New York Times, İstanbul muhabiri Carlotta Gall imzasını taşıyan haberinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın vizyonunu reddeden Türkler'in toplu halde yurtdışına kaçtığını, Türkiye için bunun hem beyin hem de sermaye göçü anlamına geldiğini bildiriyor.
Gazete, Erdoğan'ın 2016'daki başarısız darbe girişiminden sonra giderek daha çok otoriterleştiğini, geçen yıl kapsamı genişletilmiş yetkilerle yeniden cumhurbaşkanı seçildikten sonraysa ekonominin sarsıntı geçirmeye başladığını ve liranın hızla değer kaybettiğini yazıyor. Habere göre uzmanlar ve resmi istatistikler, Erdoğan'ın Türkiye vizyonuna olan güvenini kaybeden çok sayıda Türk vatandaşının, becerilerini ve paralarını da yanlarına alarak ülkeyi toplu halde terk etmeye başladıklarını kaydediyor. Son iki ila üç yıl içinde sadece öğrenciler ve akademisyenler değil, girişimciler, işadamları ve binlerce zengin Türk vatandaşı, tüm mal varlıklarını nakit paraya çevirip aileleriyle birlikte başka ülkelere göç etti.
New Yor Times haberinde yer alan Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2017 yılında çeyrek milyondan fazla Türk vatandaşı ülkeyi terk etti. Bu sayı, 2016'daysa 178 bindi. Bu da 2017'de ülkeden ayrılanların sayısının yüzde 42 oranında arttığına işaret ediyor.***
New York Times'ın görüş aldığı Londra'daki Regent's Üniversitesi uzmanlarından İbrahim Sirkeci, Türkiye'den daha önceki yıllarda da birçok öğrenci ve akademisyenin yurtdışındaki imkanları değerlendirdiğini, ancak bu son dalganın, toplumu kalıcı olarak yeniden şekillendireceğini ve Türkiye'yi on yıllarca geriye götürebileceğini söylüyor. Beyin göçünün çok ciddi boyutlarda olduğuna dikkat çeken Sirkeci, son üç yıl içinde Avrupa ülkelerine sığınma başvurusunda bulunan Türk vatandaşlarının sayısının birkaç kat arttığını kaydediyor.
Türkiye'den kaçışın ana nedenleriyse vatandaşların siyasi görüşleri nedeniyle cezalandırılma korkusu çekmesi, terör, yargıya olan güvenin yitirilmesi, hukukun üstünlüğünün hiçe sayılması. Erdoğan'ın ekonomi politikalarını kendisi ve yakın çevresinin çıkarları için manipüle etmesinden kaynaklanan kaygılarsa iş dünyasının ve şirketlerin iyi performans göstermesi için ihtiyacı olan ortamın kötüleşmesine neden oluyor. Carlotta Gall'a göre bunun sonucu olarak Türkiye'deki kültür hayatına ve iş dünyasına egemen olan ”eski para” sahibi laik elit sınıf, cumhuriyetin kuruluşundan bu yana ilk kez kaçış içinde. Bu insanların yerini ise Erdoğan'a ve partisine yakın olan yeni zenginler dolduruyor. Elde ettiği serveti Erdoğan'a borçlu olan yeni zengin sınıf, Konda araştırma şirketi direktörü Bekir Ağırdır'a göre Erdoğan'ın toplumun dokusunu değiştirme çabalarının somut bir sonucu. Ülkeyi muhafazakarlaştırma ve dindarlaştırmaya çalışan Erdoğan'ın bu çabaları, yüksek nitelikli vatandaşların paralarını da yanlarına alarak ülkeden kaçmasıyla sonuçlanıyor. Bunu ”sosyal ve siyasal mühendislik” olarak tanımlayan Ağırdır, Türkiye'de sermayenin de el değiştirdiğini kaydediyor.
New York Times'ın haberine göre binlerce Türk vatandaşı, İngiltere'de çalışma vizesi başvurusunda bulundu. Yunanistan, Portekiz ve İspanya gibi ülkelerin belirli bir değerin üzerinde gayrimenkul satın alanlara verdiği göçmenlik statüsünden yararlanmak için harekete geçen Türk vatandaşlarının sayısı da çok yüksek. AfrAsia Bankası'nın yıllık yayınladığı Küresel Varlık Göçü Değerlendirmesi'ne göre Türkiye'nin zengin sınıfının yüzde 12'sini oluşturan en az 12 bin Türk milyoner, 2016 ve 2017 yıllarında malvarlıklarını başta Avrupa ülkeleri olan üzere yurtdışına çıkardı. Rapor, ”Tarihte büyük ülkelerin çöküşüne bakıldığında bu çöküşlerin genellikle zengin insanların ülkeyi terk etmesini izlediği görülüyor,” ifadelerine yer veriyor.
***New York Times haberinde yer alan TUİK verilerinde, Türkiye'den göç eden hem Türk vatandaşları hem de yabancı uyruklu kişilerin toplam sayısı verilmiştir. TUİK Göç İstatistikleri verilerinde Türkiye'den göç eden Türk vatandaşı sayısı 2017'de 113.326, 2016'da ise 69.326 olarak geçmektedir. İlgili tabloya ulaşmak için: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1067
