Amerika, İran ile nükleer anlaşmadan çekilmesi sonrası devreye soktuğu yaptırımlarda İran ile ticaret yapan üçüncü ülkelerin de yaptırımların hedefi olacağının sinyalini vermişti.
Dolaylı yaptırımlardan etkilenmesi olası ülkelerden biri de Irak.
Bağdat yönetimi olası Amerikan yaptırımlarından muafiyet talep ediyor.
Bunun için de Washington’a bir heyet gönderiyor.
Irak Başbakanı Haydar El Ebadi haftalık basın toplantısında konuya değindi ve “Ülkelere yönelik ekonomik yaptırımları desteklemiyoruz. Bizim stratejik pozisyonumuz bu şekilde” dedi. Irak Başbakanı daha önce Bağdat yönetiminin Amerikan yaptırımlarına saygı gösteceğini söylemiş, rakiplerinin sert eleştirisiyle karşı karşıya kalmıştı.
Amerikan Başkanı Donald Trump, İran’a yönelik yaptırımlar konusunda “İran ile iş yapan ülkeler bizimle yapamayacak” diyerek sert bir mesaj paylaşmış, Amerika yönetiminden yetkililer de yaptırımlara uymayan ülkelerin bazı sonuçlarla karşılaşabileceği uyarısında bulunmuştu.
Amerika ve İran arasında sıkışan Bağdat ise zor durumda. Irak, İran’dan çok sayıda mal tedarik ediyor, Amerika da Irak’ın güvenlik gereksinimlerini karşılıyor ve Irak ordusuna eğitim veriyor. Irak, İran’dan gıda, tarım ürünü, ev aletleri, klima, oto yedek parçası gibi ürünler ithal ediyor. 2018 yılının Mart ayına kadar 1 yıllık dönemde Irak İran’dan 6 milyar dolarlık mal ithal etti.
İki ülkle arasındaki ticaret hacmi geçtiğimiz yıl 12 milyar dolardı. Irak ve İran arasında enerji anlaşmaları da bulunuyor.
Iraklı yetkililer, Bağdat’ın yaptırımlara tamamen uyması halinde, bazı ürünlerin temininde zorluk yaşanabileceği ve Irak siyasetinde de hassas bir dönemde bunun siyasi çalkantıya yol açabileceği endişesini taşıyor. Iraklı yetkililer ilgili bakanlıklara talimat vermiş, Irak ekonomisi için elzem olan ithal ürünlerin bir listesini oluşturmaya başlamıştı. Bağdat’ın Amerika’dan yaptırım muafiyeti taleplerininin temelini de bu listenin oluşturması bekleniyor.
Irak Başbakanı Ebadi daha önce Bağdat’ın İran ile ticarette dolarla ödeme yapılmamasını öngören yaptırımlara uyacağını açıklamıştı. Bu, Irak bankalarının ve hükümetin İran hükümetine ya da İran şirketlerine dolarla ödeme yapamayacağı anlamına geliyor.
Merkez bankası da geçtiğimiz hafta özel bankalara dolarla işlem yapmamaları konusunda uyarıda bulunmuş, Euro ile işlemlere izin verileceği belirtilmişti.
Amerika’nın dolaylı yaptırımlarına hedef olmak istemeyen ve bu konda muafiyet beklentisi içinde olan bir diğer ülke de Türkiye. Kasım ayında Amerika’nın İran’ın petrol ve doğalgaz sektörü ile bankacılık sektörünü hedef alacağı yaptırımları devreye girecek.
İran Rusya’dan sonra Türkiye’nin ikinci doğalgaz ihracatçısı.
