Filipinler ABD'nin ülkede erişim sağlayabileceği dört askeri üssü daha açıkladı. Böylece iki ülke arasında on yıldan uzun süredir devam eden ittifakı ilerletme kapsamında yapılan savunma anlaşması çerçevesinde ABD'nin erişimi olan üs sayısı neredeyse ikiye katlandı.
Filipinler'in eski ABD sömürgesi olarak ABD için önemini vurgulayan Gelişmiş Savunma Birliği Anlaşması (EDCA), Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki faaliyetleri ve Tayvan konusundaki tavrı nedeniyle kaygıların arttığı bir dönemde geldi.
EDCA 2014'te dönemin ABD Başkanı Barack Obama tarafından imzalanmıştı. Anlaşma ABD'nin ortak eğitimler, ekipmanın önceden konuşlandırılması ve pistler, yakıt depoları ve askeri lojmanlar gibi tesislerin inşası için Filipinler'e ait üslere girmesine izin veriyor.
Üsler; Cagayan eyaletinde bulunan Sta Ana'daki Camilo Osias donanma üssü ve Lal-lo havaalanı, Isabela eyaletinin Gamu kentindeki Melchor Dela Cruz Kampı ile Palawan eyaletinin Balabac bölgesi açıklarındaki bir ada olarak açıklandı.
Belirlenen yerlerden Isabela ve Cagayan kuzeye, Tayvan'ın olduğu yöne bakıyor. Palawan ise Güney Çin Denizi'ndeki tartışmalı Spartly adalarının yakınında. Çin burada yapay adalar inşa etmiş ve bunları pistler ve füze sistemleriyle donatmıştı.
Filipinler Savunma Bakanı Carlito Galvez, sahaların "çok stratejik" olduğunu söyledi ve Filipinler'in uluslararası topluma karşı Güney Çin Denizi'nde sorumluluğu olduğunu ekledi. Galvez, "Bu bir ticaret yolu, (yıllık) yaklaşık 3 trilyon dolarlık ticaret buradan yapılıyor. Bunun tamamını güvence altına alma sorumluluğumuz büyük" dedi.
Cumhurbaşkanı Ferdinand Marcos Jr'nin ABD'nin üslere erişimini arttırma kararı Şubat ayında gelmiş ancak bu sahaların hangileri olacağının açıklanması bazı yerel hükümet liderlerinin gelecekte ABD ve Çin arasında olası bir çatışmanın arasında kalmaktan endişe etmeleri nedeniyle sonraya bırakılmıştı.
Çin'in Manila'daki büyükelçiliği henüz konuyla ilgili yorum yapmadı. Çin, ABD'nin askeri mevzilenmelerinin gerilimi arttırdığı suçlamasını yapıyor.
Marcos'un ofisinden bugün yapılan açıklamada belirlenen dört askeri sahanın afetle mücadeleye yanıt kapasitesini arttıracağını, insani ve yardım operasyonlarını destekleyeceğini, doğu kıyısının savunulmasının da karar alınırken göz önünde bulundurulduğunu kaydetti.
Filipinler Üniversitesi'nden Güney Çin Denizi uzmanı Jay Batongbacal bu noktaların ihtiyaç duyulan yerlerde olduğunu söyledi.
Uzman, "Bu ayrıca sadece Batı Filipinler Denizi'ni (Güney Çin Denizi) değil Pasifik tarafını da kapsıyor" diye konuştu.
ABD, Palawan'daki Antonio Bautista Hava Üssü, Pampanga'daki Basa Hava Üssü, Nueva Ecija'daki Fort Magsaysay, Cebu'daki Benito Ebuen Hava Üssü ve Mindanao'daki Lumbia Hava Üssü olmak üzere mevcut beş tesiste 80 milyon dolar değerinden fazla altyapı sözü vermişti.
ABD kuvvetleri, 1992'de milliyetçi bir tepki sırasında Filipinler'deki kalıcı üslerinin son ve en büyüğü olan Subic ve Clark'tan tahliye edilmişti. 2000'den sonra her yıl yapılan bir dizi ortak tatbikatla bağlar yeniden kurulmuştu.
