Erişilebilirlik

IAEA: ''İran'ın Uranyum Zenginleştirme Oranı Yüzde 63''


Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (IAEA) son raporuna göre, İran'ın Natanz nükleer tesisindeki uranyum zenginleştirme oranı yüzde 63'e çıktı. Tahran daha önce bu oranı yüzde 60’a çıkardığını açıklamış ve 2015 tarihli uluslararası nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmak için ABD ile yapılan dolaylı görüşmeleri tehlikeye düşürmüştü.

İran geçen ay Natanz nükleer tesisinde elektrik kesintisine neden olan büyük patlamaya yanıt olarak yüzde 20 düzeyindeki uranyum zenginleştirme oranını yüzde 60’a çıkartarak, nükleer silah üretimine bir adım daha yaklaşmıştı. Tahran, Natanz’da meydana gelen patlamadan İsrail’i sorumlu tutmuştu.

İran’ın bu hamlesi 2015 nükleer anlaşmasına tamamen geri dönme koşullarını kabul etmek için ABD ile yürütülen dolaylı görüşmeleri sarsmıştı.

Anlaşma İran’ın uranyum zenginleştirme oranını yüzde 3,67 ile sınırlıyordu. Nükleer silah üretimi için gerekli oran ise yüzde 90. İran uzun süredir nükleer silah geliştirme hedefi olduğunu reddediyor.

Reuters haber ajansının elde ettiği IAEA raporunda 22 Nisan 2021’de alınan örneklerde yapılan inceleme sonucunda uranyum zenginleştirme oranının yüzde 63 olarak tespit edildiği, bunun da İran tarafından zenginleştirme düzeyindeki dalgalanma olarak tanımlanan durumla uyumlu olduğu belirtildi. Raporda dalgalanmanın nedeni ise açıklanmadı.

IAEA’nın daha önce yayınlanan bir raporundaysa, İran’ın yüzde 60 uranyum zenginleştirmek için IR-6 gelişmiş santrifüj makinelerinden oluşan zincir sistemini kullandığı ve bu süreçte ortaya çıkan atık uranyumla IR-4 makinelerinden oluşan bir sistemde yüzde 20 uranyum zenginleştirdiği bildirilmişti.

Salı günü yayınlanan rapordaysa İran’ın IR-4 santrifüj sisteminden çıkan atık uranyumla 27 adet IR-5 santrifüjünden oluşan zincir sistemiyle 30 IR-6 santrifüjünden oluşan sistemi besleyerek yüzde 5 saflaştırılmış uranyum elde ettiği kaydedildi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ABD, Çin, Rusya, Fransa ve İngiltere’yle birlikte Almanya, uzun süren müzakerelerin ardından 2015 yılında İran’la nükleer programıyla ilgili olarak tarihi bir anlaşma imzalamıştı.

ABD 2018 yılında resmi adı Kapsamlı Ortak Eylem Planı olan anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş ve İran’a yönelik ekonomik yaptırımları yeniden yürürlüğe koymuştu. İran, ABD’nin anlaşmadan çekilerek yaptırımları yürürlüğe koymasının ardından birçok kez anlaşmayı ihlal etti.

ABD ve İran'ı 2015 nükleer anlaşmasına yeniden dahil etmek için Nisan ayı başında başlayan ve Avusturya'nın başkenti Viyana'da yürütülen toplantıların dördüncü turu 7 Mayıs’ta tamamlanmış, her iki tarafın da anlaşmanın canlandırılmasının önündeki ana engellerin aşılması konusunda isteklilik sergiledikleri bildirilmişti.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG