Irak bir yıl aradan sonra Kerkük petrolünü yeniden ihraç etmeye başladı. Bölgeden petrol ihracatı Irak Merkezi Hükümeti ile yarı özerk Kürt Bölgesel Yönetimi arasındaki anlaşmazlık nedeniyle bir yıl önce durdurulmuştu. Bağdat’taki yeni yönetim Erbil’le yeni bir uzlaşmaya vardı ve Kerkük petrolünün ihracatı Cuma günü yeniden başlatıldı.
Bu gelişme, iki tarafı da uzlaşmaya varılması için teşvik eden ve İran’a yönelik yeni yaptırımlardan dolayı bölgedeki ham petrol akışında oluşacak eksikliklerin önüne geçilmesini isteyen ABD yönetimi için kazanım oldu.
Kerkük petrolünün ihracatı geçen yıl günde 300 bin varile ulaşmıştı. Bugün yeniden yürürlüğe giren işlemlerle beraber günlük yaklaşık 60 bin varillik bir ihracat yapılacak. Bu rakamın ne zaman ve ne oranda arttırılacağı henüz bilinmiyor.
Petrol ihracatının resmi olarak yeniden başlatıldığı ve günlük 50 bin ile 100 bin varil arası olacağı bilgisi Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asim Cihat tarafından doğrulandı.
Cihat, “Günlük 50 bin-100 bin varil arası Kerkük petrolünün yeniden dağıtılacak olması Irak’ın toplam ihracatına bir artı değer getirmeyecek. Bir denge kurmuş olacağız ve bu da daha önce Kerkük’ten petrol alan kuzey rafinerilerinin ihtiyacı güneyden giderilecek anlamına geliyor” dedi.
Bu anlaşma, Erbil’le geçmişte yaşanan gerginlikler ve 2017 yılının Eylül ayında Kürt Bölgesel Yönetimi’nde yapılan bağımsızlık referandumuna rağmen, Irak’ın yeni başbakanı Adil Abdul-Mahdi ve Petrol Bakanı Thamir Ghadhban’ın Erbil’le birlikte çalışmaya niyetli olduğuna işaret ediyor.
2017 yılının Ekim ayında, Kerkük’ten Türkiye ve uluslararası pazarlara satılan günlük yaklaşık 300 bin varilin piyasalara akışının durdurulmasıyla beraber ülke bir yılda yaklaşık sekiz milyar dolar gelir kaybı yaşadı.
Irak’ın petrol ihracatının kaynağı çoğunlukla ülkenin güneyinden elde ediliyor ancak Kerkük’teki petrol sahası Ortadoğu’nun en büyük ve en eski petrol yataklarından. Kerkük’te 9 milyar varil kurtarılabilir ham petrol olduğu tahmin ediliyor.
Irak Merkezi Hükümeti güçlerinin 2017 yılında Kerkük’te yetkiyi Kürt yöneticilerin elinden aldığından bu yana Kerkük petrolü ihraç edilmiyordu. Kürtler, Irak ordusunu devredışı bırakarak Kerkük’ü ve bölgedeki petrol yataklarını kontrol altına alan IŞİD militanlarına karşı savaşmış ve IŞİD güçlerini 2014 yılında bölgeden çıkarmıştı.
Bağdat’ın petrol ihracatı için kullandığı ve Türkiye’den de geçen boru hattı IŞİD militanlarınca harap edildi. Şu an yalnızca bir hat kullanılabilir durumda.
Kürt bölgesi bu boru hattı üzerinden günlük yaklaşık 400 bin varil petrol üretip ihraç ediyor. İhracatın 2017 yılında durdurulmasından önce günlük 700 bin varil petrol işlemden geçiyordu.
Iraklı yetkililer yerel rafinerilerin hala doldurulmaya ihtiyacı olduğunu belirtiyor. Yapılan açıklamalara göre rafinerilere günlük yaklaşık 185 bin varil petrol aktarılacak ancak azami ihracat hacmi ve Erbil’e aktarılacak bütçe ile ilgili ayrıntılar üzerinde hala net bir karara varılmadı.
