Fransa semalarında, son bir ay içinde 19 nükleer santralden 13’ünün üzerinde uçan İnsansız Hava Aracı (İHA) tespit edildi.
Yalnızca geçtiğimiz Cuma akşamı (31 Ekim) saat 19.00 ile 24.00 arası, Saint-Maritime ve Haut-Rhin bölgesindeki 5 nükleer santrale, belirlenemeyen kaynaklardan 5 ayrı İHA gönderildi. Geçtiğimiz Cumartesi gecesi ise bir ihbar üzerine Fransız polisine ait bir helikopter Cruas nükleer sitesi üzerinde bir saat keşif uçuşu yaptı.
Bu keşif uçuşundan bir saat kadar önce Başbakanlık’ın yanısıra, İçişleri, Çevre, Savunma ve Adalet Bakanlıkları’nda çok sayıda güvenlik toplantısı gerçekleştirildi. Endişelerin artması üzerine Başbakanlık Ulusal Güvenlik ve Savunma Genel Sekreterliği (SGDSN), Pazar günü bir açıklama yaparak, “Hükümet, bu uçuşların kaynağını belirlemek için bütün olanaklarını seferber etmiştir” denildi.
“İmha ederiz”
Kaygıları dindirmek için açıklama yapan İçişleri Bakanı Bernard Cazeneuve bu cihazların imhası için gerekli önlemlerin alındığını belirterek, “Şüpheli cisimleri imha ederiz” dedi. Le Parisien gazetesi, nükleer santral koruma ekibinden özel güvenlik görevlilerinin pompalı tüfekle, santrallere yaklaşan drone’ları düşüreceğini yazdı. Ancak, imha işleminin santraller üzerinde yaratacağı riskler nedeniyle, şimdilik bu yönteme gidilmedi. İçişleri Bakanı’nın “imha” açıklamasına rağmen İHA’lar nükleer santrallerin üzerinde yeniden belirdi ancak hiç biri imha edilmedi.
“Santraller uçak düşmesine karşı bile güvenli”
Pazar günü Europe 1 Radyosu’na konuşan Çevre Bakanı Segolene Royal, nükleer santrallerin güveli yapılar olduğu belirterek panik havasını gidermeye çalıştı. Özellikle nükleer karşıtı çevreci örgütlerden yükselen tepkilere yanıt veren Royal “Olayı dramatikleştirmemek lazım. Bu santraller depreme dayanıklı, hatta üzerine uçak düşmesi ihtimali göz önüne alınarak inşa edilmiş güvenli yapılar” dedi.
Ancak Bakan Royal’in açıklamaları nükleer karşıtlarını daha da öfkelendirdi. Greenpeace Fransa’nın nükleer kampanya sorumlusu Yannik Rousselet, “Royal’in bu açıklamaları karşısında dehşete kapılmış durumdayız. Fransız nükleer santrallerinin uçak düşmesine karşı güvenli olduğunu iddia etmesi tam bir hayal ürünü” diye yanıt verdi.
Uzmanlar, Fransa’da 19 santraldeki 58 reaktörün kaza ya da bilerek çarpan bir uçağa karşı dirençli olduğu belirtiyor. Ancak çevreciler bunun yalnızca Cessna 210 ve Learjet 23 tipi küçük uçaklar için geçerli olduğuna dikkat çekiyor.
Yasal sınırlamalar
Fransa nükleer güvenlik yasasına göre ise, İHA kullanan kişinin azami 5 km. uzaklıkta olması gerekiyor. Reaktörlere 5 km’den fazla yakında ve 1 km’den daha alçaktaki uçuşlar ise yasak. Yasaya uymayanlara 1 yıla kadar hapis ve 75 bin Euro para cezası öngörülüyor.
Korsanlar mı, çevreciler mi?
Hükümetin esrarengiz uçuşların kaynağını bir türlü açıklayamaması ise pek çok senaryonun ortaya atılmasına neden oluyor. Akla ilk gelen senaryo bunun nükleer karşıtı çevreci örgütlerden gelebileceği. Ancak Greenpreace bu iddiayı blok halinde yalanlıyor. İkinci olasılık, birincisinden daha tehlikeli: Terörist saldırı ihtimali… Ancak Fransız hükümeti henüz İHA’ların kaynağı ve neden nükleer santraller üzerinde uçtuğu konusuna henüz açıklık getiremedi.
