Erişilebilirlik

Fransa'da 'Sarı Öfke' Hayatı Felç Etmeye Hazırlanıyor


Fransa'yı 17 Kasım Cumartesi günü büyük bir siyasi deprem bekliyor. Hükümetin akaryakıt vergilerini arttırmasıyla başlayan "Sarı yelekliler halk hareketi" ülkede hayatı felç etmeye hazırlanıyor.

Hükümet "taşkınlıklara izin vermeyiz, izinsiz gösterilere müdahale ederiz" tehdidinde bulunsa da, Fransa'da 1600 noktada eylem yapılması bekleniyor. Fransa genelinde tıkama eylemi ve protesto gösterilerine hazırlanan onbinlerce öfkeli sarı yelekli eylemci, hükümete "akaryakıt vergilerini geri çek" mesajı gönderecek.

Fransa'nın yakın siyasi tarihinde ilk kez böyle bir hareket doğuyor. Sarı yelekliler, daha önce hiç eylem yapmayan, bu konuda tecrübeli olmayan, gencinden emeklisine, her yaştan ve politik görüşten on binlerce kişinin bir araya geldiği bir hareket.

Fransa'da 'Sarı Öfke' Hayatı Felç Etmeye Hazırlanıyor
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:04:07 0:00

Taşradan doğdu, sosyal medyada büyüdü

Önce taşradan doğan "sarı öfke" arabaların ön camlarına taşıtta bulundurma zorunluluğu olan sarı yeleklerin konulmasıyla, kendiliğinden başladı. Sosyal medyanın da yardımıyla ülke çapında "partiler üstü" dev bir protesto hareketine dönüştü. Sarı yelekliler yalnızca Elysee Sarayı ve hükümete değil, kendilerini yalnız bırakan siyasi partiler, sendikalar ve derneklere karşı da öfkeliler. Ve Cumartesi günkü eylemi onlar olmadan yapacaklar.

Otoyolları, ödeme gişelerini ve büyük kentlerin çevre yollarını kaplayacaklar, plaka numaralarını kapatacaklar, benzin istasyonlarını, yolları "salyangoz hareketi" ile tıkayacaklar.

Üstelik sendikalı bir grup polis de eyleme destek verecek ve eylemcilere ceza yazmayacak. Birçok eylem için izin alınmadı. Hükümetin "tıkama eylemi olursa müdahale ederiz" uyarısına da aldırmıyorlar. Avukatlar, hukukçular, eylemcilere nasıl "ceza almadan eylem yapabilecekleri konusunda" açıklamalarda bulunarak destek veriyor.

Macron hedefte

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve hükümetin, "zenginlerden alınan yat, tablo, mücevher vergilerini kaldırması, sarayın porselenlerini değiştirmek için 500 bin Euro harcaması, denize sıfır mesafedeki yazlık saraya yüzme havuzu yaptırması ve öğrencilere yapılan aylık yardımdan 5 Euro kesmesi" gibi uygulamalar sık sık sarı yeleklilerin örgütlenmek için düzenledikleri toplantılarda gündeme geliyor. Özellikle kırsal kesimde ekmek alabilmek için bile otomobillerine bağımlı bir hayat yaşayan Fransızlar, akaryakıttan alınan verginin artırılmasının "bardağı taşıran son damla" olduğunu söylüyor.

Halktan ve tüm muhalefetten destek

Fransa'da sarı yelekliler eylemine ilişkin yapılan son anketler, halkın yüzde 73'ünün Cumartesi günü yapılacak eyleme destek verdiğini gösteriyor.

VOA Türkçe'nin nabzını tuttuğu Paris halkının önemli bir bölümü eylemi "bütün kalbiyle" desteklediklerini söylüyor. Ancak bir kesim de, "eylemi desteklese de, taşkınlık olmasından ya da, aşırı sağ bazı hareketlerin eylemi ele geçirerek kendi politik çıkarları doğrultusunda kullanmasından" endişe ediyor. Elektrikli araba alabilen varlıklı kesim ve bazı çevreciler ise vergileri destekliyor.

Cumartesi günü yapılacak büyük eyleme tüm muhalefet partileri de destek veriyor. Aşırı sağ Ulusal Birleşme Hareketi (RN) lideri Marine le Pen ile Sosyalist Parti (PS) Genel Sekreteri Olivier Faure, eylemi desteklediklerini ancak "muhalefet tarafından eylemin ele geçirilmeye çalışıldığı" izlenimi vermemek için katılmayacaklarını açıkladı. Radikal sol Başkaldıran Fransa (LFI) ve merkez sağ Cumhuriyetçiler (LR) ise "hem desteklerini, hem de katılacaklarını" duyurdu.

Hükümet tetikte

Bir anda kendiliğinden ortaya çıkan bu eylemin kısa sürede bu kadar büyümesinden endişe duyan ve panik havasını gizleyemeyen hükümet ise, sarı yeleklilere "tıkanıklık ve taşkınlıklara polis müdahalesi ile siyasi hareketler tarafından kullanıldıkları" uyarısında bulundu. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un, "Öfkeyi anlıyorum ama kullanıma çok açık bir hareket. Uyarıyorum" sözleri Sarı Yelekliler'i vazgeçirmek yerine, daha da kararlı bir noktaya taşıdı. İçişleri Bakanı Christophe Castaner ise, "Yolların tıkanmasına izin vermeyeceğiz. Yasa dışı her eyleme müdahale edilecek" diye uyardı.

Uzmanlar, Sarı Yelekliler'in eyleminin büyüklüğü konusunda tahminde bulunmakta zorlanıyor. Kısa sürede büyüyen ve on binleri etkisi altına alan halk hareketinin alanlara nasıl yansıyacağı konusunda net bir öngörüde bulunmaktan kaçınıyor.

Şimdi gözler, günlerdir ülke gündeminde bir numaraya oturmayı başaran Sarı Yelekliler'in bu başarıyı tüm Fransa genelinde sokağa yansıtma kapasitesi olup olmadığı sorusunda.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG