Erişilebilirlik

İsrail'de İlk Sonuçlara Göre Netanyahu Önde


İsrail seçimlerinde oyların yüzde 85'i sayıldı. İsrail'de dört yıldan kısa sürede düzenlenen beşinci seçimde ilk sonuçlara göre eski İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve sağcı müttefikleri önde görünüyor.

Seçim sonuçlarının başa baş gittiği, ancak Netanyahu'nun 120 koltuklu parlamentoda çoğunluğu sağlayarak başbakanlık koltuğuna yaklaştığı belirtiliyor.

İlk sonuçların teyit edilmesi durumunda Netanyahu, İsrail tarihinin en sağcı koalisyonlarından biriyle iktidara geri dönebilir. Bu durumun Filistinliler ve Arap komşuları arasında Ortadoğu'da bölgesel gerilimin tırmanabileceği sanılıyor.

İlk sonuçlara göre Netanyahu'nun muhafazakar Likud Partisi ve aşırı sağcı müttefikleri parlamentoda çoğunluğu elde etme yolunda ilerliyor.

İsrail'in üçüncü en büyük partisi olma yolunda ilerleyen aşırı sağcı Dini Siyonizm bloğu ve lideri Itamar Ben-Gvir ile ittifak, Filistinliler ve ABD'nin aralarında olduğu bazı müttefikler tarafından kaygıyla karşılanıyor.

Koalisyonun Batı Şeria'daki İsrail yerleşimlerini arttırması beklenirken, İran konusundaki sert tutumu İsrail'in yakın zamanda kurduğu Körfez Arap ittifaklarının sağlam kalması gerektiği anlamına geliyor.

Biden yönetimiyle anlaşmazlıklar büyüyebilir

İsrail seçmenindeki sağ eğilimin sürmesinin Filistinliler'le barış şansını azaltabileceği, Biden yönetimi ve ABD'deki İsrail destekçileriyle olası anlaşmazlıklara zemin hazırlayabileceği sanılıyor.

İlk sonuçlar aynı zamanda Netanyahu'nun yolsuzluktan yargılandığı sırada başbakanlık koltuğuna oturmaya uygun olmadığını iddia eden ve hükümette onunla birlikte yer almayı reddeden muhaliflerine karşı da başarılı olduğunu gösterdi.

Netanyahu'nun müttefikleri, mahkumiyetten kurtulmasına yardım edeceklerine söz vermişlerdi.

73 yaşındaki Netanyahu, Kudüs'te destekçilerine seslendi ve "Çok büyük bir zaferin eşiğindeyiz. İstisnasız tüm İsrail vatandaşlarına hizmet edecek ulusalcı bir hükümet kuracağız" dedi.

Nihai sonuçlar Cuma açıklanacak

Seçimin nihai sonuçları Cuma günü açıklanacak. Sayılmayan binlerce oy pusulasının kendi ikametleri dışında oy kullanan bakımevi gibi yerlerin sakinlerinden gelen oylar olduğu belirtiliyor.

Bunların geçerliliğinin kontrol edilmesi için zaman gerekiyor. Bu oyların Netanyahu'nun rakiplerine gitmesi ve çoğunluğunu etkilemesi de muhtemel

Netanyahu ve müttefiklerinin bir hükümet kurmak için gereken 61 sandalyeli çoğunluktan fazlasını kazanması beklenirken, ülkede uzun süredir devam eden siyasi kriz sonuçlanabilir. Ancak İsrail'de her zamankinden daha bölünmüş bir siyasi tablo ortaya çıkıyor.

Bir dizi yolsuzluk suçlamasıyla yargılanan Netanyahu hakkındaki suçlamaları reddediyor. Destekçileri Netanyahu'yu bir cadı avının kurbanı, muhalifleri ise demokrasiye karşı tehdit olarak görüyor.

Netanyahu ve müttefikleri seçimden zaferle ayrılsa da koalisyon hükümetinin kurulması için görüşmelerin haftalarca sürmesi bekleniyor.

Netanyahu, geçen yıl şu anki geçici başbakan olan merkezci Yair Lapid liderliğindeki farklı bir koalisyon tarafından devrilmeden önce 12 yıl üst üste ve toplamda 15 yıl iktidarda kalarak İsrail'in en uzun süre görev yapan başbakanıydı.

Merkez görüşlü Lapid'in çeşitlilik içeren koalisyonu hükümete katılan ilk Arap partisini de içeriyordu. Ancak koalisyon iktidardaki bir yılın ardından iç çatışmalar nedeniyle dağıldı. İlk sonuçlara göre bu partilerin yaklaşık 50 koltuk alması bekleniyor.

Destekçilerine seslenen Lapid, seçim sonuçlarının henüz kesin olmadığını söyledi ve "Son zarf da sayılmadan hiçbir şey nihai ve bitmiş değildir" diye konuştu.

Dini Siyonizm Partisi’nin yükselişi

Seçimin öne çıkan partisi üçüncü büyük parti olan aşırı sağcı Dini Siyonizm Partisi oldu. Kudüs'te partinin tamamı erkek üyelerden oluşan destekçileri, başlarında kipalar ve ellerinde İsrail bayraklarıyla dans ederek kutlama yaptı. Kalabalıktan "teröristlere ölüm" sloganları yükseldi.

Partinin lideri Ben-Gvir 1990'da New York'ta öldürülmeden önce, parlamentoya girmesi yasaklanan ve Kach Partisi ABD tarafından terörist grup olarak nitelendirilen ırkçı haham Meir Kahane'nin öğrencisiydi.

Kahane'in siyasi programı Araplar ve Yahudiler arasında evliliğin yasaklanması, Araplar'ın İsrail vatandaşlığından çıkartılması ve çok sayıda Filistinli'nin sınırdışı edilmesini içeriyordu.

Ancak Kahane'nin radikal görüşlerine karşın Ben-Gvir İsrail'in en popüler siyasetçilerinden biri. Bunda sık sık medyada yer alması, neşeli yapısı, eleştirileri bertaraf etmedeki yeteneği, işgal altındaki Batı Şeria'da çatışmaların arttığı bir dönemde Filistinliler'e karşı daha sert yaklaşılması çağrısı yapması rol oynuyor. En güçlü destekçileri arasında genç ultra-Ortodokslar yer alıyor.

Batı Şeria'daki Kiryat Arba yerleşiminde yaşayan Ben-Gvir, İsrail yerleşimlerinin güçlü bir savunucusu.

Parlamentodaki Arap meslektaşlarını "terörist" olarak nitelendiren ve "sadakatsizlerin" sınırdışı edilmesi çağrısında bulunan Ben-Gvir, son olarak Kudüs'te gerilim yaşanan bir Filistin mahallesinde polise taş atan Filistinliler’i vurma çağrısı yapmış ve tabancasını sallamıştı.

STÜDYO VOA

EKOTÜRK Stüdyo VOA
lütfen bekleyin
Embed

No media source currently available

0:00 0:29:58 0:00
XS
SM
MD
LG