ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye’de barış sağlanması için “Senelerdir yakaladığımız en iyi fırsat” olarak nitelendirdiği müzakereler kapsamında Rus ve İranlı mevkidaşlarıyla ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştiriyor.
İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la birebir görüşen Kerry, aynı zamanda Rus, Suudi, Türk, Avusturyalı ve diğer AB’li diplomatlarla gayri resmi görüşmeler gerçekleştiriyor.
Avusturya Dışişleri Bakanı Sebastian Kurtz’la gireceği toplantıdan önce John Kerry gazetecilere “Ne olacağını göreceğiz” dedi.
Kurtz, diplomatların önündeki zorlukları sıraladı. Amerika, Suudi Arabistan ve Türkiye’nin bir tarafta olduğunu söyleyen Avusturya Dışişleri Bakanı, Rusya ve İran’ın ise bu ülkelere tam ters bir yönde ilerlemek istediğini söyledi.
Cuma günkü görüşmelerde Beşar Esad’ın geleceği ile ilgili farklılıkların giderilmesi için farklı ulusların temsilcileri toplantılara katılacak.
Görüşmelere Suriye hükümetinden ya da muhaliflerden kimse katılmayacak.
Suriye Ulusal Koalisyonu üyesi Muvafık Nayrabiye, İran’ın Esad’a desteği nedeniyle görüşmeleri baltalayacağı uyarısında bulundu.
Çarşamba günü Fransız parlamentosundan bir delegasyonla görüşen Esad, bölgedeki birçok ülkenin yanı sıra Fransa’nın da Suriye’deki terör gruplarına destek sağladığını söyledi.
Barışa ulaşmanın en iyi yolu
Tüm zorluklara rağmen John Kerry, görüşmelerin barışa ulaşmanın en iyi yolu olduğunu belirtti.
Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nda konuşan ABD Dışişleri Bakanı, Suriye’de ilerlemenin kolay ya da otomatik olmayacağını, ancak mevcut görüşmelerin şu ana kadar yakalanan en umut verici siyasi fırsatı sağladığını söyledi.
Kerry konuşmasında, savaşta bugüne dek her 20 Suriyeli’den 1’inin öldüğünü ya da yaralandığını, her 5’inden 1’inin de mülteci durumuna düştüğünü belirtti. Kerry durumu “Dostlarım, bugün Suriye’de karşı karşıya olduğumuz sorun, cehennemden bir çıkış yolu bulmaktan daha kolay bir iş değil” diyerek özetledi.
ABD Dışişleri Bakanı Amerika’nın Suriye’de ikili bir yol izlediğini, bir taraftan diplomasi kanallarını işletirken, diğer taraftan da IŞİD’le mücadeleyi yoğunlaştırdığını söyledi.
Kerry, koalisyonun Suriye’nin kuzeyinde ılımlı muhaliflere silah yardımcı yapacağını, hava saldırılarını arttıracağını ve IŞİD’in başkenti Rakka ve diğer kaleleri üzerindeki baskıyı yoğunlaştıracağını belirtti.
Amerikalı siyasetçiler kuşkulu
Çarşamba günü Amerika’ya karşı Rusya ve İran’ın pozisyonunun farklılığına değinen Amerikalı siyasetçiler çok uluslu görüşmeler konusundaki kuşkularını dile getiren açıklamalarda bulundu.
Senatör Bob Corker, bölgedeki durum göz önünde bulundurulduğunda, kapsamlı bir diplomatik çözümü hayal etmenin zor olduğunu belirtti.
Rusya’nın aralarında Amerika’nın desteğini alan grupların da olduğu muhalifleri bombalamasına değinen Corker ayrıca Rusya ve İran’ın Esad’a 4 senedir süren desteğinin öneminin altını çizdi.
Senato’da konuyla ilgili bir oturum sonrasında Amerika’nın Sesi’ne konuşan Senatör, Amerika’nın son zamanlarda IŞİD’e karşı büyük adımlar attığını, bunlardan birinin de Türkiye’deki üslerin kullanıma açılması olduğunu söyledi, ancak daha yapılacak çok işin olduğunu da sözlerine ekledi.
Corker, “Belli bir noktada Arap dostlarımızın ve diğerlerinin bölgede daha fazla iş yapması gerekecek, ancak durum şu anda bunu göstermiyor,” dedi.
Senato’daki oturumda General John Allen, siyasetçilere, Suriye’deki durumun kendi kariyerinde rastladığı en karmaşık durumlardan biri olduğunu aktardı. Deniz Piyadeleri eski komutanı Allen, ABD’nin IŞİD Özel Temsilcisi görevini sürdürüyor.
Senatör Corker, Allen’e yönelttiği bir soruda Ruslar’ın, diğer muhalif gruplara saldırıları durdurup, yalnızca IŞİD’i hedef aldığı bir senaryonun olasılıklar arasında olup-olmadığını sordu. Bu soruya “Hayır” cevabını veren Allen, Rusya’nın Suriye’de asıl amacının Esad rejimini istikrara kavuşturmak olduğunu belirtti.
Uzlaşı öncesi farklılıklar sürüyor
Amerikalı diplomatlar bu hafta görüşmelerin sonuca ulaşmasını beklemiyor. Rusya ve İran Esat rejimini desteklemeyi sürdürürken, Amerika ve diğer Batılı güçler ılımlı muhaliflerin arkasında duruyor.
Amerika, Suriye’nin geleceği ile ilgili daha fazla toplantı yapılacağını tahmin ediyor.
John Kerry, Viyana’daki toplantılardan sonra Kırgızistan, Özbekistan, Kazakistan, Tacikistan ve Türkmenistan’ı ziyaret edecek.
