Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el Maliki, Uluslararası Ceza Mahkemesi savcılarından İsrail’in Filistin topraklarında insan hakları ihlallerinde bulunduğu gerekçesiyle soruşturma başlatmasını istedi.
Maliki, mevcut kanıtların görmezden gelinemeyeceğini kaydetti.
Maliki, Lahey’deki savcılara harekete geçmeleri için 2015 yılı Ocak ayında başlatılan ön soruşturmayı referans gösterdi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin savaş suçları, soykırım ve insanlığa karşı işlenmiş suçlara kendisine bu konuda yetki veren 123 ülkede dava dosyasına alma yetkisi bulunuyor.
İsrail mahkemenin yetkisini tanıyan 123 ülke arasında değil. Ancak Filistinliler mahkemenin yetkisini tanıyor. Bu nedenle İsrail’in Filistin topraklarındaki ihlal iddiaları hakkında soruşturma açılabilir.
İsrail, Filistin tarafının bu başvurusunu yasal olarak geçersiz olduğu gerekçesiyle reddetti. İsrail, mahkemenin yargı yetkisi olmadığını zira Filistin yönetiminin devlet olmadığını ve İsrail’in de uluslararası hukuka uyduğunu da belirtti.
Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “Filistinliler mahkemeyi İsrail’le barış süreci başlatmak yerin siyasi amaçlar için istismar etmeye devam ediyor” denildi.
Mahkeme savcıları Filistin’in 2015’te üye olmasının ardından İsrail’e yönelik suçlamalarla ilgili ön soruşturma başlatmıştı.
Referans olarak gösterilen 2015 yılı Ocak ayındaki ön soruşturma, sözkonusu soruşturmanın hakim kararı olmadan tam bir soruşturmaya dönüşmesine izin veriyor.
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde eski bir savcı olan Harvard yasal uzmanı Alex Whiting twitter paylaşımında söz konusu referansın savcıların ön soruşturma safhasında yıllarca kalmasını zorlaştıracağını söyledi.
Filistin Dışişleri Bakanı, başvurunun savcılara 2014’te başlayan ve Gazze-İsrail sınırında onlarca Filistinli’nin hayatını kaybettiği olaylar dahil 2014 sonrasında iddia edilen suçları soruşturmaları için yetki verdiği görüşünde.
Maliki, soruşturmanın devamının doğru ve gerekli olduğuna inandıklarını vurguladı.
Filistin’in Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne katılımı barış sürecini etkileyeceği gerekçesiyle bazı ülkelerin muhalefetiyle karşılaşmıştı.
Maliki, savcıların gecikme olmadan soruşturma başlatmaları isteğini Başsavcı Fatou Bensouda ile görüştükten sonra yaptı.
2002’de kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi bir devletin kendi topraklarında soruşturma yapamaması ya da yapma isteğini göstermemesi durumunda son seçenek olarak devreye giriyor.
