Avrupa Birliği (AB) yetkilileri İngiltere’yle AB arasında yapılan ayrılma anlaşması üzerinde son görüşmelerini yapmak üzere Cuma günü toplanırken, İspanya yetkilileri Cebelitarık’la ilgili uyarılarını yineledi ve İspanya’ya Cebelitarık’ın geleceğine ilişkin söz hakkı garantisi verilmemesi halinde anlaşmaya karşı çıkacaklarını belirtti.
Görüşmelerin başladığı sırada İspanya’nın AB’den sorumlu bakanlık yetkilisi Luis Marco Aguiriano İngiliz yetkililerin İspanya’nın gelecekte Cebelitarık’la ilgili konularda İspanya’ya onay hakkı verilmesi yönündeki talebini kabul ettiğini söylemekle birlikte, bu hususta yazılı bir beyan bulunmadığını da ekledi.
İspanya Başbakanı Pedro Snachez Twitter hesabından paylaştığı mesajda ‘anlaşmada değişiklik yapılmaması halinde Brexit’i reddedeceklerini’ söyledi.
İspanya 1713 yılında İngiltere’ye teslim edilen ancak İspanya’nın hala üzerinde hak iddia ettiği İberya Yarımadası’nın ucunda kalan bölgeyle ilgili konuların Madrid ile Londra arasında ikili ilişkiler çerçevesinde görüşülmesini talep ediyor.
AB’nin Brexit müzakereleriyle ilgili geçen yıl yürürlüğe koyduğu kurallar arasında İspanya’ya söz konusu bölgeyle ilgili kararlarda veto hakkının verilmesi de yer alıyor. Ancak İngiltere ile AB arasında yapılan son ayrılma anlaşmasında Cebelitarık’ın geleceğiyle ilgili bir maddenin eklenmemiş olması İspanyalı yetkilileri endişelendirdi.
Konuyla ilgili Cuma günü açıklama yapan İspanya hükümeti sözcüsü Isabel Celaa, Cebelitarık’la ilgili gelecekte yapılacak olası düzenlemelerin İspanya’nın onayı olmadan yapılmayacağının ‘kesinlikle garanti altına alındığını’ görmek istediklerini ifade etti.
İspanya’nın oy birliğiyle kabul edilme zorunluluğu olmayan mevcut Brexit anlaşmasını veto etme hakkı yok ancak ileride İngiltere ile AB arasındaki serbest ticaret konularına müdahale edebilir. Çünkü AB ile İngiltere arasında gelecekte yapılacak ticaret anlaşmalarının 27 AB üyesi ülkenin tamamı tarafından onaylanması gerekecek.
Bazı İspanyol yetkililer Cebelitarık’la ilgili endişelerini gidermek için mevcut ayrılma anlaşmasında yer alan 184’üncü maddeye ‘İspanya’dan onay alınması şartıyla’ ifadesinin eklenmesinin yeterli olacağını belirtti. Ancak hem İngiltere hem de AB yetkilileri taslağı tamamlanan anlaşmada değişiklik yapılmayacağını söylüyor.
Cebelitarık hükümeti lideri Fabian Picardo ise BBC’ye yaptığı açıklamada İspanya yetkililerini ısrarlarından dolayı eleştirdi. Picardo, “Cebelitarık yönetimi bu konuda İspanya’yla doğrudan iletişim halinde olmadan yana olduğunu zaten gösterdi.
İspanya Cebelitarık’tan Avrupa’ya açılan fiziksel ve coğrafi geçiş kapısı konumunda. Bunu farkındayız ve kabul ediyoruz. Ve yönetimimizin masaya yatırılacak konular arasında olması için hiçbir gerekçe yok” dedi.
Brexit anlaşmasının Pazar günü Brüksel’de onaylanması bekleniyor.
Almanya Şansölyesi Angela Merkel’in sözcüsü Steffen Seibert hala gündemde kalan soruların da yine Pazar günü açıklığa kavuşabileceğini bildirdi.
Diğer taraftan anlaşmanın İngiltere meclisinde de onaylanması gerekecek. Ancak İngiltere Avam Kamarası’nda çoğunlukta olmayan Brexit yanlısı muhafazakarlar için bunu gerçekleştirmek zor olabilir.
Başbakan May, hem Brexit taraftarı hem de AB yanlısı siyasetçi ve vatandaşların eleştirdiği ayrılma anlaşmasıyla ilgili şüpheleri azaltmak için Cuma günü bir radyo programında vatandaşların sorularını yanıtladı.
Anlaşmanın mecliste onaylanmaması halinde istifa edip etmeyeceği sorusuna May’in yanıtı şöyle oldu: “Bu şahsımla ilgili bir şey değil. Kendimi düşünmüyorum. Bu ülkeye hizmet edecek bir anlaşmanın onaylanmasını düşünüyorum sadece.”
May ayrıca “Bu anlaşma onaylanmazsa en başa dönmüş oluruz” dedi.
