Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin ikinci büyük kenti Süleymaniye sokaklarında bugün bolca, Celal Talabani’nin siyah zemin üzerinde fotoğraflarını görmek mümkün. Kent hala, bir süre önce yaşamını yitiren Talabani’nin yasını tutuyor. Süleymaniye, Talabani’nin başında bulunduğu Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin kalesi. Kürtler daha- Mam Celal (Celal Amca) dedikleri- Talabani’nin üzüntüsünü unutmamışken, bu kez Kerkük için üzülmeye başladı. Kerkük’ün Haşdi Şabi milisleri tarafından alınması herkesi şok etti. Hele de kentin, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) yetkililerinin Bağdat’la yaptığı anlaşma sonucu el değiştirdiği söylentileri, Süleymaniyeliler’i çileden çıkardı.
Kerkük ve ihtilaflı yerlerin yeniden merkezi hükümetin denetimine geçmesi, bölgede bir belirsizliğin de kapısını araladı. Mevcut durum kent halkı arasında huzursuzluk yarattı. Birçok kişi Kerkük’ün el değiştirmesi için, ‘satıldı’ tabirini kullanıyor. Bunlardan biri de üniversite öğrencisi Muhammed Mustafa Nevzat. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Nevzat, gelecekten umutsuz olduğunu belirterek “Kerkük’ün satılması büyük bir ihanettir. Aynen Kürdistan tarihindeki diğer ihanetler gibidir, iyi biliyorsunuz ki Kerkük Kürtler için kutsal bir şehirdir. Kürtler'in Kudüsü’dür. Ama gene biliyoruz ki bütün siyasetçilerin ilgi alanındaydı. Ama ne yazık ki şunu da biliyorsunuz siyasiler sadece konuştu ve hiçbir şey yapmadılar. Bana göre bölge Irak’ın eline geçiyor. Şimdi Kürt hükümetinin elinde hiçbir şey yok sadece konuşuyor. Anlaşılan odur ki Irak hükümeti Kürt hükümetine hiçbir şey bırakmama niyetinde. Kürdistan toprağına göz diktiler Kürdistan da yollarını kesmedi. Görünen o ki, Irak hükümeti artık genel anlamda hükümet olacak. Gelecek budur ”dedi.
Kürt hükümetine tepkili olan isimlerden biri de Süleymaniyeli Hewre Ahmet Muhammed. Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Muhammed, “Özel bazı istekler ve özel kişilerin istekleri yüzünden Kürt Bölgesi kurban edildi. Bunlar, şimdiki idarecilerimiz liderlik yapamıyorlar, hükümet değiller. Sadece kendilerini için bir şeyler yaptılar ve Nasrettin Hoca'nın (komik) durumuna düştüler. Sadece Kerkük için değil, oradaki birçok ilçeyi, IŞİD saldırılarının olduğu 2014 sonrası binlerce şehit, binlerce yaralı, binlerce göçmen pahasına kurtardık. Ancak şu an gene Nasrettin Hoca'nın durumuna düşmüş durumdayız” diye konuştu.
Bölgeyi iyi bilen isimlerden Gazeteci Necmettin Salaz’a göre merkezi hükümet ve Kürtler arasında iç savaş çıkabilir. Ortaya çıkan tablodan hem KYB hem KDP’nin sorumlu olduğunu savunan Salaz, Amerika’nın Sesi’ne şunları söyledi: ”Biri diğerinden mazlum değil. 16’sı Kerkük hadisesidir. 15’inde Süleymaniye’de Dukan kasabasında bir toplantı oldu. Toplantıda hem KDP’nin iki önemli ismi, Mesut Barzani'yle Neçirvan Barzani, YNK’nin de en önemli şahsiyetleri var, İran temsilcisi var, Irak’ı da Cumhurbaşkanı temsil ediyor. Böyle bir toplantıdan bir gün sonra bakıyorsunuz Kerkük’ten güçler çekiliyor. Sadece Kerkük olsa dersin tamam bir tarafı suçlayalım, diğeri aklansın. Hem Yekiti (YNK) bölgesinde çekilme var hem KDP bölgesinde çekilme var. Eldeki veriler kaosun derinleşeceğini gösteriyor. Ben Irak’ın taleplerine bakıyorum. Irak ciddi bir moral motivasyon kazandı. Kürtleri anlaşmayla çekilmeye zorladı ve başardı. Şimdi başka şeyler istiyor çok önemli şeyler istiyor. Peşmergeyi İçişleri Bakanlığına bağlamayı düşünüyor. Bu kritik bir başlıktır, havaalanlarının idaresini istiyor, gümrüklerin idaresini istiyor, resmi dairelerin idaresini istiyor. Bölgedeki petrolün kontrolunu istiyor. Bu ne anlama geliyor, yeniden sömürgeleşti burası. Bunları vermek durumunda kendimizi bitireceğiz. Vermemek durumunda gündemde hiç yokken bir savaşın eşiğine geleceğiz. Yerel idareyle yaptıkları anlaşmanın içinde neler var bilmiyoruz. Çünkü yetkililer henüz halka bir şey söylemiş değil. Bir mana ihtiva etmeyen bir iki açıklama var. Nasıl verdiniz, neye karşılık verdiniz? Halk bunu bilmek istiyor ben de gazeteci olarak bilmek istiyorum. Çok kıymetli şeylerimizi verdik karşısında ne aldığımızı bilmiyoruz, şimdi bizden başka şeyler istiyorlar. Böyle bir durumda her iki tarafın da anlaşmayı halka göstermesi gerekir.”
Bölgede çok ciddi çatışmalar olmasa da, siyaset sahnesi çok hareketli. Yakın gelecekte Kürt Bölgesi’ni kriz ve kaosun beklediği tahmininde bulunanların sayısı az değil.
