İngiliz parlamentosu üyeleri Başbakan Theresa May’in AB’yle vardığı Brexit anlaşmasını reddetti. Parlamentoda yapılan oylamada anlaşma 202’ye karşı 432 oyla reddedildi.
Parlamentodan çıkan sonucun İngiltere’nin AB’den anlaşmasız ayrılması ya da 2016’da yapılan Brexit referandumunun tekrarlanması gibi sonuçlar doğurup doğurmayacağı henüz bilinmiyor.
Başbakan Theresa May, oylamanın ardından yaptığı açıklamada “Meclisin bu anlaşmayı desteklemediği kesin. Ancak bu akşamki oylama neyi desteklediklerini de bize söylemiyor. Oylama İngiliz halkının referandumda aldığı kararı nasıl yerine getireceğini ya da yerine getirip getirmeyeceğini göstermiyor” dedi.
“Öncelikle bu hükümet hala Meclisin güvenine sahip mi bunu görmek lazım” diyen May “Ben inanıyorum ki bu güvene sahip ancak bu gece yapılan oylamanın ölçeği ve önemi başkalarına da bunu sorgulamak şansını veriyor” ifadelerini kullandı.
May, “Hükümet bugün meclisin ne söylediğini dinledi ancak ben meclisteki her iki taraftan da bu işin halledilmesini ve hükümetin bunu yapmasını isteyen İngiliz halkını dinlemelerini istiyorum” dedi.
Oylama neticesi, İngiltere’nin yakın tarihinde bir hükümetin parlamentoda uğradığı en büyük yenilgiye işaret ediyor.
Hem Brexit yanlıları hem de AB’de yanlısı parlamenterler anlaşmanın aleyhinde oy verme konusunda anlaşmıştı.
İngiltere’nin AB’den ayrılma tarihi olan 29 Mart yaklaşırken Londra son 50 yılın en büyük siyasi krizlerinden birini yaşıyor. İngiltere, 1973’te üyesi olduğu AB’den nasıl ayrılacağı ya da ayrılıp ayrılmayacağı konusunda hala net bir karara varmış değil.
May’in ağır yenilgisiyle 1864’ten bu yana ilk kez bir anlaşma parlamentoda reddedilmiş oluyor. Bu gelişme, May’in iki yıldır üzerinde uğraştığı AB’den dostça ayrılma çabalarını da suya düşürmüş oldu.
May daha önceki açıklamalarında, istifa etmeyi ve AB’den ayrılma konusunda yeni bir referendum yapmayı reddediyordu.
Kulislerde bu bozgunun ardından May’in önündeki seçenekler arasında AB’den anlaşmasız ayrılık, AB’den imtiyazlar almaya çalışma, Brexit’in ertelenmesi, istifa veya yeni bir referandum gibi senaryolar dile getiriliyor.
İngiltere’de 2016’nın Haziran ayında yapılan referandumda yüzde 48’e karşı 52’yle AB’den ayrılma kararı çıkmıştı. Ülke o tarihten bu yana İkinci Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkımının ardından Fransa ve Almanya’nın öncülüğünde oluşturulan Avrupa projesinden ayrılmanın yollarını tartışıyor
AB üyeliği konusunda ülke bölünmüş durumda. Ancak çoğunluk, dünyanın en büyük beşinci ekonomisi olan İngiltere’nin bir dönüm noktasında olduğu konusunda hemfikir. Ortak görüş, İngiltere’nin yapacağı seçimlerin gelecek nesillerin refah düzeyini doğrudan etkileyeceği yönünde.
Oylamadan önce May, Brexit yanlısı parlamento üyelerini anlaşmanın reddedilmesi halinde İngiltere’nin AB’den hiç çıkmamasının anlaşmasız çıkmasından daha muhtemel olduğu konusunda uyarmıştı.
May ayrıca iktidardaki Muhafazakar Parti üyelerini muhalif İşçi Partisi’nin Brexit’in kontrolunu ele geçirmesine izin vermemeleri konusunda uyardı. İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, May’in hükümeti için Çarşamba günü güven oylaması yapılması çağrısında bulundu.
Bir grup Brexit yanlısı Muhafazakar parlamento üyesi anlaşmanın reddedilmesinin ardından alternatif bir strateji önereceklerini söyledi.
Önde gelen Brexit yanlısı Muhafazakar parlamento üyelerinden Steve Baker anlaşmanın reddedilmesinin daha iyi bir anlaşma için fırsat yarattığını kaydetti.
Baker, “AB’ye daha iyi bir anlaşma önereceğiz ve reddetmeleri halinde AB’yle Dünya Ticaret Örgütü koşullarında ticaret yapmaya hazır olacağız” diye konuştu.
AB liderleri de anlaşmasız bir Brexit için hazırlıklara başlayacaklarını kaydetti.
Oylamanın ardından açıklama yapan AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker “İngiltere’nin kuralsız şekilde ayrılması riski bu akşam yapılan oylamayla arttı” diye konuştu.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk ise “Eğer bir anlaşma mümkün değilse, kimse hiçbir anlaşmayı istemiyorsa tek pozitif çözümün ne olduğunu söyleme cesaretini kim gösterecek?” dedi.
İngiliz ticaret kuruluşları da oylamanın sonucundan duydukları hayal kırıklığını dile getirdi.
İngiliz Sanayi Konfederasyonu “Bütün iş kurumları anlaşmasız ayrılık durumunun yaklaştığını hissedecek. Derhal yeni bir plan gerekiyor. Bu siyasetçilerimizin liderler olarak tarih yazmaları gereken bir dönem” açıklamasını yaptı.
İngiliz Ticaret Odası’ndan yapılan açıklamada da, “İş dünyasındaki hayal kırıklığını, sabırsızlığı ve büyüyen öfkeyi kelimelerle ifade etmek mümkün değil” ifadesi kullanıldı.
