Wall Street Journal, Pekin ve Washington'un ticaret konusunda karşılıklı tehditlerde bulunması üzerine borsaların aylar sonra ilk kez en sert düşüş yaşadığını yazıyor. Gazete, hem Dow Jones Sanayi Endeksi hem de Standard and Poors 500'ün 3 Ocak'tan, teknoloji firmalarının hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq borsasınınsa Aralık ayından bu yana en büyük tek günlük kayıplar açıkladığını bildiriyor. Habere göre Başkan Trump'ın Haziran ayında yapılacak G20 zirvesinde Çin Devlet Başkanı Şi Jinping'le bir araya geleceğini açıklaması, borsaların dün yaşadığı kayıpların bir kısmını geri çevirmesine yardımcı oldu. Ancak uzmanlar ve yatırımcılar, ticaret müzakerelerindeki çözülmenin, tüketici güvenini sarsma, şirketlere zarar verme ve zaten sabit seyretme beklentisi içinde olan ekonomik büyümenin harcamaları sekteye uğratma riski taşıdığı uyarısında bulunuyor. Bazı uzmanlara göre Amerika'nın tüm ithal Çin mallarına yüzde 25'lik ek gümrük tarifesi uygulamasına geçmesi, Amerikan ekonomisindeki büyümeyi yüzde 0,75 ila yüzde 1 arasında azalabilir, hisse senetlerinin değer kaybıysa çift haneli rakamlara ulaşabilir. Çin'in misilleme olarak 60 milyar dolarlık ithal Amerikan malına ek gümrük tarifesi uygulama açıklamasıysa kaygıları körüklüyor. Öte yandan Çin dışında küresel ticaretteki başka meseleler de ekonomik çalkantıya yol açabilir. Amerika'nın önümüzdeki ay Japonya'yla imzalaması beklenen anlaşma, Fransa'da tarımı, Almanya'daysa otomotiv sanayiini olumsuz yönde etkileyebilecek Amerika-Avrupa ticari ilişkileri, bu meselelere birer örnek.
New York Times ise geçtiğimiz hafta Perşembe günü Başkan Trump'ın üst düzey ulusal güvenlik danışmanlarının katıldığı toplantıda İran'ın Amerikan güçlerine saldırması ya da nükleer silah elde etme çalışmalarına hız vermesi durumunda Ortadoğu'ya 120 bin Amerikan askeri gönderme planının gündeme geldiğini yazıyor. Gazete, bu güncellenmiş askeri planın hazırlanması talimatını, İran'a karşı şahin duruşuyla bilinen ulusal güvenlik danışmanı John Bolton'ın verdiğini bildiriyor. Habere göre plan, İran'ın karadan kuşatılmasını öngörmüyor. Bu son gelişmeler, Bolton'un Trump Yönetimi üzerindeki etkilerinin bir yansıması olarak görülüyor. Bolton'un İran'la yüzleşme baskısı, bundan on yıl önce dönemin başkanı George W. Bush tarafından reddedilmişti. Öte yandan Amerika'yı Afganistan ve Suriye'den çıkarmak isteyen Trump'ın Ortadoğu'ya bu kadar çok asker gönderme planına sıcak bakıp bakmayacağı ise şu anda belirsiz. Gazeteye göre Başkan Trump'ın yeniden gözden geçirilen Ortadoğu planında asker sayısı ya da başka ayrıntılarla ilgili olarak bilgilendirilip bilgilendirilmediği de net değil. Bu arada Trump Yönetimi içinde İran'ın nükleer güç politikası ve Ortadoğu'daki diğer planlarına ilişkin gerginliklerin tırmandığı bu dönemde Tahran'a nasıl yanıt verileceği konusunda bölünmeler yaşanıyor. Kimileri, henüz emekleme aşamasındaki yeni planın, İran'ın ne kadar büyük bir tehdit haline geldiğini kanıtladığı görüşünde. Bir başka grupsa mevcut gerginlikleri diplomatik yollardan giderme taraftarı. Gazete, planda belirtilen asker sayısı olan 120 binin, Amerika'nın 2003'te Irak'ı işgal ettiği sırada bölgede bulundurduğu asker sayısına yakın olduğunu hatırlatıyor.
Washington Post ise dün Brüksel'de Avrupa ülkeleri dışişleri bakanlarının toplantısına katılan Amerika Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun İran'a karşı birleşik transatlantik cephe oluşturma önerisi getirdiğini bildiriyor. Gazete, Pompeo'nun, Amerika ve İran'ın adım adım savaşa ilerlemesinden korkan Avrupalı liderlerin tavrını değiştiremediğini yazıyor. Habere göre Pompeo'nun son dakikada Brüksel'e gitme kararı, Amerika'nın en üst düzey diplomatı ile 2015 İran nükleer anlaşmasını ayakta tutmaya çalışan Avrupalı mevkidaşları arasında yüzleşme yaşanmasına zemin hazırladı. İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, İran ve Amerika arasındaki gerginliğin tırmanmasının olası bir çatışmayı tetiklemesinden korktuğunu söyledi. Gazeteye göre Hunt'ın bu beklenmedik ölçüdeki cesur açıklaması, olası bir çatışmanın sorumluluğunun eşit olarak hem Washington hem de Tahran'a yüklenmesi anlamına geliyor. Öte yandan Pompeo'nun Brüksel ziyareti, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'nın iki petrol tankerinin ve Norveç bandıralı bir geminin haftasonunda İran Körfezi'nde ”sabotaj” sonucu hasar gördüğü açıklamasıyla aynı güne denk geldi. Norveç bandıralı geminin sahibi armatörlük firması Thome'den yapılan açıklamada ”tanımlanamayan bir nesne”nin geminin gövdesinde delik açtığı bildirildi. Öte yandan Suudi Arabistan ya da Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi tankerlerinin gördüğü hasarı kanıtlayan fotoğraflar yayınlamadı. Gazete, iki ülkenin de başka ülkelere yönelik suçlamada bulunmadığını, ancak olayın, Amerika'nın İran kaynaklı tehditleri bertaraf etmek için bölgeye savaş gemisi göndermesinden hemen sonra meydana geldiğini yazıyor.