Rusya ve Ukrayna arasında savaşın başlamasından bu yana en büyük esir takası yapıldı ve aralarında komutanların da bulunduğu yaklaşık 300 kişi karşılıklı olarak serbest bırakıldı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, takasın Türkiye ve Suudi Arabistan'ın yardımıyla yapıldığını ve konuyla ilgili zor ve yoğun pazarlıklar yapıldığını söyledi.
Anlaşma kapsamında, çoğu Ukrayna’nın Mariupol liman şehrinin düşmesinden sonra esir alınan 215 Ukraynalı serbest bırakıldı.
Bunun karşılığında Ukrayna ise 55 Moskova yanlısı Ukraynalı ile vatana ihanetle suçlanan yasaklı Rusya yanlısı bir partinin lideri olan Viktor Medvedçuk'u geri gönderdi.
Zelenski, yayınladığı video mesajında, "Bu ülkemiz için, tüm toplumumuz için açık bir zaferdir. Asıl önemli olan 215 ailenin sevdiklerini güvende ve evlerinde görebilmeleridir. Tüm vatandaşlarımıza değer veriyor ve her Ukraynalı'yı kurtarmaya çalışıyoruz. Ukrayna'nın anlamı budur, özümüz budur, bizi düşmandan ayıran şey budur" diye konuştu.
“5 Ukraynalı komutan Türkiye’de kalacak”
Zelenski konuşmasında ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yardımları için teşekkür etti ve 5 Ukraynalı komutanın savaşın sonuna kadar Türkiye'de kalacağını dile getirdi.
Bu komutanlar arasında savaşın büyük bölümünü yürüten Azov taburunun komutanı Yarbay Denys Prokopenko ve yardımcısı Svyatoslav Palamar da bulunuyor. Ayrıca 36’ncı Deniz Tugayı'nın komutanı Serhiy Volynski de serbest bırakıldı.
Reuters haber ajansı, serbest bırakılanlar arasında Ukrayna için savaşırken yakalandıktan sonra Haziran ayında idama mahkum edilen iki İngiliz ve bir Faslı'nın da bulunduğunu bildirdi. Ayrıca üç İngiliz, iki Amerikalı, bir Hırvat ve bir İsveç vatandaşı daha serbest bırakıldı.
Ajans, serbest bırakılan iki Amerikalı'nın Haziran ayında Ukrayna'nın doğusunda savaşırken yakalanan Alabamalı 39 yaşındaki Alexander Drueke ile 27 yaşındaki Andy Huynh olduğunu bildirdi.
BBC haber kanalının internet sitesinde yer alan bir video serbest bırakılan iki İngiliz Aiden Aslin ve Shaun Pinner'ın uçağın içindeki görüntülerine yer verdi. Uçağın Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'a gittiği belirtildi.
Videoda Aslin'in ''Herkes bilsin, tehlike bölgesinden çıktık ve ailelerimize kavuşmak için yoldayız'' dediği, Pinner'ın ise ''Kıl payı'' diye eklediği görülüyor.
Reuters, Suudi Arabistan’ın ise 10 yabancının Suudi Arabistan'a gönderildiği bir anlaşmaya aracılık ettiğini aktardı. Arabuluculukta Putin ile yakın ilişkilerini sürdüren Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman da rol oynadı.
Reuters, takasın Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in kısmi seferberlik ilanının ardından gerçekleşmesini “sürpriz” olarak yorumladı.
Rusya'nın 24 Şubat'taki işgalinden bu yana çok sayıda yabancı savaşmak üzere Ukrayna'ya gitti.
Takastan sonra karşılıklı ateş
Rusya ve Ukrayna esir takasından birkaç saat sonra, karşılıklı ateş açtı; en az altı kişi hayatını kaybetti.
Rus füzeleri ülkenin güneyindeki Zaporijya kentinde bir kişinin ölümüne beş kişininse yaralanmasına neden oldu.
Ukrayna Cumhurbaşkanlığı yetkililerinden Kirilo Timoşenko, Zaporijya'nın merkezinde bir otelin Rusya'nın attığı füzelere hedef olduğunu ve kurtarma ekiplerinin otelde mahsur kalanları çıkarmaya çalıştığını bildirdi.
Zaporijya Bölge Valisi Oleksandr Staruk, Rus güçlerinin altyapı tesislerini ve civardaki apartmanları hedef aldıklarını söyledi.
Rus füzelerinin esir takasının hemen ardından gelmesinin, Kremlin'in savaş alanındaki son geri adımlarının ardından zayıflık göstergesi ya da savaş hedeflerine ulaşma motivasyonunda gerileme olmadığını göstermek amacıyla olduğu yorumu yapılıyor.
Luhansk, Herson, Zaporijya ve Donetsk'in Rusya tarafından ilhak edilmesinin önünü açmak için yapılması planlanan referandumlar, Cuma gününden itibaren başlayacak. Ancak Zaporijya hala Ukrayna kontrolunda.
Yabancı liderler referandumların gayrımeşru olduğunu ve bağlayıcılığının olmadığını söylüyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski de bunların ''düzmece'' olduğunu ve halkın dikkatini dağıtmak amacıyla yapıldığını söyledi.
Putin, son olarak dün Ukrayna'daki güçlerini desteklemek için seferberlik ilan etmiş ve yedek askerlerin savaş bölgesine gönderileceğini açıklamıştı. Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna savaşına katılması planlanan yedek askerlerin sayısının 300 bin olduğunu belirtmişti.
Ayrılıkçılar tarafından kontrol edilen Donetsk'in valisi Aleksey Kulemzin ise en az beş kişinin Ukrayna tarafından açılan ateşte hayatını kaybettiğini bildirdi. Saldırıda üstü kapalı bir pazar alanının ve bir yolcu minibüsünün hedef olduğu öne sürüldü.
Medvedev nükleer tehditleri yineledi
Öte yandan Rusya Güvenlik Konseyi'nin Başkan Vekili Dmitri Medvedev dün sosyal medyada yaptığı açıklamada Ukrayna'nın doğusunda ve güneyinde Rusya'nın kontrolundaki bölgeleri güvence altına almak için seçeneklerden birinin stratejik nükleer silahlar olduğunu belirtti.
Medvedev'in açıklaması Moskova'nın Ukrayna'nın Batılı müttefiklerinin de hedef alınabileceği konusunda de uyarı niteliğindeydi.
