Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Manş denizinden lastik botlarla geçmeye çalışırken yaşanan kaçak göçmen ölümlerine ve yasadışı göç dalgasına son vermek için, sınırları daha sıkı gözetleyen yeni bir sistem üzerinde anlaştı. İngiltere, yasadışı göçle mücadele için Fransa'ya ödediği fonu iki katına çıkararak, 3 yılda 543 milyon Euro ödemeyi kabul etti.
Paris ve Londra arasında 5 yıldır esen soğuk rüzgarların ardından, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile 5 yıldır yapılamayan Fransa-İngiltere Zirvesi'nde biraraya geldi. Elysee Sarayı'nda yapılan zirvede iki lider "ilişkilerin yenilenmesi ve beyaz bir sayfa açılması" kararı aldı.
Brexit kararıyla AB'den ayrılırken, birbiri ardına hükümetlerin devrildiği zor bir süreç yaşayan İngiltere'ye Fransa'nın sert yaklaşımı, iki ülkenin arasının açılmasına neden olmuştu. Macron ile eski İngiltere Başbakanı Boris Johnson arasında hayli fırtınalı geçen bir dönemin ardından, Johnson’ın yerine gelen Liz Truss’ın, "Macron, dost mu düşman mı henüz bilmiyorum" sözleri, gergin olan ilişkileri iyice soğutmuştu.
Ayrıca geçen yıl ABD Başkanı Joe Biden'ın, Avustralya'nın Fransa'ya verdiği 56 milyar Euro'luk "nükleer denizaltı" ihalesini, Fransa'dan habersiz İngiltere ile birlikte alması, Manş denizinin iki yakasındaki ilişkileri zora soktu.
İki başkent arasında, Brexit'ten COVID'e ve Asya-Pasifik bölgesindeki ittifaklar üzerine hararetli tartışmalara kadar varan birçok kriz, sonuncusu 2018'de yapılan yıllık zirve geleneğini sekteye uğratmıştı.
Ancak Ukrayna savaşının ardından, Avrupa'da savaş tehdidine karşı NATO şemsiyesi altında yakın çalışan nükleer güce sahip iki ülkenin lideri Macron ve Sunak, ilişkilerde yeni bir sayfa açmak için harekete geçti.
Kral 3. Charles da geliyor
Bu çerçevede 5 yıldır yapılamayan Fransa-İngiltere Zirvesi'nin 36'ncısı için, Elysee Sarayı'nda biraraya gelen iki lider, iki ülke arasında sorun yaratan dosyaları ele aldı. Sunak'ın ardından 2 hafta sonra da İngiltere Kralı 3. Charles, Fransa'ya verdikleri önemi vurgulamak için, Paris'e resmi ziyarette bulunacak.
Toplantıda, kendilerine 7'şer bakanın da eşlik ettiği Macron ve Sunak, 2018'de imzalanan Sandhurst Antlaşması ve Kasım ayında imzalanan yeni bir anlaşmanın ardından, yasadışı göçle mücadele için işbirliklerini güçlendirme ve Fransa'dan gelen göç akışlarını kontrol etme yollarını müzakere etti.
İki politikacı, Fransa ve İngiltere arasındaki ilişkilerin yanısıra Brexit ile AB’den ayrılan İngiltere’nin Avrupa Birliği ile ortaklığın yeniden düzenlenmesi ile enerji krizi ve Ukrayna savaşını da görüştü.
Zirvenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Emmanuel Macron, İngiltere ile "yeni bir başlangıcı" memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, "Bu bir yeniden birleşme, yeniden bağlantıya geçme anı. Birlikte çalışmak istiyoruz" dedi.
Rishi Sunak da, hem basın toplantısında, hem de söyleşi verdiği Fransız medyasında, "Macron gerçek bir dost. İki ülke arasındaki tarihe ve ortak değerlere dayanan ortaklığımız sağlam" mesajı verdi.
Göçe karşı "ortak gözaltı" merkezi
Basın toplantısında düzensiz göçle mücadelede birlikte ilerlemek istediklerini dile getiren Macron, sorunun "insani boyutu ve bu konuların aşırı hassasiyetinin her ikimiz de farkındayız" mesajı verdi.
Macron, "2022yılında Fransız güvenlik güçlerinin 1300'den fazla derme çatma tekne geçişini engellendiğiklerini, 55 organize suç şebekesini dağıttıklarını ve 500'den fazla tutuklama gerçekleştirdiklerini açıkladı.
Toplantının ardından yapılan yazılı açıklamaya göre, İngiltere; Fransa'dan gelen yasadışı göçle mücadele için önümüzdeki 3 yıl içinde, Fransa'ya ödediği fonu iki katına çıkaracak. İngiltere bu çerçevede, Fransa'ya 2023-24'te 141 milyon, 2024-25'te 191 milyon ve 2025-26'da 209 milyon Euro olmak üzere toplam 543 milyon Euro ödeyecek.
Rishi Sunak, "Fransa'nın kuzeyinde yeni bir ortak gözaltı merkezi, ek polis ekipleri, Fransız sahillerinde devriye gezecek 500 ek memur ve daha fazla dron ve gözetleme ile yeni bir komuta merkezi kuruyoruz" dedi.
İngiliz hükümeti, sığınma hakkını sert bir şekilde kısıtlamaya yönelik tartışmalı bir yasa tasarısını Salı günü parlamentoya sunmaya hazırlanıyor. Tasarı Birleşmiş Milletler ve inan hakları örgütleri tarafından şiddetle kınanıyor.
