Dünyanın en büyük fındık üreticisi ve ihracatçısı olan Türkiye’de her yaz olduğu gibi bu yaz da fındık rekoltesi ve fındık taban fiyatının ne olacağı hakkında sert tartışmalar yaşanıyor.
Ancak bu yılki tartışma Cumhur İttifakı içinde anlaşmazlık görüntüsü yaratınca Milliyetçi Hareket Partisi, partinin etkili ismi Cemal Enginyurt’u kesin ihraç talebiyle Merkez Disiplin Kurulu’na sevk etti.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Ordu milletvekili, ihraç talebinin birikmiş parti içi sıkıntılardan kaynaklı olmadığını, fındık rekoltesi hakkında açıklama yapan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye dönük eleştirilerinin yönetimde rahatsızlık yarattığını ve henüz MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile temas kurmadığını söyledi.
Enginyurt: ‘‘Fındık rekoltesi Tarım Bakanı’nın açıkladığının altında’’
Cemal Enginyurt, ‘‘Tarım Bakanı hafta sonu Ordu’da, fındık rekoltesini 665 bin ton olarak açıkladı. Ama rekolte bunun çok altında. Ben Ordu’nun çocuğuyum. Milletvekili olduğum için bu gerçeği görmezden gelemem. Bir de üstüne, ‘ısrar etmeyin istediğiniz fiyattan Avrupalılar fındığı almaz’ diyor. Bu yıllardır fındık üreticisinin tepesinde sallanan Demokles’in kılıcı. Bunu kabul etmem, edemem. Partiyle hiçbir sorunum yok. Bakanı bir televizyon kanalında eleştirdim. Ve bu oldu. Gereken değerlendirmeyi yarın Ankara’da düzenleyeceğim basın toplantısında yapacağım’’ dedi.
40 yılı aşkın süredir ülkücü hareketin neferi olduğunu söyleyen Cemal Enginyurt, partisini ve ‘çocuğu’ olduğu Ordu’yu savunmak için mücadelesini sürdüreceğini söyledi.
Enginyurt’tan AKP’ye ‘fındıkla ilgili toplantıya çağırmıyor, bizi yok sayıyorlar’ eleştirisi disiplin sürecini başlattı
MHP Ordu milletvekilinin partiden ihraç istemiyle disipline sevk edilmesine neden olan televizyon programı, Ordu’nun yerel televizyonlarından Altaş TV’de yayınlandı.
‘‘Tarım Bakanı rekolteyi 665 bin ton olarak açıklıyor. Ey Tarım Bakanı bu bilgiyi sana verenler seni kandırdı, inanmıyorsan art niyetlisin. Hesap sormuyorsan, yine art niyetlisin. İhracatçılar Birliği 613 bin ton, ABD 620 bin ton rekolte açıklıyor. Sen neye göre 665 bin ton rekolte açıklıyorsun Tarım Bakanı bugün fındık üreticisine ihanet etmiştir’’ sözleriyle Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli’yi eleştiren Cemal Enginyurt, ‘‘Fındıkla ilgili AK Partililer toplantı yapıyor Meclis’te beni çağırmıyorlar. Düzce, Sakarya MHP milletvekilimizi de çağırmıyorlar. Hani Cumhur İttifakı’ydık. Sayın Cumhurbaşkanımız'la Sayın Bahçeli her yerde beraber ama AK Partili milletvekilleri bizi çağırmıyor. Ne yaptık size? Bu arkadaşlar bizi belediyelerde, siyasette, her yerde yok sayıyorlar’’ şeklinde eleştirilerini sürdürdü.
17 Temmuz’da Ordu’da konuşan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, ‘‘665 bin ton fındık rekoltemiz var. Bunun manası nedir? Manası geçen yıla göre daha az fındığımız var. Bunun diğer anlamı nedir, fındığımız daha değerli olacak. Cumhurbaşkanımız aynen şunları söyledi; 'Hiç merak etmesinler, Karadenizli kardeşlerimin arkasındayız. Toprak Mahsulleri Ofisi bu sene de girecek ve alım yapacak.’ Fındık üreticimizi memnun edeceğiz’’ dedi.
Bakan Pakdemirli, fındık fiyatını ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bizzat açıklayacağını belirtti.
Osman Çakmak: ‘‘Rekolte yüksek tutulup taban fiyatın düşmesi için uğraşanlar var’’
Ordu Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkan Yardımcısı Osman Çakmak, fiyatın büyük ölçüde piyasada oluştuğunu ve yüksek rekolte açıklamasının beklenenden daha düşük taban fiyatı açıklanması anlamına geleceğini ve bölgedeki rahatsızlığın bundan kaynaklandığını söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Çakmak, ‘‘Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) en son geçen ay 20 bin ton fındığı 24 liradan ihale etti. İhracatçı 20 bin ton için 420 bin ton teklif verdi. Ancak son bir ayda kabuklu iç fındık 18,5 liraya satılmaya başlandı. Bu şekilde manipülasyon yapılıyor. Çünkü her yıl Ağustos ayında fiyat neredeyse taban fiyat o seviyelerde açıklanıyor. Üreticide beklenti 25 lira ama ürün çok diye bu fiyatı 18-19 lirada tutmak isteyenler var. Fındığı deposunda tutan satmaz, fiyatını artmasını bekler. Ama çoğunluk fındığını toplayıp satacak ki çocuğunun okul masraflarını çıkarmaya çalışacak. Rekolte yüksek gösterilip fiyat düşük tutulursa o insanlar mağdur edilecek’’ dedi.
Bu yılki rekoltenin 550-580 bin ton aralığında olacağını iddia eden Ordu Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkan Yardımcısı, Karadeniz İhracatçı Birliği’nin dahi geçtiğimiz günlerde rekolteyi 613 bin ton olarak açıkladığını kaydetti.
Türkiye açık ara dünyanın en büyük fındık üreticisi
Dünyada üretilen fındığın yüzde 67’si Türkiye’de toplanıyor. Tümü Karadeniz kıyı hattında yer alan 11 ilde fındık tarımı yapılıyor. Fındık üretiminin ana üssü yüzde 35,2 ile Ordu ili olurken onu yüzde 16,1 ile Giresun, yüzde 15,7 ile Samsun izliyor.
2018 yılı verilerine göre, dünyada ihraç edilen toplam fındığın yüzde 58,2’si Türkiye çıkışlı. Türkiye’yi yüzde 10,8 ile İtalya, yüzde 6,9 ile ABD ve yüzde 6,6 ile Azerbaycan takip ediyor.
Türkiye’nin en büyük üç ihraç pazarı ise İtalya (yüzde 41,8), Almanya (yüzde 14,2) ve Fransa.(yüzde 7,8). Türkiye’deki fındığın ana ithalatçısı ise İtalyan çikolata devi Ferrero.
Geçtiğimiz yıl en iyi kalite fındığın taban fiyatı 17 lira olarak açıklanmıştı.
