olarak revize etmiştik. İnşallah gerçekleştireceğiz” dedi.
Antalya’da basın toplantısı düzenleyen Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle de Haziran ve Ağustos ayları dışında ihracatçının her ayı rekorla kapattığını söyledi.
Türkiye’nin ihracatında ilk üç sırayı Almanya, İngiltere ve İtalya alırken ithalatındaysa Rusya, Çin ve Almanya ilk üç sırada görünüyor.
Profesör Güneş: “TL’nin dolar karşısında değer kazanmasının siyasi nedenleri var ama güven sorunu sürüyor”
Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü öğretim üyesi Profesör Hurşit Güneş, Ağustos ayındaki kur hareketliliğinin ihracat rakamlarına olumlu yansıdığı kanısında.
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Prof. Güneş, “İhracatın ithalatı karşılama oranının artması elbette olumlu. Tabii ihracat artışında, kurun ciddi etkisi olduğunu da varsaymalıyız. Ama bunu istikrarlı bir şekilde nasıl sürdüreceğiz? Bu belirsiz. Kurdaki değer kaybında ekonominin etkisi bence sınırlı. Öncelikle İdlib’de bir askeri operasyon önlenmesi olumlu yansıdı. Ayrıca Brunson ile ilgili bir beklenti var, tabii Almanya seyahatinin iyi geçmiş olması ve McKinsey ile anlaşma da olumlu yansıdı. Faizin geldiği seviyeyi de düşündüğümüzde Türk Lirası ABD Doları karşısında değer kazanmayı sürdürebilir. Ama ekonomideki güvende ciddi bir sıkıntı var. Orada bir düzelme görülmüyor” dedi.
İstanbul Sanayi Odası: Yeni ihracat siparişleri hız kaybediyor
İmalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) Eylül ayında %42,7’ye geriledi.
İSO’dan yapılan açıklamada, “Mevcut zorlu faaliyet koşulları endeksteki son durumda etkili oldu ve hem üretim hem de yeni siparişler Eylül ayında da yavaşlamaya devam etti. Yeni ihracat siparişleri son üç ayda ilk kez olacak şekilde hız kaybetti. Türk lirasındaki zayıflamanın ihracatı bir miktar desteklemesiyle birlikte yeni ihracat siparişlerindeki yavaşlama toplam siparişlerdekine kıyasla çok daha düşük düzeyde gerçekleşti” ifadelerine yer verildi.
Sönmez: “Resesyon yeni siparişlerde kendini gösteriyor”
Ekonomist Mustafa Sönmez de yeni siparişlerde azalmanın Türk ekonomisi için resesyon ihtimalini kuvvetlendirdiğini düşünüyor.
Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmelerde bulunan Sönmez, “İmalat sanayiinin nabzı sayılan İSO PMI endeksi 42,7'ye düştü. Endeks 50’nin üzerinde ise ekonomide hava durumu güneşli demek. 50’nin altındaki her gerileme havanın biraz daha bozduğunu gösteriyor. Şimdiki rakam ise ciddi bir fırtınayı işaret ediyor. Unutmayın, 42,7 en son kriz yılı 2009'da görülmüştü. Eylül'de gelinen yer, krizin tescili sayılıyor. Ekim ayında bu kriz daha da derinleşir. İhracat verilerinde iyileşme de geçici. Zira Türkiye ihracatı daha büyük ölçüde ithalata dayalı. İthalat düşerse ihracat da bir vadede düşecektir” diyor.
