Corona salgınının en ağır etkilerini Nisan ayında yaşayarak istihdamda son yılların en düşük seviyelerini gören Türkiye, Haziran ayı itibariyla bir ölçüde toparlanmış görünüyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün yayınladığı verilere göre Nisan ayında 25,6 milyona gerileyen istihdam, iki ay sonra 26,5 milyona yükselirken işgücü de 29,4 milyondan 30,6 milyona çıktı. Bu toparlanmaya rağmen bugün çalışabilir nüfusun 62,5 milyona ulaştığı Türkiye, istihdam sayısında çalışabilir nüfusun 56 milyon olduğu 2014 Türkiye’sinin istihdam sayısına ancak ulaşabildi.
TÜİK, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısının 2020 yılı Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin azalarak, 4 milyon 101 bine gerilediğini açıklarken işsizlik oranının da 0,4 puanlık artışla yüzde 13,4 seviyesine ulaştığını duyurdu.
Doçent Çelik: ‘‘Toparlanma başladı diyemeyiz, istihdamda olup işbaşında olmayan 3 milyon 800 bin kişi var’’
VOA Türkçe’nin görüşlerini aldığı çalışma ekonomisi uzmanı Aziz Çelik, istihdam verilerindeki toparlanmayla işsizlikte iyileşme olduğundan bahsetmenin henüz mümkün olmadığını söylüyor.
Doçent Aziz Çelik, ‘‘İstihdam ve işsizlik verilerinde bir toparlanma olduğunu söyleyemeyiz. Bir önceki yıla göre ciddi biçimde bozulma var ve bu devam ediyor. Elbette ekonominin kapalı olduğu Nisan ve Mayıs aylarından sonra inşaat, turizm ve tarım faaliyetlerinin arttığı Haziran ve Temmuz aylarında istihdam artışı beklenir, ki bu da oldu. Ancak geçen seneye göre daralma olduğu da verilerle ortada. Bir de unutmamak gerekir ki; büyük ölçüde kısa çalışma ödeneği sayesinde istihdam olup da iş başında olmayan 3 milyon 800 bin kişi var. İşten çıkarma yasağı kalkınca bu grubun ne kadarının çalışmaya devam edeceği bilinmiyor. Ben sonbaharla birlikte bir toparlanma da beklemiyorum. Zira pandeminin nasıl seyredeceği de belirsizliğini sürdürüyor’’ dedi.
İstihdama dahil olmayanlar bir yılda 3,2 milyon arttı
TÜİK verilerine göre, geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında çalışabilir nüfus, 1 milyon 99 bin artarken, işgücünün 2,1 milyon, istihdamın ise yaklaşık 2 milyon azaldığı görülüyor.
Bir yıl içinde istihdam oranı yüzde 46,4’ten yüzde 42,4’e gerilerken, işgücüne dahil olmayanların sayısı ise 28,6 milyondan 31,8’e yükselerek 3,2 milyon artış gösterdiği anlaşılıyor.
Haziran 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların, toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı da bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan azalarak yüzde 31,3 olarak gerçekleşti.
Genç işsizlik artmaya devam ediyor
Genç işsizlikteki artış ise hız kesmemiş görünüyor. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puanlık artışla %26,1, istihdam oranı ise 6,0 puan azalarak yüzde 28,2 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 7,4 puanlık azalışla yüzde 38,1 seviyesinde gerçekleşti.
Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranıysa, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,1 puanlık artışla yüzde 29,3 seviyesinde gerçekleşti.
Toplam istihdam sayısının en düşük olduğu Nisan ayında genç nüfustaki işsizlik oranı yüzde 24,4 olmuştu.
CHP’li Gökçen: ‘‘Gençlerin ülkeye dair umutları hızla eriyor’’
CHP’nin Gençlikten Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökçe Gökçen de genç işsizliği kaygı verici buluyor.
Gökçen ‘‘TÜİK açıklayabildiği kadar işsizlik oranlarını açıkladı. Verilere göre genç işsizliği yüzde 26,1. İş aramaktan vazgeçenlerin oranı ise yüzde 30’a dayandı. Gençlerin ülkeye dair umutları hızla erirken yönetenler, gençlerin ana talepleri olan iş ve özgürlüklere dair hiçbir şey yapmıyor. Gençler, bu verilerin bile ne kadar yanıltıcı ve gerçek dışı olduğunun farkında. Reklam oyunları, hamaset ve gerilim gençleri kandıramıyor. Çalışan gençler de kölelik düzeninin farkında’’ dedi.
DİSK-AR’a göre, geniş tanımlı işsizlik yüzde 28,9 olurken işsiz sayısı 11 milyona yaklaştı
Her ay TÜİK verilerinin yayınlanmasından sonra İşsizlik ve İstihdam Görünümü yayınlayan DİSK-AR ise TÜİK’in ortaya koyduğu verilere göre, salgının en yoğun geçtiği Nisan ve Mayıs aylarından sonra Haziran’da kısmi bir gerileme görülse de istihdam ve işsizlikteki vahim tablonun sürdüğü görüşünü savunuyor.
DİSK-AR, ‘‘Covid-19 etkisiyle revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısı ve eş değer iş kaybı toplamı Haziran 2020’de 14,2 milyon olarak gerçekleşti. Revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik ve iş kaybı toplamı yüzde 40,4 olarak hesaplandı. Geniş tanımlı işsiz sayısı 10 milyon 194 bine yükseldi. Geniş tanımlı işsizlik yüzde 28,9 olarak hesaplandı. Covid-19, Haziran 2020’de en az 5,4 milyon yeni eşdeğer istihdam kaybına yol açtı. İş başında olanlar son 1 yılda 3,8 milyon azaldı. İstihdam son bir yılda 1,9 milyon azaldı. Ümitsiz işsizlerin sayısı bir yılda 583 binden 1 milyon 377 bine yükseldi’’ değerlendirmesinde bulundu.
