İHD Diyarbakır Şubesi tarafından hazırlanan, Doğu ve Güneydoğu’da 2017 yılının ilk 6 ayına dair Hak İhlalleri Raporu, basın toplantısıyla açıklandı. Basın toplantısında ilk sözü alan Şube Başkanı Raci Bilici, bölgede toplumsal yaşamı derinden etkileyen korkunç ve acı bir çatışma tablosuyla karşı karşıya bulunduklarını söyledi.
Bilici, çatışma ve şiddetin durmasının tek yolunun diyalog olduğuna dikkat çekerek, PKK ve devlete çağrı yaptı: “2013-2015 yılları arasında çözüm için geliştirilen politika ve deneyimler, böyle bir sürecin nasıl geliştirilebileceği açısından, yakın bir zaman dilimi olması bakımından hayli öğreticidir. Bu vesileyle bizler buradan bir kez daha, çatışma ve şiddet ortamının son bulması için, PKK’nin eylemsizlik ilan ederek saldırılarına son vermesini ve yine askeri operasyonların ivedi olarak durdurulması çağrısında bulunmak istiyoruz. Çözüm için, siyasi kanallar açık tutulmalı ve sivil toplumun desteği göz ardı edilmemelidir.”
Bilici, OHAL ile birlikte yeni hak ihlalleri kategorilerinin ortaya çıktığına dikkat çekerek, “Özellikle yayınlanan KHK’lerle düşünce ve ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, ekonomik ve sosyal haklar ile kişi özgürlüğü ve güvenliği bakımdan mağduriyet oluşturan ihlaller ortaya çıkmıştır. Binlerce kamu çalışanı ve akademisyen, herhangi bir yargı kararı olmaksızın ve hukuki dayanaktan yoksun suçlamalarla ihraç edilmiştir. Basına yönelik ağır baskılar halen devam etmiştir. Bugün 170 gazeteci ve medya çalışanın cezaevinde bulunduğu ve 200’ü aşkın gazetecinin yargılandığı ve hapis cezalarına çarptırıldığı Türkiye’de, gazetecilerin haber üretmelerine yönelik engelleyici tutumlar hala devam etmektedir. Gözaltı, tutuklama ve medya organlarının kapatılması gibi baskılar nedeniyle, binlerce gazeteci işsiz bırakılmıştır. Kırsal yerleşim bölgelerini de kapsamına alan yüzlerce bölge askeri operasyonlar yapılacağı gerekçesiyle özel güvenlik alanı olarak ilan edilmiş, yine pek çok kez sokağa çıkma yasakları ilan edilmiştir. Bu bölgelerde bulunan mezarlıklar, PKK militanlarına ait olduğu gerekçesiyle güvenlik güçleri tarafından tahrip edilmiştir” dedi.
İHD raporunda yer alan verilere göre, 2017 yılının ilk altı ayında, 244’ü çatışmalarda ölen PKK’lılar olmak üzere 330 kişi yaşamını yitirdi. 12 kişinin zırhlı araçların çarpması sonucu öldüğüne vurgu yapılan raporda, 6 güvenlik görevlisinin de intihar ettiği ya da şüpheli şekilde öldüğü belirtildi. Raporda, 47 kez sokağa çıkma yasağı ilan edildiği vurgulanırken, 1 köy boşaltma iddiası ve 23 arazi yasağına dikkat çekildi.
Raporun kadınlarla ilgili bölümünde, 6 kadının intihar, 17 kadının aile içi şiddet, 4 kadının da toplumsal şiddet sonucu hayatını kaybettiği vurgulanırken, aynı nedenlerle ölen çocuk sayısının 11 olduğu belirtildi. Raporda 82 çocuğun da cinsel istismara uğradığı ifade edildi. Raporda, 3 bin 397 kişinin de ya işten çıkarıldığı, ya açığa alındığı ya da ihraç edildiğine dikkat çekildi. Rapora yansıyan toplam hak ihlali sayısı12 bin 503 oldu.
