İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'na, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerine hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında açılan davada 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verilmesi ve siyasi yasak getirilmesi Avrupa basınında geniş yer buldu.
Alman medyası İmamoğlu hakkındaki kararı dün akşam ana haber bültenlerinde İstanbul bağlantılarıyla aktarırken, gazetelerin bugünkü baskılarında ve internet sitelerinde haber ilk sırada yer aldı.
Alman Der Spiegel dergisi, "Erdoğan'ın kabusuna hamle" başlıklı haberinde, "Türk yargısı Erdoğan'ın rakibi Ekrem İmamoğlu'nu iki buçuk yıldan fazla hapis cezasına çarptırdı. Muhalefet siyasi bir manevra yapıldığından şüpheleniyor" ifadelerine yer verirken, kararın ters etki yaratarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a zarar verebileceği ve siyasi olarak İmamoğlu’nun konumunu güçlendirdiği yorumunu yaptı.
"Yargı siyasallaşarak zarar gördü"
Süddeutsche Zeitung gazetesi de, "İstanbul Belediye Başkanı’na siyaset yasağı" başlıklı haberinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2023’deki seçimleri kaybetmekten korktuğu öne sürülerek, "Yaklaşan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine altı aydan az bir süre kalmışken, bu mahkeme kararı bunun bir işareti. Bu durum, hükümet cephesinde çirkin yöntemlerle yürütülen bir seçim kampanyası ihtimalini ortaya çıkarıyor. Erdoğan döneminde yargı siyasallaşarak, hukukun üstünlüğü büyük ölçüde zarar gördü" ifadelerini kullandı.
"Erdoğan, İmamoğlu'nu hazmedemedi"
Die Welt gazetesi de, İmamoğlu davasının Türkiye’de muhalefet tarafından "siyasi hedefli" olarak nitelendirildiğini belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2019’da İstanbul’un yönetiminin İmamoğlu’na geçmesini hazmedemediğini yazdı.
Alman televizyon kanalı ARD’nin İstanbul muhabiri Oliver Mayer-Rüth konuyla ilgili yorumunda, davanın İmamoğlu'nun makamını kaybetmesiyle sonuçlanmasını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın arzuladığını ima ederek, AKP ve Cumhurbaşkanının İstanbul seçimlerini kaybetmelerinden bu yana ülke çapında da çoğunluğu kaybetmekten korktuğunu ifade ederek, yaşananların Erdoğan’ın siyasi yaşamını anımsattığını "Ne de olsa Erdoğan, Türkler kendisini hükümet başkanı seçmeden önce İstanbul'un belediye başkanıydı" sözleriyle açıkladı.
"Erdoğan tüm siyasi muhaliflerini hapse atmak istiyor"
İmamoğlu hakkındaki karara Alman siyasetçilerden de tepki geldi.
Almanya Dışişleri Bakanlığı Twitter hesabından yaptığı açıklamada, kararı "demokrasi için ağır bir gerileme" olarak değerlendirdi. Açıklamada, "Bugün Ekrem İmamoğlu hakkında verilen karar demokrasi için ciddi bir gerilemedir. Demokrasi siyasi iletişimle gelişir. Özellikle seçim kampanyaları döneminde ifade özgürlüğü adil rekabet için en önemli kılavuzdur" ifadeleri kullanıldı.
Federal Meclis Başkan Yardımcısı SPD’li politikacı Aydan Özoğuz, "Gelecek vaat eden adaylar ve siyasetçiler ya hapse atılır ya da siyasetten men edilirse, Türkiye'de seçimlerin ne anlamı kalır?" şeklinde bir açıklama yaptı.
Federal Tarım Bakanı Yeşiller Partisi’nden Cem Özdemir de Twitter üzerinden yayınladığı mesajında, "Demirtaş'tan sonra şimdi de İmamoğlu: Erdoğan tüm siyasi muhaliflerini hapse atmak istiyor. Sadece gücü kaybolan olan biri böyle davranır" sözlerini kullandı.
"Bugün onlar, yarın siz"
İmamoğlu'nun hapis cezasına çarptırılmasını "skandal" olarak nitelendiren SPD Meclis Grubu Dış Politika Sözcüsü Nils Schmid de, "Türkiye'de gelecek yıl yapılacak seçimler bakımından yargının sürekli siyasallaşması fena bir işaret" dedi.
Türkiye-Almanya Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Max Lucks da "iyi bir arkadaşı" olarak tanımladığı İmamoğlu hakkındaki kararı "hukukun üstünlüğü kriterlerine yönelik bir saldırı" şeklinde yorumladı.
Hristiyan Demokrat CDU’nun dış politika sözcüsü Jürgen Hardt, davayla ilgili olarak "İmamoğlu için siyaset yasağı sonrasında Türkiye artık demokratik bir ülke olmayacaktır" şeklinde görüş belirtti. Berlin Eyalet Parlamentosu milletvekillerinden sosyal demoktat SPD’li Orkan Özdemir de, İmamoğlu’na verilen cezada CHP’nin de payı olduğunu ima eden bir açıklama yaptı ve "CHP'nin, diğer muhalif isimlerin üst üste mahkum edilmesini uzun süre izlediği de bir gerçektir. Bugün onlar, yarın siz! Çıkarılacak ders: dayanışma olmadan demokrasi olmaz" ifadeleriyle görüşünü paylaştı.
“Erdoğan’ın rakibine siyasi yasak”
Karar İngiliz basınında da geniş yer buldu. İngiliz Reuters haber ajansı kararı, “Türk mahkemesi Erdoğan'ın rakibini siyaset yasağı ile hapse mahkum etti” başlığıyla duyururken, İngiliz Guardian gazetesi, “yargının İmamoğlu kararının, seçimler öncesi ana muhalefet partisinin kilit isimleri üzerindeki baskının artırılmasının son adımı olduğu” yorumunu yaptı.
Gazete, CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu'nun da bu yıl Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı aşağılamak suçundan 5 yıl hapis cezası ve siyasi yasak aldığını anımsatarak, Ocak ayında HDP'nin kapatılma davasının görüşüleceğini belirtti.
İngiliz Independent gazetesi ise, “İmamoğlu'nun 'Erdoğan'ın en popüler rakibi olduğunu' belirterek, "Erdoğan'ın en korktuğu siyasi rakibinin gelecek yılki seçimlerden men edilebilecek olması öfke yarattı" ifadesini kullandı.
"İmamoğlu en güçlü rakip"
Financial Times (FT) gazetesi de, İmamoğlu'nun kamuoyu yoklamalarına göre gelecek cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan'ın en güçlü rakiplerinden olduğunu belirtti. "Uzun süredir devam eden ekonomik kriz 20 yıldır Türkiye'yi yöneten Erdoğan'ın AKP'sine olan desteği bugüne kadarki en düşük seviyelere indirdi” yorumunu yapan gazete, İmamoğlu'nun biri iptal edilen iki seçimi de kazanarak İBB Başkanı olduğunu hatırlattı.
FT, "O günden beri hükümet İmamoğlu'nun elini kolunu bağlıyor, belediye varlıklarını donduruyor, devlet bankalarından kredi almalarını engelliyor, yabancı tahvil piyasalarından borç almasının önünü tıkıyor" diye yazdı.
"İmamoğlu Türk siyaset sahnesinin yükselen yıldızı"
Alman ve İngiliz basını gibi karar, Fransız basınında da geniş yer buldu.
Le Monde gazetesi haberi önce, "Türkiye'de adalet, İstanbul belediye başkanını seçimlerden önce görevden almaya çalışıyor" başlığıyla duyurdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın muhaliflerine baskının sürdüğünü vurgulayan Le Monde, "Türk siyaset sahnesinin yükselen yıldızı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, görevlilere hakaret suçundan iki yıldan fazla hapis ve aynı süre için siyasetten men cezasına çarptırıldı. Üstelik Türkiye'deki kritik seçimlere altı ay kala. Ekrem İmamoğlu, 2019'da İstanbul belediye başkanlığını kazanarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın partisine en aşağılayıcı yenilgisini verdikten sonra kendini rejimin hedefinde buldu" ifadelerine yer verdi.
Konuya ilişkin bu sabah bir analiz yayınlayan Le Monde, "Türkiye'de muhalefet, Erdoğan'ın potansiyel rakibi İstanbul belediye başkanının mahkum edilmesinin ardından ortak yanıt veriyor" başlıklı analizinde şu ifadelere yer verdi:
"Türkiye'de tarih tekerrürden ibarettir ve bu tekerrürler bir tesadüf değildir. 14 Aralık Çarşamba günü bir yargıç, karizmatik bir muhalefet figürü ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın potansiyel rakibi olan İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu üst düzey devlete 'hakaret' suçundan iki yıl yedi ay hapis ve derhal siyasi men cezasına çarptırdı. Kritik seçimlere altı aydan daha az bir süre kalmışken, yetkililer tarafından nüanslar içermeyen acımasız bir karar, siyasi bir deprem etkisi yaratıyor. Vereceği tepkiler ve sonuçları hem mevcut iktidar hem de tek aday arayışındaki muhalefet partileri için hesaplanamaz."
"Türk adaleti Erdoğan'ın rakibini saf dışı bırakmaya çalışıyor"
Merkez sağ Le Figaro gazetesi de, İmamoğlu'nun, Türk yetkililere "hakaret" suçundan iki yıl 7 aydan fazla hapis cezasına çarptırıldığı bilgisini aktararak, "Avukatı karara itiraz edeceklerini açıkladı. 52 yaşındaki belediye başkanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a karşı Haziran 2023 cumhurbaşkanlığı seçimleri için potansiyel bir aday olarak görülüyordu" ifadelerini kullandı.
Ekonomi gazetesi Les Echos da, "Türk adaleti Erdoğan'ın rakibini saf dışı bırakmaya çalışıyor" başlığıyla haberi verdi. Les Echos, "Türk adaleti, İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu iki yıldan fazla hapis ve uygunsuzluk cezasına çarptırdı. 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimi adaylığını engellemenin bir yolu. Ancak bu mahkumiyet Recep Tayyip Erdoğan'ın aleyhine dönebilir" yorumunu yaptı.
Expresse Dergisi, "İstanbul belediye başkanının mahkumiyeti: Erdoğan, Batı'nın lanetli müttefiki. Cumhurbaşkanlığı seçimindeki ana rakibini hapse mahkum ettiren Türk "reis"i, otoriterleşme yolunda yeni bir adım daha atıyor. Avrupa ise güçsüz kalmaya devam ediyor" ifadelerine yer verdi.
Sağ eğilimli Le Point dergisi de, "Türkiye'de adalet, İstanbul Belediye Başkanını seçimlerden önce görevden almaya çalışıyor. Türk muhalefetinin önemli isimlerinden Ekrem İmamoğlu, seçimlere altı ay kala hapis cezasına çarptırıldı ve siyasi görevden men edildi" ifadeleriyle kararı duyurdu.
PES: "Biz Avrupa sosyalistleri, İmamoğlu ile dayanışma içindeyiz"
Avrupa Sosyalist Partisi PES (Party of European Socialists), Twitter hesabından, "İstanbul Belediye Başkanı 2 yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı. Biz Avrupa sosyalistleri, İmamoğlu ile dayanışma içindeyiz" mesajını paylaşarak destek verdi. Avrupa Parlamentosu'nun da ikinci büyük grubu olan PES, kararın siyasi olduğunu belirterek, "Bu karar, kendisine muhalefet eden demokratik olarak seçilmiş temsilcileri görevden almak da dahil olmak üzere iktidarı elinde tutmak için her yolu deneyen Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın demokrasiye yönelik bir başka saldırısıdır" ifadelerini kullandı.
Avrupalı Belediyeler Örgütü Eurocities: "Bu bir demokrasi hilesidir"
Avrupa kentleri Belediye Başkanları'nın oluşturduğu Eurocities (Avrupa Kentleri) örgütü İcra Komitesi de yazılı bir açıklama yaparak, Ekrem İmamoğlu'na "güçlü destek verdiklerini" dile getirdi. İmamoğlu'na dönük "kötü muameleyi" dikkatle izlemeye devam ettiklerini belirten 12 üyeli Eurocities İcra Komitesi, "Türk mahkemelerinde görevdeki cumhurbaşkanının siyasi rakibine kovuşturma yapılması yönünde alınan bu karar, bir demokrasi hilesi teşkil etmekte ve Türkiye'yi iyi yönetişim açısından yıllarca geriye götürme riski taşımaktadır" dedi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Yargı kararı, muhalefetin bir üyesine yönelik siyasi amaçlı bir saldırıdan başka bir şey değildir. Biz yerel seçilmiş temsilciler olarak, demokratik olarak seçilmiş bir belediye başkanına karşı Türk yetkililerin şu anda aldığı kararları endişeyle izliyoruz. Ekrem İmamoğlu, hem kendisiyle görüşmek için İstanbul'a gittiğimizde hem de onu şehirlerimizde ağırladığımız için çok iyi tanınan bir belediye başkanı. COVID-19 salgınının en yoğun olduğu dönemde bile, artan kentsel eşitsizliklerle mücadele konusunda faydalı paylaşımlar yaptık. Bu verimli şehirler arası bağları derinleştirmeye devam ettik ve kararlıyız. Demokrasi ve hukukun üstünlüğü birçok yerde saldırı altındayken, bağımsız ve tarafsız kurumların yanı sıra ifade özgürlüğünü savunmak her zamankinden daha önemli. Belediye başkanları olarak, halka en yakın hükümet düzeyini temsil ediyoruz ve hükümetin diğer araçları tarafından baltalanmaması gereken bu ilkelerin korunmasında oynayacağımız önemli bir role sahibiz."
Billion: "Erdoğan çok yanlış bir hesap yapıyor"
Fransız siyaset bilimci ve Türkiye uzmanı Didier Billion da Twitter hesabından, "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi ve siyasi faaliyetten men edildi. Erdoğan liderliğindeki iktidar partisi çok yanlış bir hesap yapıyor" mesajını paylaştı.
