Carnegie Uluslararası Barış Vakfı uzmanı Henri Barkey, 12 Haziran seçimlerinde büyük bir sürpriz beklenmediğini ancak Parlamento’daki dağılımın son derece belirleyici olacağını söyledi.
Henri Barkey şöyle diyor: "Herkes AKP’nin parlamentoda çoğunluğu kazanacağı konusunda görüşbirliği içinde. Bütün mesele AKP’nin 367 milletvekili çıkarıp çıkaramayacağı… 367 Anayasa’yı, Anayasa Mahkemesi veya referanduma gerek kalmadan değiştirmeye yetecek sihirli rakam. 367 olmazsa, bakılması gereken diğer rakam 330. 330 milletvekili de Anayasa’yı referandum yoluyla değiştirmeye yetecek rakam. Bakılması gereken iki sayı bu..."
Barkey, sonuçları büyük ölçüde belli olsa da bu seçimin kritik olduğunu belirtti ve seçimlerin etkileyeceği üç noktaya dikkati çekti: Anayasa değişikliği – ve bunun bir uzantısı olan Kürt sorununa siyasi çözüm bulunması; Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) liderliğinde beklenen değişim; Cumhuriyet Halk Partisi’ndeki (CHP) değişimin ardından bundan böyle nasıl bir muhalefet sergileyeceği: "Öncelikle Başbakan Anayasa’yı değiştirme sözü verdi. Bu yönde bir beklenti var. 1982 yılında askeri cunta tarafından hazırlanan bu Anayasa demokratik bir Anayasa değil ve tümüyle gözden geçirilmeli. Anayasa değişikliğini gerektiren en önemli sebeplerden biri de Kürt meselesi. AKP bunu anlıyor ama seçim kampanyası sırasında bu ifadeyi ağza almayabilir. Kürt sorusuna siyasi bir çözüm gerekiyor ve siyasi çözümün önündeki engel bu anayasa."
Barkey’e göre seçimlerden sonra izlenmesi gereken ikinci nokta AKP liderliğinde beklenen değişim ve Başbakan Erdoğan’ın alacağı kararlar: "İkinci neden, AKP’nin içindeki liderlik değişimiyle alakalı... AKP üçüncü kez seçimi kazanacak. Başbakan bir daha milletvekili adayı olmayacağını açıkça ifade etmişti. Tabii, herkes onun bir çeşit başkanlık sisteminde Cumhurbaşkanı olmak istediğini biliyor. Bu Amerikan sistemi olmayabilir, – Sarkozy’den nefret etse de Fransız sisteminin Türkiye için daha akla yatkın olduğunu düşünüyordur. Sonuçta, gerçekten bunu mu istiyor, öğreneceğiz."
Carnegie Vakfı uzmanı ve Lehigh Üniversitesi öğretim üyesi Henri Barkey bu seçimlere atfedilen önemin üçüncü nedenin CHP’deki değişimle ilgili olduğunu söyledi: "Üçüncü neden ana muhalefet partisiyle ilgili. CHP’nin bu seçimlerden gerçek bir muhalefet olarak çıkıp çıkmayacağını göreceğiz. Yani Türkiye’nin gerçek bir iki partili veya çok partili bir sisteme geçip geçmediğini göreceğiz. Şu anda durum CHP’nin değişmediği bir ortamda Türkiye’de tek partili biri sistemin oluşacağı... Tek parti de AKP olacak, çünkü seçimleri tekrar tekrar kazanıyor. Yani CHP’nin seçim kazabileceğine insanların inanması gerekiyor, şu anda buna kimse inanmıyor."
Muhalefet partilerini değerlendiren Barkey, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, partisinin çehresini önemli ölçüde değiştirdiğine dikkati çekti, ancak lider olarak yine de “çekingen” bir görüntü verdiğini söyledi. Uzmanlar bu seçimlerde özellikle Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) performansına dikkat çekiyor. Carnegie Vakfı’nda konuşan uzmanlar AKP’nin milliyetçi oyları çekmeye çalışarak MHP’nin baraja takılmasını umduğunu belirttiler. Barkey, 12 Haziran seçimlerinde Kürtlerin de 30 kadar milletvekili çıkarabileceğini kaydetti.
Henri Barkey - 9 Mayıs 2011 tarihinde Carnegie Vakfı'nda yapılan toplantıda konuştu.
